Objavljeno

Odbor za antikorupciju još uvijek traži svoje mjesto

Iako je tokom 2014. godine Odbor za antikorupciju pokretao važna pitanja koja se, odnose npr. na rizike za korupciju u javnim nabavkama, i dalje postoje suštinski problemi koji u velikoj mjeri ograničavaju pozicioniranje ovog radnog tijela parlamenta u institucionalnom okviru za borbu protiv korupcije. Trebalo bi istaći kao značajan pomak to što je Odbor razmatrao na posebnim sjednicama napredak u realizaciji mjera iz AP za sprovođenje Strategije za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala, kao i iz akcionih planova za poglavlja 23 i 24. Međutim, praćenje mjera mora biti kontinuirano, a sjednice posvećene ključnim problemima u procesu pregovora, koji se odnose na borbu protiv korupcije, češće. Odbor bi, dalje, trebalo znatno više da analizira i predlaže mjere za unapređenje borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala.

Odbor nije realizovao važne aktivnosti iz plana rada za 2014. godinu, a koje se odnose na razmatranje izvještaja nadležnih institucija za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala, ili, pak, na realizaciju akcionih planova za suzbijanje ove pojave na lokalnom nivou. Takođe, Odbor nije realizovao ni predviđena saslušanja iz plana rada, kao što je npr. konsultativno saslušanje direktora Uprave za antikorupcijsku inicijativu. Opozicija, dalje, ne koristi Poslovnikom Skupštine garantovano pravo ”prohodnosti” dva kontrolna saslušanja. Samo Odbor za međunarodne odnose i iseljenike je iskoristio ovu mogućnost u prvoj polovini 2014. godine, a pravo su imali svi odbori.

Odbor za antikorupciju još uvijek nije utvrdio proceduru za razmatranje predstavki koje dostavljaju zainteresovane strane. Na ovaj problem je ukazala i Evropska komisija u ovogodišnjem izvještaju o napretku. Razmatranje predstavki je važna nadležnost Odbora pa je od posebnog značaja što prije utvrditi ovu proceduru. Takođe, potrebno je regulisati i razmatranje akata iz djelokruga borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala od strane Odbora za antikorupciju. Ovo treba postići izmjenama Poslovnika na osnovu kojih bi Odbor kao matično radno tijelo razmatrao zakone i akte koji se odnose na borbu protiv korupcije.

Jovana MAROVIĆ
Koordinatorka istraživanja

Institut alternativa, uz podršku Fondacije za otvoreno društvo (Think Tank Fund) sprovodi projekat ”Analitički monitoring kontrolne funkcije Skupštine”, čiji je cilj jačane uticaja primjene kontrolnih mehanizama parlamenta.

Objavljeno

Budgeting the Cost of Reforms – Programme Budget for Police and Prosecution

The central topic of this paper is the following question: ‘How to check whether the funds required for the implementation of the measures from the Action Plans for Chapters 23 and 24 have been planned in the annual budget?’ In responding to this question, adequate responses can hardly be found by analysing the Budget Law. Its structure is based on the line item budgeting set into programmes, and as such it leaves no space for identifying the links between the funds spent and the attainment of strategic objectives of institutions.

If funds required for the implementation of the measures from the Action Plans are not planned in the budgets of the institutions tasked for their implementation, it is simply impossible to implement them, and the responsibility for errors is decentralised to weak planning. In that regard, a special attention is given to the budgets of the Interior Ministry (Police Authority) and the Prosecutor’s Office, as key institutions bearing the greatest responsibility, and, in the case of the Interior Ministry, with the largest budgetary expenditure for implementing the Action Plan measures.

Consequently, this paper argues for a further development of programme budgeting, as the key instrument for monitoring the performance of public administration and the achievements vis-à-vis the set objectives and allocated budgetary means.

The implementation of programme budgeting would enable for an establishment of a direct link between the implementation of strategic documents and the budgeting process. It would ensure financial planning with a focus on institutions’ objectives and implementation of tasks, establishing a basis for a system of measuring whether the allocated funds helped produce desired results.

