Postoji solidan zakonski okvir za vladavinu prava u regionu, ali se još uvijek ne osjeća primjena zakona u praksi zbog čega građani ne vide dobrobiti evrointegracija, istaknuto je na panel diskusiji „Vladavina prava ili pravo nesavladivih: pogled sa Zapadnog Balkana”.
Na skupu koji je organizovao Beogradski centar za bezbjednosnu politiku uz učešće organizacija civilnog društva iz Makedonije, Hrvatske i Crne Gore ocijenjeno je da su problemi zajednički u svim zemljama regiona.
„Postoji solidan zakonski okvir, ali u praksi se pokazuje suprotno. Korupcija, zarobljavanje medija i kontrola službi bezbjednosti identifikovani su kao formula za sveprisutno urušavanje vladavine prava. Postoje u društvu snage koje urušavaju demokratske procese i spriječavaju napredak u ostvarivanju vladavine prava“, istakla je Sonja Stojanović Gajić, direktorka Beogradskog centra za bezbjednosnu politiku. Ona je navela da je potrebno da države uče jedne od drugih i da organizacije civilnog društva treba da djeluju na tri nivoa, kod kuće, regionalno i u Evropi, te da je nužno stalno pregovaranje i udruživanje kako bi se uspostavila i održala vladavina prava.
„Hrvatska u Evropskoj uniji je kao novi učenik koji je došao u razred. Svi već imaju neka svoja interna pravila, znaju kodeks ponašanja i šta se zbiva. Mi smo još uvek u procesu nesnalaženja, nisu spremni ni institucije ni građani“, ukazala je Saša Šegrt iz organizacije GONG i Platforme 112 iz Zagreba dodavši kako se pozitivne promjene nakon pristupa nisu osjetile, kao što se ni obećane reforme i zapošljavanja nisu osjetile.
Jovana Marović iz Instituta alternativa iz Podgorice je navela da je veliki problem u toj zemlji politizovana državna uprava, a posebno prekobrojna zaposlenost u lokalnim samoupravama. Građani Crne Gore vide da ne postoje jednake šanse za zapošljavanje. Korupcija je sveprisutna i prožima sve segmente društva, a nju kao centralni problem vide i građani i vlast i opozicija, čak i Evropska komisija, ocjenila je Marović. Vlada kao svoje prioritete ističe sve oblasti, jer pregovara o 22 poglavlja (uz dva privremeno zatvorena poglavlja) i mora se formalno baviti svim tim temama, ali se ispunjavaju samo tehnički kriterijumi, dodala je ona.
Aleksandar Jovanovski iz Instituta za evropsku politiku iz Skoplja je istakao da država ne smije da bude zarobljena u jednoj partiji i da ne treba da se dozvoli izvršnoj vlasti da donosi odluke u svim oblastima, već da je nužno uključiti i parlament i pravosuđe i osigurati funkcionalnu podjelu vlasti.
