Crna Gora – Predvodnik koji zaostaje

Rezultati regionalnog praćenja reforme javne uprave

Ova publikacija je sažetak ključnih nalaza iz jednogodišnjeg istraživanja reforme javne uprave sprovedenog u okviru WeBER projekta. Detaljni nacionalni izvještaj je dostupan ovdje, a poređenja i ključni nalazi o reformi javne uprave na Zapadnom Balkanu su dostupni u regionalnom izvještaju.

Naglasak je na aspektima javne uprave koji su najbliži građanima - transparentnost i pristup informacijama, učešće građana, odgovornost, jednake šanse i integritet. Izvještaj je podijeljen na šest poglavlja koja se odnose na ključne oblasti reforme javne uprave: 1) strateški okvir reforme javne uprave, 2) razvoj i koordinacija javnih politika, 3) službenički sistem i upravljanje ljudskim resursima, 4) odgovornost, 5) pružanje usluga, 6) upravljanje javnim finansijama.

Praćenje je vršeno u periodu od septembra 2017 do septembra 2018. Nalazi se ugavnom odnose na 2017. i prvu polovinu 2018. godine, osim u pogledu analize zvaničnih izvještaja, gdje je 2016. godina uzeta kao početna osnova. U okviru indikatora koji mjere redovnost izvještavanja, minimum od dvije godine koje prethode godini praćenja su uzete u obzir.

Reforma javne uprave se već duže od decenije sprovodi u zemljama Zapadnog Balkana uz različite stepene uspjeha. Od 2014. godine, reforma javne uprave je priznata kao jedna od ključnih oblasti u procesu evropske integracije, uz niz prinicipa koji su pripremljeni kao reformski vodič za države kandidate za članstvo.

Najava: “8. god. Zakona o parlamentarnom nadzoru – Da li je Odbor izgubio svoj značaj?”

“Osam godina Zakona o parlamentarnom nadzoru u oblasti bezbjednosti i odbrane

–  Da li je Odbor izgubio svoj značaj?”

 Mjesto: PR Centar (Velika sala), Bulevar Josipa Broza, 23A, Stari aerodrom, Podgorica

Vrijeme: ponedjeljak, 24. decembar 2018. u 12.00 časova

Institut alternativa (IA) organizuje konferenciju za medije povodom osam godina od usvajanja Zakona o parlamentarnom nadzoru u oblasti bezbjednosti i odbrane.

Press konferencija će biti održana u PR Centru, u ponedjeljak, 24. decembra, sa početkom u 12 časova.

Crna Gora je jedina zemlja u regionu koja je ovu važnu i osjetljivu oblasti uredila zakonom a namjera zakonodavca bila je jačanje kontrolne uloge Skupštine Crne Gore i efikasniji nadzor sektora bezbjednosti i odbrane. 22. decembra 2010. godine svi poslanici u Skupštini su glasali za usvajanje ovog Zakona. Međutim, osam godina kasnije, čini se da je entuzijazam za primjenu zakona istrošen.

 Posebna pažnja biće posvećena sljedećim temama:

  • Šta je Odbor za bezbjednost radio u 2018. godini a šta je propustio da uradi?
  • Koji kontrolni mehanizmi su sprovođeni i koji su njihovi dometi?
  • U kojoj mjeri je Odbor uključen u ključne odluke u vezi sa reformama sektora bezbjednosti – aktivni učesnik ili nijemi posmatrač?
  • Da li Odbor doprinosi većoj odgovornosti sektora bezbjednosti a posebno Policije?

 

Ova aktivnost se sprovodi u okviru POINTPULSE projekta koji je finansiran od strane Evropske unije, kroz Instrument za pretpristupnu podršku, u okviru Podrške civilnom društvu. Za sadržaj projekta odgovorni su isključivo članovi POINTPULSE mreže i iskazani stavovi nisu nužno stavovi EU.

Za sve dodatne informacije, budite slobodni da nas kontaktirate na info@institut-atlernativa.org  ili na br. telefona 020 268 686.

Pratite nas i na društvenim mrežama putem #pointpulse i #balkancops .

Regionalni PAR Monitor 2017/2018

PAR Monitor je rezultat istraživanja koje je tokom 2018. godine aprovela mreža Think for Europe (čiji je IA član), sa ciljem uspostavljanja sistematskog praćenja reformi javne uprave na Zapadnom Balkanu od strane civilnog društva. 

