Objavljeno

Zapošljavanje u crnogorskim opštinama – po zasluzi ili partiji?

Analiza “Zapošljavanje u crnogorskim opštinama – po zasluzi ili partiji?” predstavlja nastavak aktivnosti Instituta alternativa u praćenju sprovođenja reforme javne uprave u Crnoj Gori, fokusirajući se na lokalni nivo nakon više objavljenih publikacija i monitoring izvještaja koji su se bavili reformskim procesima u organima državne uprave. Analiza je pripremljena u okviru projekta Korupcija na lokalnom nivou – nulta tolerancija! u čijem je središtu bilo identifikovanje ključnih problema na lokalnom nivou u oblastima visoko rizičnim za korupciju.

Polazi se od ključnih izazova za reformu službeničkog sistema na lokalnom nivou koje prati analiza problema sa kojima se suočavaju crnogorske opštine u upravljanju ljudskim resursima. U skladu sa projektnim okvirom, posebna pažnja je posvećena kapacitetima za upravljanje ljudskim resursima u 14 opština. U cilju objašnjavanja dinamike reforme lokalne samouprave, analizirani su ključni strateški dokumenti, odnosno zakonodavni okvir koji se odnosi na službenički sistem u Crnoj Gori. Podaci o broju zaposlenih na lokalnom niovu, kao i odluke o zapošljavanju/izboru lokalnih službenika/ca i namještenika/ca u 2013. godini prikupljeni su putem zahtjeva za slobodan pristup informacijama. Pregled netransparentnih praksi zapošljavanja na lokalnom nivou naveden je na osnovu analize novinskih članaka objavljenih tokom 2013. i 2014. godine.

Izvor informacija su bili i stavovi lokalnih službenika/ca i odbornika/ca, kao i predstavnika/ca civilnog sektora, prikupljeni tokom četrnaest konsultativnih treninga u opštinama koje su bile predmet istraživanja, kao i tokom panel diskusije “Preduslovi za transparentno zapošljavanje na lokalnom nivou” koja je održana 17. juna 2014. godine u Kolašinu.

Objavljeno

Civilni kapaciteti Crne Gore za mirovne operacije: Nesiguran početak

U novom izvještaju Instituta alternativa, čitajte o tome da li se u Crnoj Gori radi na izgradnji kapaciteta za pružanje nevojnog, odnosno, civilnog doprinosa međunarodnim mirovnim misijama.

Civilni kapaciteti (CivCap) za mirovne misije podrazumijevaju civilno i drugo nevojno osoblje koje učestvuje u mirovnim i misijama izgradnje državnih institucija, uključujući i policiju i civile koji učestvuju u vojnim misijama.

Izvještaj nudi pregled trenutnog stanja u Crnoj Gori u oblasti kapaciteta i institucionalnog okvira za ovakav vid doprinosa međunarodnim misijama.

Ključni nalaz je da se Crna Gora nalazi u početnoj fazi razvoja kapaciteta za civilno učešće u mirovnim misija. Trenutno, Crna Gora učestvuje u nekoliko mirovnih misija pod okriljem UN, NATO i EU, skoro isključivo sa oružanim snagama. Policija tek počinje sa slanjem svojih predstavnika u misije, dok jedinice za civilnu zaštitu još uvijek nisu uspostavljene, niti su predstavnici drugih institucija do sada učestvovali u misijama. Budući da je članstvo u NATO-u jedan od ključnih prioriteta Crne Gore, započeto je sprovođenje aktivnosti koje imaju za cilj uspostavljanje CivCap-a kao jednog od neophodnih koraka u tom integracionom procesu. Iako proces još uvijek nije institucionalizovan, čini se da postoji volja javne uprave da se CivCap razvije. Proces je sam po sebi vrlo izazovan za malu državu sa ograničenim kapacitetima, tako da je snažna podrška donatora u početnim koracima ključna za njegov uspjeh. Na kraju ovog izvještaja, date su preporuke za konkretne korake koje treba preduzeti za razvoj CivCap-a.

Ovaj prijedlog praktične politike (policy brief) je nastao u saradnji sa Beogradskim centrom za bezbednosnu politiku (BCBP) i Norveškim institutom za međunarodne odnose (NUPI), kao proizvod istraživačkog projekta „Izgradnja civilnih kapaciteta zemalja Zapadnog Balkana za učešće u mirovnim operacijama“, koji je finansiralo Norveško ministarstvo spoljnih poslova.