However, after a whole decade of the state administration’s work aimed at implementing programme budgeting, we are still at the very beginning. Apart from the simplest formal change of placing budgetary lines within groups called ‘programmes,’ no progress has been made. This paper outlines the problems that ensued and the reasons that led to a halt in this public finance reform.

In search for the lessons learned as regards introducing programme budgeting, as well as its application by prosecution and police authorities, the paper gives an overview of comparative practice. The paper outlines the examples of Norway, the Netherlands, and Croatia as particularly interesting as they are all at a much higher level of programme budgeting. Therefore, their experience is highlighted, as well as their successes and pitfalls from which we may learn while developing our own system.

Towards the end, the paper gives recommendations for further work towards the introduction of programme budgeting. These recommendations go further than offering a general opinion that efforts in this area need to be strengthened, and they propose concrete steps that should be taken in order to lift the process off its current ground zero position.

Objavljeno

Kako budžetirati reforme – Programski budžet za policiju i tužilaštvo

Ključno pitanje kojim se bavimo u ovom papiru je kako provjeriti da li su sredstva potrebna za sprovođenje mjera iz Akcionih planova za poglavlja 23 i 24 planirana godišnjem budžetom države. U odgovoru na ovo pitanje, analiza Zakona o budžetu teško da može dati adekvatan odgovor. Njegova struktura koja se svodi na linijski budžet smješten u programe, ne daje prostora za pronalaženje veze između uloženog novca i ostvarivanja strateških ciljeva institucija.

Ukoliko troškovi za sprovođenje mjera iz akcionih planova ne nađu svoje mjesto u budžetima institucija koje su zadužene da ih sprovode, nemoguće ih je sprovesti, a odgovornost za propust je decentralizovana na slabo planiranje. U tom smislu, posebna pažnja je posvećena budžetima Ministarstva unutrašnjih poslova (Uprave policije) i Tužilaštva, kao ključnih potrošačkih jedinica koje nose najveću odgovornost i, u slučaju MUP-a, najveći budžetski teret za sprovođenje mjera iz Akcionih planova.

Stoga u radu zagovaramo dalji razvoj programskog budžeta, kao ključnog instrumenta za praćenje rezultata javne uprave i onoga što je postignuto u odnosu na zacrtane ciljene i dodijeljena budžetska sredstva.

Uvođenje programskog budžeta omogućava uspostavljanje direktne veze izmedju sprovođenja strateških dokumenata i procesa budžetiranja, jer osigurava finansijsko planiranje usmjereno na sprovođenje ciljeva i zadataka institucija i uspostavlja temelje za sistem mjerenja da li su uložena sredstva dala rezultat.

Međutim, nakon cijele decenije rada uprave na uvođenju programskog budžeta, još uvijek smo na samom početku. Osim najjednostavnijih formalnih promjena koji se sastoje u smještanje budžetskih linija u okvire cjelina nazvanih programima, drugog napretka nije bilo. U radu preciziramo probleme koji su nastali i razloge koji su doveli do zastoja u sprovođenju reforme javnih finansija.

U potrazi za naučenim lekcijama o uvođenju programskog budžeta kao i načina na koji se to odnosi na tužilačke i policijske službe, izvršili smo i pregled uporedne prakse. Kao posebno interesantne, izdvojili smo primjere Norveške, Holandije i Hrvatske, koje su na većem stepenu razvoja programskog budžetiranja. Stoga u radu donosimo i pregled njihovih iskustava, uspjeha i neuspjeha od kojih možemo učiti u izgradnji sopstvenog sistema.

Na kraju su date preporuke za dalji rad na uvođenju programskog budžeta. U preporukama idemo dalje od opšteg stava da napore u ovoj oblasti treba osnažiti i predlažemo konkretne korake koje treba preduzeti da bi se proces pokrenuo sa mrtve tačke na kojoj se trenutno nalazi.