Inicijativa se zasniva na jačanju nadzora od strane civilnog društva, kako bi se osiguralo da nakon pristupanja EU, kada uticaj uslovljavanja u oblasti dobrog upravljanja oslabi, reforme budu nastavljene. 

Zasnovan na sveobuhvatnom metodološkom pristupu, kombinujući kvantitativne i kvalitativne metode i nadograđujući Principe javne uprave, PAR Monitor prati stanje u reformi javne uprave u zemljama regiona, upoređuje ih i daje preporuke za poboljšanje.

PAR Monitor takođe osigurava komplementarnost sa monitoringom koji sprovode SIGMA / OECD i Evropska komisija. 

Stoga ovaj izvještaj pruža analizu SIGMA prinicipa kroz prizmu građana i civilnog društva. Praćenje reforme javne uprave obuhvata komparativno regionalni izvještaj i šest posebnih nacionalnih izvještaja, od kojih svaki uključuje nalaze o 23 pokazatelja koje je projektni tim WeBER-a izradio za praćenje izbora od 21 SIGMA principa. 

Ovaj dokument daje sažetak ključnih regionalnih nalaza u šest područja reforme javne uprave: strateški okvir reforme javne uprave, razvoj i koordinacija javnih politika, službenički sistem i upravljanje ljudskim resursima, odgovornost, pružanje usluga i upravljanje javnim finansijama.

Svim nalazima možete pristupiti putem regionalne baze podataka www.par-monitor.org 

 

Podrška organizacijama za kontrolu javne potrošnje

Podgorica, PR pres servis – U okviru projekta “Money Watch – Civilno društvo, čuvar budžeta“, koji sprovodi Institut alternativa (IA), podržano je devet organizacija civilnog društva iz šest opština, a implementacija njihovih projekata, kako je saopšteno, doprinijeće smanjenju korupcije na lokalnom i nacionalnom nivou, kroz djelotvorniji nadzor javne potrošnje.

To je, na pres konferenciji „Podrška projektima organizacija civilnog društva u okviru projekta „Money Watch – Civilno društvo, čuvar budžeta“, saopštio predsjednik Upravnog odbora IA, Stevo Muk, ocjenjujući da upravljanje budžetom i javnim finansijama ne smije biti isključiva nadležnost uskog kruga stručnih organizacija i institucija.

„Praćenje pripreme, usvajanja i upravljanja budžetom mora postati sastavni dio rada svih organizacija koje se zalažu za promjene u javnim politikama ili žele da prate njihovo sprovođenje, kako bi ih kritički ocijenile i predložile preporuke za promjenu“, poručio je Muk.

On je pojasnio da, ukupna vrijednost projekata, uključujući i kofinansiranje koje će obezbijediti nosioci projekata, iznosi 94.374 eura.

„Individualna vrijednost projekata kreće se od 9.000 do 11.000 eura. Organizacije civilnog društva koje smo podržali, sprovodiće projekte u trajanju do šest mjeseci, na teritoriji opština – Podgorica, Bijelo Polje, Berane, Kolašin, Herceg Novi i Ulcinj, u periodu od januara do jula 2019. godine“, naveo je Muk.

Izvršni direktor NVO Natura, Milan Mikan Medenica, rekao je da, projekat “Zajednički novac – zajednička potrošnja“, koji je podržan u okviru “Money Watch – Civilno društvo, čuvar budžeta“, ima za cilj povećanje nivoa participacije građana u proces kreiranja budžeta na lokalnom nivou.

„Želimo da podstaknemo građane da uzmu više učešća u praćenju lokalne javne potrošnje. Neke od planiranih aktivnosti su treninzi za nevladine organizacije i građane, za predstavnike lokalne samouprave, kao i promotivne aktivnosti“, kazao je Medenica.

Izvršni direktor Bjelopoljskog demokratskog centra, Zdravko Janjušević, poručio je da će se realizacijom projekta „Trasparentnije koncesije na eksploataciju šljunka i šume“, preispitati visina koncesionih naknada, kao i potrošnja tih dobijenih sredstava.

„Realizacijom projekta želimo da postignemo veći nivo transparentnosti u oblasti koncesija na eksploataciju šljunka i pijeska iz Lima, kao i eksploataciju šuma na teritoriji Berana i Bijelog Polja“, naveo je Janjušević.

Predsjednica NVO Nada, Marina Vuksanović, saopštila je da projekat „Naš novac- Vaša ili naša odgovornost“ ima za cilj da doprinese većoj transparentnosti izvršenja budžeta Opštine Herceg Novi i efikasnijoj javnoj potrošnji.