Objavljeno

Specijalno tužilaštvo ostalo samo želja

Predstavnici Instituta alternativa, Stevo Muk i Dina Bajramspahić, učestvovali su danas na okruglom stolu Ministarstva pravde o Nacrtu Zakona o specijalnom državnom tužilaštvu i tom prilikom predstavili naše komentare, sugestije i prijedloge u vezi sa ovim nacrtom.

Nacrt Zakona o specijalnom državnom tužilaštvu koji je dat na javnu raspravu nije plod identifikovanih problema u radu dosadašnjeg Odjeljenja za suzbijanje organizovanog kriminala, korupcije, terorizma i ratnih zločina i predložena rješenja ne odgovaraju stvarnim potrebama. To se najbolje vidi iz toga da se najmanji broj odredbi nacrta odnosi na specijalne tužioce pa Odjeljenje neće pretrpjeti skoro nikakve promjene. Fokus nacrta je, dakle, na promjenama kod drugih subjekata (državnih organa, posebno policije i ostalih organa koji će upućivati svoje zaposlene u ST, banaka, itd.) dok pitanja koja se odnose na samo specijalno tužilaštvo zanemaruju ili uređuju na način na koji je to i do sada bilo slučaj što je veoma problematično.

Ukratko, prema nacrtu:

  1. Nisu stvoreni preduslovi da na pozicije glavnog specijalnog i specijalnih tužilaca dođu najbolji i najsposobniji pravnici sa kapacitetima za vođenje istraga visoko-profilne korupcije i organizovanog kriminala.
  2. Nisu smanjeni bezbjednosni rizici u izboru glavnog i specijalnih tužilaca.
  3. Nisu definisane nadležnosti tako da omoguće Specijalnom tužilaštvu da se posveti najkompleksnijim predmetima već će biti zatrpani i predmetima korupcije najniže vrijednosti.
  4. Nije dovoljno ojačan autoritet Glavnog specijalnog tužioca u Policijskom odjeljenju.
  5. U potpunosti je izostavljeno propisivanje mjerenja radnog učinka glavnog i specijalnih tužilaca.
  6. U potpunosti je izostavljeno propisivanje kontrole odbačaja krivične prijave.
  7. Nije propisana procedura za utvrđivanje broja specijalnih tužilaca.
  8. Nije pružena nikakva budžetska stabilnost pa ni budžetski iznos opredjeljen za ovo tužilaštvo neće biti poznat jer će biti “utopljen” u ukupan budžet Državnog tužilaštva.
  9. Nije propisano posebno izvještavanje prema Skupštini niti dodatno izvještavanje Tužilačkog savjeta.

Iako je suvišno ponavljati, podsjećamo da svi izvještaji Evropske komisije o napretku Crne Gore ponavljaju iste ocjene o zabrinjavajućem stanju u oblasti korupcije i organizovanog kriminala, i posebno nedostatka bilansa proaktivnih istraga u ovoj oblasti. Teret postizanja rezultata u ovom polju je upravo na budućem Specijalnom državnom tužilaštvu. Međutim, ovakav nacrt zakona ne odražava ni najmanju volju da se zaista Specijalno tužilaštvo unaprijedi već samo “kozmetički” reformiše.

Naše komentare u cjelini možete pronaći ovdje.

Objavljeno

Razmatranje Izvještaja Komisije za kontrolu javnih nabavki

Koordinatorka istraživanja, Jovana Marović, učestvovala je na 70. sjednici Odbora za ekonomiju, finansije i budžet na kojoj je razmotren, u skladu sa članom 142 Zakona o javnim nabavkama, Izvještaj o radu Državne komisije za kontrolu postupaka javnih nabavki za 2013. godinu. Jovana je ukazala na to da se rad Državne komisije ne može posmatrati odvojeno od sistemskih problema u oblasti javnih nabavki a koji se odnose na slabu kontrolu nad sprovođenjem postupaka i ugovora o javnim nabavkama, nepostojanje odgovornosti za kršenje Zakona i nedovoljnu transparentnost. Ona je podsjetila da predložene izmjene Zakona o javnim nabavkama, koje bi trebalo uskoro da se nađu u skupštinskoj proceduri, sadrže niz problematičnih rješenja i kada je rad Državne komisije u pitanju, te da bi ovaj predlog trebalo amandmanski unaprijediti u parlamentu.