Objavljeno

Montenegrin MPs are Difficult to Reach via Email

Level of availability of Montenegrin MPs for communication via email is low, according to the research conducted by Institute Alternative and designed to determine the response rate of Montenegrin MPs to email messages sent to addresses listed on the parliamentary website.

Institute Alternative conducted research aimed at identifying the level of availability of MPs for citizens’ questions sent to email addresses published on the website of the Parliament.

In the interest of informing citizens about their elected representatives and enhancing communication between citizens and MPs, biographies of MPs were published on the parliamentary website along with contact information which ought to include a phone number, a fax number, and an email address for each member of the Parliament.

However, the research results indicate that the email address of one MP is not listed on the website while another one is invalid. Additionally, phone numbers and fax numbers are made available for 47 MPs or 58%.

We sent email messages to the remaining 79 MPs explaining the objective of our research and asking for the confirmation of the receipt. In the period between 22 and 28 December, only 20 MPs replied to our email.

With respect to the circumstances which could have affected the results, such as numerous responsibilities of the members of the Parliament, as well as the fact that the email was sent from IA’s address which is fairly familiar to a number of MPs, we consider that the 24.7% response rate is extremely low.

Strengthening accountability of the Parliament to the electorate, facilitating citizen engagement in the legislative process, as well as ensuring access to information about the Parliament and its work in an easily accessible way, represent important preconditions for bolstering democratic governance in Montenegro. In theory, parliaments are forums in which citizens’ preferences are aggregated by political parties and expressed as public policies.

Taking into consideration internet penetration rate in Montenegro and the fact that 63.6% of households in Montenegro have internet access[1], information and communications technologies (ICTs) could be used to facilitate public participation in the political process by allowing citizens to comment on legislation or by fostering dialogue with their MPs.

As a reminder, Code of Ethics for MPs[2] stipulates that “during their mandate, each member of the Parliament shall behave in a respectful manner towards citizens” and “shall promote and encourage every measure that contributes to openness to the public”. Moreover, Guidelines for Parliamentary Websites[3], prepared by the Inter-Parliamentary Union[4], specify that it is necessary to “enable members, committees, and officials to efficiently receive, manage, and respond to email(s) from citizens and civil society”.

Achieving higher level of accountability of the parliament to the electorate contributes to its strengthening, as well as to increasing level of trust in this institution. In many developing democracies, parliament may be the only institution capable of providing checks and balances that prevent the executive from monopolizing power. Nevertheless, citizens’ level of trust in the Montenegrin Parliament has been lower than the trust in the President, the Government, the Courts of Montenegro, and the European Union, according to the opinion polls conducted in the past four years.[5]

As part of their responses, several MPs pointed out that citizens rarely contact them via email and that configuration information for the email domain skupstina.me has not been sent to all MPs. They also expressed doubts about the privacy of data exchanged via the “parliamentary email”.

Institute Alternative, therefore, recommends that the Parliamentary Service regularly updates contact information of MPs and provides them with all the information necessary for communicating with citizens. In addition, we recommend that the contact information listed on the parliamentary website contains only one email address for each MP which they use on a daily basis.

Furthermore, we encourage citizens with the internet access to use ICTs when contacting their elected representatives and we invite MPs to recognize the importance of citizen participation and openness of the decision-making process.

Milica Milonjić

Project Associate

Institute Alternative, with the support of the Open Society Foundations – Think Tank Fund, implements the project “Analytical Monitoring of the Oversight Function of the Parliament” which aims to strengthen the impact of implementation of the parliamentary control mechanisms.

—

[1] The use of information and communication technologies in Montenegro in 2014, press release issued by Statistical Office of Montenegro – MONSTAT, 31 October 2014.

[2] Published in the “Official Gazette of Montenegro”, no. 52/14

[3] Inter-Parliamentary Union, Guidelines for Parliamentary Websites, Geneva, 2009, p. 27

[4] The IPU is the international organization of Parliaments with 166 members, including Parliament of Montenegro.