„Realizacijom projekta povećaće se stepen razumijevanja građana i građanski budžetskog ciklusa i stvoriće se preduslovi za transparentnost i otvorenost lokalne samouprave za participativno budžetiranje i i građansko nadgledanje potrošnje javnog novca, kao i veću realizaciju kapitalnog budžeta“, ocijenila je Vuksanović.

Izvršni direktor Regionalne Razvojne Agencije – Ulcinj Biznis Asocijacija, Elvir Zečević, kazao je da će ta NVO, implementacijom projekta „Civilno društvo prati javnu potrošnju“ ojačati kapacitete oko 20 organizacija civilnog društva sa sjedištem u Ulcinju u cilju adekvatnog uključivanja u procese praćenja potrošnje javnih sredstava.

„Projektom će se ojačati predstavnici organizacija civilnog društva sa znanjem iz oblasti planiranja i praćenja korišćenja javnih sredstava, razmijeniće iskustva sa organizacijama koje djeluju na nacionalnom nivou, a takođe će biti upoznati sa iskustvima iz Hrvatske, koja je već članica Evropske unije“, istakao je Zečević.

Predsjednica Centra za istraživačko novinarstvo Crne Gore, Milka Tadić Mijović, čiji je projekat „Kako se troši naš budžet- (Ne) Javna potrošnja u Crnoj Gori“ takođe podržan ukazala je da se državni dug za deset godina uvećao za više od dvije milijarde eura.

“Crna Gora je do sada dobrim dijelom iz javnog duga finansirala javnu potrošnju, što predstavlja ozbiljan problem. Dio javnog duga je upotrijebljen i za finansiranje kapitalnog budžeta“, pojasnila je Tadić Mijović.

Ona je poručila da će se, realizacijom projekta, povećati nadzor i transparentnost javne potrošnje na nacionalnom nivou, kroz, kako je pojasnila, stručnu analizu, istraživačke tekstove i redovno informisanje javnosti o potrošnji, strukturi javnog duga i projekata finansiranih iz kapitalnog budžeta.

Generalna sekretarka Društva profesionalnih novinara Crne Gore, Mila Radulović, ocijenila je da je znanje novinara o procesu donošenja budžeta oskudno, zbog čega se, kako je ocijenila, površno izvještava o toj temi, a to Društvo će u okviru projekta edukovati novinare, kao i građane da prate i čitaju budžet.

„Partneri smo, na ovom projektu, sa Sindikatom doktora medicine Crne Gore, koji su već otvorili priču o javnim finansijama, posebno o problemu korupcije. Poznato je koliko je zdravstvo bitno i koliko se budžet zdravstva godinama povećava, a da ni na koji način ne znamo kako se taj budžet troši“, saopštila je Radulović.

Izvršna direktorica Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore, Aleksandra Pavićević, kazala je da će projekat „Naš je budžet naša stvar!“ biti usmjeren na kontrolu utroška sredstava Fonda za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa invaliditetom (OSI), kao i primjenu Zakona o profesionalnoj refabilitaciji i zapošljavanju OSI.

„UMHCG namjerava sprovesti prvo opsežno istraživanje i analizu finansijskog okvira Zakona i istraživanje o posebnim doprinosima za zapošljavanje OSI. Ttakođe, realizovaćemo kampanju javnog zastupanja, kao i medijsku kampanju, u cilju pokretanja javne diskusijje i omogućavanja kontrole posebnih doprinosa za zapošljavanje OSI“, rekla je Pavićević.

Izvršni direktor Instituta za pravne studije IPLS, Ilija Vukčević, naveo je da projektom „Igre na sreću- kako do efikasnijeg i transparentnijeg sistema“ Institut želi da unaprijedi sistem javnih finansija u Crnoj Gori, kao unapređenje sistema prikupljanja i trošenja sistema u toj oblasti.

„Uradićemo analizu pravnog sistema i komparativnog sistema igara na sreću, uspostavićemo niz direktnih kontakata i sastanaka sa svim akterima u ovoj oblasti. Na kraju, sve će biti formulisano u okviru jedne analize, koja će biti prezentovana u maju“, pojasnio je Vukčević.

Izvršni direktor Romske organizacije mladih “Koračajte sa nama – Phiren amenca”, Elvis Beriša, rekao je da se romska inkluzija ne može dogoditi ukoliko se u proces obezbjeđivanja budžeta predviđenog za tu populaciju, kako smatra, ne uključe sami pripadnici populacije.