Objavljeno

Izazovi saradnje civilnog društva i Vlade na Zapadnom Balkanu

Koordinatorka istraživanja u Institutu alternativa, Jovana Marović, učestvovala je u izradi analize “Izazovi saradnje civilnog društva i Vlade na Zapadnom Balkanu”. Analiza je pripremljena u okviru projekta “Thinking for Governance” koji ima za cilj razmjenu iskustava zemalja Višegradske grupe (Češka, Slovačka, Poljska i Mađarska) s organizacijama civilnog društva iz zemalja Zapadnog Balkana o ulozi ovih organizacija u procesu pregovora u okviru poglavlja 23 i 24. Analiza obuhvata preporuke za unapređenje reforme pravosuđa, borbe protiv korupcije, zaštite ljudskih prava, kao i saradnje između civilnog društva i državnih organa u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Kosovu, Crnoj Gori, Makedoniji i Srbiji. Pored Jovane, u izradi dijela o Crnoj Gori su učestvovali Marija Vuksanović iz Centra za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) i Vlado Dedović iz Centra za monitoring i istraživanje (CEMI).

Analizu u cjelini možete preuzeti ovdje >

Objavljeno

O čemu će predsjednik Crne Gore da govori na OGP konferenciji pri Ujedinjenim nacijama?

Crna Gora ne može da se pohvali ispunjavanjem obaveza u okviru Parnertsva otvorenih vlada, pa je nejasno o čemu će predsjednik Filip Vujanović govoriti na predstojećem sastanku ove inicijative koji će se održati 24. septembra ove godine.

Sledeće srijede, 9 predsjednika država govoriće u Ujedinjenim nacijama u Njujorku na događaju na visokom nivou povodom treće godine inicijative Partnerstva otvorenih vlada (OGP). Među govornicima su i Barak Obama, predsjednik SAD-a, i Filip Vujanović, predsjednik Crne Gore.

Međutim, Crna Gora nema čime da se pohvali na toj konferenciji jer kasni sa ispunjavanjem svih obaveza u okviru ove inicijative i od sredine 2013. godine nije bilo nikakvih aktivnosti na izradi Akcionog plana kojim će bi se radilo na unaprijeđenju stanja u oblastima koje promoviše ova inicijativa – što je obaveza svim zemalja-članica inicijative.

Budući da je rok za finalnu verziju drugog Akcionog plana za sve zemlje članice bio 15. jun ove godine a za početak sprovođenja novog AP 1. jul, a Crna Gora još uvijek nije ni započela izradu Akcionog plana – pitamo se šta će predsjednik da kaže na konferenciji i kako će da opravda Vladino neispunjavanje obaveza i generalnu nezainteresovanost za OGP.

Zemlje-članice inicijative obavezne su da razvijaju Akcione planove kojima se promovišu prinicipi transparentnosti, odgovornosti, razvoj novih tehnologija i inovacija, kroz višemjesečni konsultativni proces koji uključuje više zainteresovanih strana i obavezno aktivno učešće građana i civilnog društva. Danas OGP inicijativa okupljna 64 zemlje svijeta a Crna Gora je postala članica inicijative 2011. godine usvojivši prvi Akcioni plan. O važnosti inicijative najbolje govori prisustvo predsjednika Obame na OGP događaju na marginama Generane Skupštine UN.

Vlada je na 64. sjednici, održanoj 10. aprila 2014. godine, donijela zaključak kojim se zadužuje kabinet predsjednika Vlade da „u što kraćem roku“ imenuje novog koordinatora koji će formirati novi operativni tim Partnerstva otvorenih vlada, ali javnosti još uvijek nije poznato ko je novi koordinator.

Zaključkom Vlade, takođe je zadužena Kancelarija za saradnju sa nevladinim organizacijama da najkasnije u roku od 7 dana od imenovanja novog koordinatora otpočne aktivnosti na izboru predstavnika NVO u Operativnom timu u skladu sa Uredbom o saradnji Vlade i NVO – što takođe nije još uvijek započeto. Kašnjenje u sprovođenju ovih zaključaka, između ostalog, onemogućilo je dalji rad na pripremi novog Akcionog plana.

Potrebno je što prije imenovati koordinatora operativnog tima i ostavle članove, predstavnike Vlade i nevladinih organizacija. Preporuka Instituta alternativa je da se u Operativni tim uključe i prestavnik Unije poslodavaca i Zajednice opština u skladu sa prinicipima inicijative o uključivanju svih segmenata društva u kreiranje javnih politika i građenju snažnije veze između građana i Vlade, te da se izdvoje budžetska sredstva za sprovođenje Akcionog plana čime će se mjeriti stvarna opredijeljenost Vlade da konkretnim aktivnostima doprinese ostvarenju ciljeva inicijative.

Dina Bajramspahić
istraživačica javnih politika