[5] Opinion polls conducted by CEDEM in the period from 2011 to 2014.

Objavljeno

Dostupnost poslanika za komunikaciju putem emaila na veoma niskom nivou

Dostupnost crnogorskih poslanika za komunikaciju putem elektronske pošte na veoma je niskom nivou, pokazalo je istraživanje koje je sproveo Institut alternativa, sa ciljem da ispita u kojoj mjeri su poslanici dostupni za pitanja građana putem email adresa navedenih na sajtu Skupštine.

Tim Instituta alternativa sproveo je istraživanje koje ima za cilj da ispita u kojoj mjeri su poslanici dostupni za pitanja građana putem email adresa navedenih na sajtu Skupštine. Radi boljeg informisanja građana o njihovim izabranim predstavnicima i približavanja poslanika građanima, na sajtu Skupštine postavljene su kratke biografije svih poslanika sa kontakt informacijama koje bi trebalo da sadrže broj telefona, broj faksa i email adresu.

Istraživanje je pokazalo da informacija o email adresi jednog poslanika nije dostupna, a da jedna od navedenih email adresa nije validna. Ostale kontakt informacije, broj telefona i faksa, dostupne su za 47 poslanika, odnosno 58%.

Na email adrese preostalih 79 poslanika poslali smo email u kojem smo objasnili cilj našeg istraživanja i zamolili za potvrdu prijema. U periodu od 22.12. do 28.12. svega 20 poslanika je poslalo odgovor.

Uzimajući u obzir okolnosti koje su mogle uticati na rezultat istraživanja, prije svega brojne obaveze poslanika, ali i činjenicu da je email poslat sa adrese nevladine organizacije koja je poznata određenom broju poslanika, smatramo da je procenat dobijenih odgovora od 24,7 odsto izuzetno nizak.

Podsjećamo da jačanje odgovornosti Skupštine prema biračkom tijelu, kao i omogućavanje uključivanja građana u zakonodavni proces i objavljivanje informacija o Skupštini i njenom radu na građanima lako dostupan način, predstavljaju važne preduslove za osnaživanje demokratskog upravljanja u crnogorskom društvu. U teoriji, parlamenti su forumi u kojima su preferencije građana predstavljene od strane političkih partija i izražene kroz javne politike.

Kada se uzme u obzir rastući trend dostupnosti interneta i podatak da 63,6% domaćinstava u Crnoj Gori ima pristup internetu kod kuće[1], komunikacione metode zasnovane na informaciono-komunikacionim tehnologijama (ICT) mogu poslužiti kao dobar put za olakšavanje učešća javnosti u političkom procesu i omogućavanje građanima da daju komentare na zakonodavstvo ili razgovaraju sa svojim poslanicima.

Podsjećamo i da Etički kodeks poslanika[2] propisuje da je “poslanik dužan da se na odgovoran način odnosi prema svim građanima za vrijeme svog mandata”, kao i da je “dužan da podstiče i promoviše svaku mjeru kojom se povećava otvorenost prema javnosti”. Takođe, Međuparlamentarna unija[3] u Smjernicama za vebsajtove parlamenata navodi da je neophodno obezbijediti alate koji omogućavaju poslanicima, predstavnicima odbora i zvaničnicima parlamenta da dobijaju, upravljaju i odgovaraju na emailove građana i predstavnika civilnog društva, te da je važno koristiti ove alate na efikasan i efektivan način.[4]

Dostizanje višeg stepena odgovornosti poslanika prema biračkom tijelu utiče na jačanje parlamenta, ali i na povećanje nivoa povjerenja građana u ovu instituciju. U demokratijama u razvoju parlament je često jedina institucija koja je u stanju da obezbijedi primjenu mehanizma “kočnica i ravnoteža” i time onemogući da izvršna vlast monopolizuje moć. Ipak, crnogorski parlament uživa nizak stepen povjerenja građana. Prema istraživanjima javnog mnjenja sprovedenih u posljednje četiri godine, Skupština Crne Gore uživa niži stepen povjerenja u odnosu na Predsjednika, Vladu i Sudove Crne Gore, kao i Evropsku uniju.[5]

U okviru svojih odgovora, pojedini poslanici istakli su da ih građani rijetko kontaktiraju putem elektronske pošte, kao i da podaci o konfiguraciji emaila sa domenom skupstina.me nisu poslati svim poslanicima. Takođe, izražena je sumnja u privatnost podataka koji se razmjenjuju putem “skupštinskog emaila”.