„Kroz projekat „Transparentna javna potrošnja za politike koje se izdvajaju za romsku inkluziju“ kreiraćemo i sačiniti analizu koja se tiče potrošnje javnog budžeta za romsku inkluziju za 2017. godinu, nakon čega ćemo predstaviti rezultate i predlagati određene mjere za izmjene“, kazao je Beriša.

“Money Watch – Civilno društvo, čuvar budžeta“ je projekat koji sprovodi IA, u partnerstvu sa Institutom za javne finansije iz Zagreba i NVO Novi horizont iz Ulcinja, a u saradnji sa Ministarstvom finansija i Ministarstvom javne uprave.

Projekat se sprovodi uz finansijsku pordšku Evropske unije kroz Instrument za civilno društvo u okviru IPA 2016, a od danas i uz kofinansiranje Ministarstva javne uprave.

Video snimke možete sa održane konferencije možete pogledati ovdje:

 

Najava: Dodjela grantova za djelotvorniji nadzor nad javnom potrošnjom

Institut alternativa, u okviru projekta Money Watch – Civilno društvo, čuvar budžeta, koji finansira Evropska unija, u petak, 21. decembra 2018. godine organizuje konferenciju za medije, povodom dodjele grantova organizacijama civilnog društva u Crnoj Gori.

Konferenciju za štampu organizujemo u PR Centru, Bulevar Josipa Broza 23A, Podgorica, sa početkom u 11h.

Devet organizacija civilnog društva biće podržano kroz program dodjele malih grantova kako bi sproveli projekte i inicijative kojima bi povećali učešće građana i civilnog društva u procesu planiranja budžeta i kontrole njegovog trošenja

Bavljenje budžetom i javnim finansijama ne smije biti isključiva nadležnost uskog kruga stručnih organizacija i institucija – ono mora postati sastavni dio rada svih organizacija koje se zalažu za promjene u javnim politikama ili žele da prate njihovo sprovođenje kako bi ih kritički ocijenile i predložile preporuke za promjenu.

Praćenje i analiza budžeta kao osnove svake aktivnosti i plana uprave je nezaobilazni dio svake argumentovane uspješne zagovaračke inicijative, praćenja sprovođenja neke javne politike ili formulacije novih prijedloga za rad uprave.

Kroz ovu komponentu projekta, Institut alternativa želi da finansijski podrži takve inicijative u najrazličitijim oblastima i ohrabri organizacije civilnog društva da teme kojima se bave sagledaju iz nove perspektive, kroz tokove novca i analizu budžeta.

Na konferenciji će predstavnici organizacija dobitnica grantova predstaviti svoje projekte i njihov uticaj i doprinos nadzoru nad trošenjem javnog novca. Teme projekata obuhvataju nadzor nad budžetskom potrošnjom na centralnom i nacionalnom nivou, uključivanje građana u proces pripreme i kontrole budžeta, participativno budžetiranje, nadzor nad potrošnjom za koncesije, prihodima od igara na sreću i sredstvima iz Fonda za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa invaliditetom, kao i istraživanja o javnom dugu, ulaganjima za kapitalne projekte i slično.

Tim Instituta alternativa

 

Skupština Koalicije ”Saradnjom do cilja”

Predsjednik Upravnog odbora Instituta alternativa Stevo Muk danas je učestvovao u radu Skupštine Koalicije nevladinih organizacija “Saradnjom do cilja“. Tokom diskusije Muk je dao predloge za intenzivniju komunikaciju unutar Koalicije, obnovu i širenje članstva Koalicije, efikasnije funkcionisanje organa Koalicije, modela prikupljanja potrebnih sredstava za redovno funkcionisanje Koalicije.

Tokom diskusije ukazao je na potrebu da se u narednom periodu pažljivo analiziraju dometi primjene Zakona o NVO u pogledu finansiranja projekata nevladinih organizacija u decentralizovanom sistemu ( preko konkursa ministarstava) tokom 2018. godine.

U diskusiji je naglašeno da je Koalicija u 2018. godini uspjela da javnim pritiskom obezbijedi da Vlada Crne Gore, u skladu sa Zakonom o nevladinim organizacijama raspiše konkurs za sufinansiranje projekata podržanih od Evropske unije, a na osnovu kojeg je već donijeta djelimična odluka o finansiranju jednog broja projekata NVO.

Koalicija nevladinih organizacija ”Saradnjom do cilja“ od 2006. godine djeluje kao najbrojnija koalicija nevladinih organizacija u Crnoj Gori, a sa ciljem unapređenja pravnog, političkog i finansijskog okvira za rad nevladinih organizacija.