IA stoga preporučuje da Stručna služba Skupštine redovno ažurira kontakt informacije poslanika i poslanicima obezbijedi sve neophodne informacije kako bi omogućili komunikaciju sa građanima putem emaila, te da na sajtu Skupštine bude postavljena samo jedna email adresa za svakog poslanika koju oni koriste u svakodnevnoj komunikaciji.

Takođe, ohrabrujemo građane koji imaju pristup internetu da koriste komunikacione metode zasnovane na ICT-u prilikom stupanja u kontakt sa svojim izabranim predstavnicima, a poslanike pozivamo da prepoznaju značaj učešća građana i otvorenosti procesa donošenja odluka.

Milica Milonjić
saradnica na projektima

Institut alternativa, uz podršku Fondacije za otvoreno društvo (Think Tank Fund) sprovodi projekat ”Analitički monitoring kontrolne funkcije Skupštine”, čiji je cilj jačane uticaja primjene kontrolnih mehanizama parlamenta.

—
[1] Upotreba informaciono-komunikacionih tehnologija u Crnoj Gori u 2014. godini, saopštenje Zavoda za statistiku, 31.10.2014.

[2] Objavljen u “Sl. listu Crne Gore”, br. 52. od 16. decembra 2014.

[3] Međuparlamentarna unija je međunarodna organizacija parlamenata koja broji 166 članova, uključujući Skupštinu Crne Gore.

[4] Smjernice za vebsajtove parlamenata [Guidelines for Parliamentary Websites], Međuparlamentarna unija, Ženeva, 2009, str. 27.

[5] Istraživanja javnog mnjenja koje je sproveo CEDEM u periodu od 2011. do 2014. godine.

Objavljeno

Continuing Our Work in the OGP Operative Team

In accordance to the Regulation of procedure for cooperation between the bodies of state administration and non-governmental organizations, Dina Bajramspahić was once again appointed as the member of Operational Team in Open Government Partnership. She was also a member of the first Operational Team, established in 2012.

After the stagnation of work for a year and a half, on Wednesday, December 24, the new Operational team has been appointed, which will continue to work on activities in order to improve the accountability and transparency of the work of the Government in the context of this global initiative.

The new Operational Team is consisted of seven representatives of state administration as well as seven representatives of non-governmental organizations.

NGOs have been selected in accordance with special regulation which regulates the ways of cooperation between bodies of state administration and non-governmental organizations in Montenegro. The procedure presumed that after the public call announces, NGOs should have nominated their representatives. After that, the list of all candidates who meet the requirements for five fields of action defined by the call should have been published. The last stage had been choosing one representative for each field of the action.

The fields are as follow:

  1. Improving Public services
  2. Increasing the Public Integrity
  3. More effectively managing Public Resources
  4. Establishing more secure communities
  5. Increasing the corporate responsibility

The mission of Operational Team is:

  • To work on preparations and draft of the Second Action Plan in accordance with the principles of Open Government Partnership,
  • To evaluate and monitor the implementation of measures stipulated in Second Action Plan; to prepare and delivers quarterly reports on their work to the Government,
  • To promote the Open Government Partnership
  • To take actions on the transfer of the experience and the best international practice in order to achieve constructive cooperation between state and civil sectors, including the involvement of the citizens in public policies processes towards the creation of new social and economic values as well as improvement of the quality of life for the citizens of Montenegro.

The official decision on appointment is available here (in Montenegrin only)

X