Stavovi građana Crne Gore o javnim nabavkama

U odnosu na 2012. godinu, kada je IPSOS Strategic Marketing sproveo isto istraživanje za potrebe Instituta alternativa, sada se registruje značajno više građana koji ističu da javne nabavke služe za bogaćenje pojedinaca i legalizaciju korupcije. Istovremeno, u odnosu na raniji period, veći procenat građana smatra da je Vlada Crne Gore u obavezi da postupa u skladu sa zakonom o javnim nabavkama, dok opada procenat građana koji navodi državne organe i institucije kao odgovorne u ovom procesu.

Kao i u prethodnom periodu, građani Crne Gore u velikoj mjeri ističu da se proces javnih nabavki odvija pod političkim uticajem. Tako, svaki drugi građanin Crne Gore (49%) ističe da se proces javnih nabavki odvija u skladu sa stranačkim interesima – što je značajno više u odnosu na 2012. godinu (34%). Takođe, u odnosu na raniji period raste procenat građana koji smatra da se proces javnih nabavki ne odvija nepristrasno i prema objektivnim kriterijumima, dok se istovremeno smanjuje procenat građana koji navodi da se proces javnih nabavki odvija prema zakonu i transparentno.

Više od polovine građana je nezadovoljno kontrolom javnih nabavki u Crnoj Gori (59%), a procenat građana koji navodi da uopšte nije zadovoljan je značajno veći u odnosu na 2012. godinu. Veći stepen nezadovoljstva javnim nabavkama iskazuju građani uzrasta između 45 i 50 godina i srpske nacionalnosti, dok veći stepen zadovoljstva iskazuju građani uzrasta između 18 i 29 godina i crnogorske i alabanske nacionalnosti.

Posebno, kada je reč o građanima Crne Gore zaposlenim u javnom sektoru, više od polovine njih takođe iskazuje nezadovoljstvo kontrolom javnih nabavki (57% zaposlenih u javnom sektoru). Procenat građana koji navodi da uopšte nije zadovoljan kontrolom javnih nabavki je takođe veći u odnosu na 2012. godinu.

Preko dvije trećine građana Crne Gore ističe da je potrebno da se NVO organizacije uključe u rad nadležnih organa za kontrolu javnih nabavki, a procenat onih koji smatraju da bi NVO organizacije trebalo da postanu punopravni članovi ovih institucija je porastao u odnosu na 2012. godinu, kako među članovima opšte populacije, tako i među građanima koji su zaposleni u javnom sektoru.

Većina građana Crne Gore navodi da se u medijima ne posvećuje dovoljno pažnje značaju borbi protiv malverzacija i zloupotreba javnih nabavki, a procenat onih koji dele ovo mišljenje je značajno porastao u odnosu na prethodni period.

Prezentaciju o stavovima građana u cijelini možete preuzeti ovdje.

Istraživanje o stavovima građana o javnim nabavkama je sprovedeno u periodu od 08. – 17. 07. 2015. godine u okviru projekta Civilno društvo i građani protiv korupcije u javnim nabavkama, koji Institut alternativa (IA) sprovodi uz podršku Ambasade Kraljevine Holandije. Aktivnosti projekta usmjerene su ka jačanju saradnje između državnih i nedržavnih aktera u utvrđivanju nepravilnosti u oblasti javnih nabavki i formulisanju preporuka za unaprijeđenje.

Kako do boljih komunalnih usluga u Podgorici i Beranama?

Terensko istraživanje o pružanju usluga vodosnadbijevanja, odlaganja otpada i parkinga u Beranama i Podgorici sprovedeno je u cilju pružanja doprinosa regionalnoj studiji o zaštiti prava potrošača u odnosu na pružaoce komunalnih usluga.

Kako do boljih komunalnih usluga u Podgorici i Beranama?

Institut alternativa je u periodu između 5. i 9. oktobra organizovao sastanke sa predstavnicima Glavnog Grada Podgorica i Opštine Berane, zaduženim za pružanje kvaliteta komunalnih usluga u oblasti vodosnadbijevanja, odlaganja otpada i parkinga.

Sastanci su organizovani u okviru projekta ”Jačanje potrošačkih organizacija za bolje lokalne usluge u Jugoistočnoj Evropi”, koji Institut alternativa sprovodi sa partnerima iz Srbije i Makedonije, koji čine TEN (Think for Europe) mrežu, ali i u saradnji sa potrošačkim organizacijama iz regiona.

Pored predstavnica IA, sa predstavnicima lokalne uprave i čelnim ljudima komunalnih preduzeća, sastancima je prisustvovao i Zvezdan Čađenović, nacionalni ekspert na ovom projektu, kao i predstavnik Centra za zaštitu potrošača – CEZAP.

Predstavnici lokalne uprave i komunalnih preduzeća ukazali su na postojeći zakonodavni okvir u oblasti komunalnih usluga, kao i na izazove u primjeni ovog okvira s aspekta zaštite potrošačkih prava.

Od velikog značaja bile su i dvije fokus grupe sa potrošačima, koje su, uz pomoć CEZAP-a, organizovane takođe u Podgorici i Beranama u istom periodu.

Projekat ”Jačanje potrošačkih organizacija za bolje lokalne usluge u Jugoistočnoj Evropi”, osim istraživačke komponente, predviđa osnivanje CONWeb mreže koja će okupiti nacionalne potrošačke organizacije Zapadnog Balkana, u cilju jačanja njihovih kapaciteta i međusobne saradnje u oblasti zaštite potrošača.

Pokrovitelj projekta je Njemačka agencija za međunarodnu tehničku saradnju (GIZ).

IA u radnoj grupi koja priprema analizu Zakona o slobodnom pristupu informacijama

RTI-right-to-know-580x333Institut alternativa učestvuje u radu radne grupe čiji je zadatak izrada analize primjene Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Priprema analize je obaveza iz Akcionog plana za poglavlje 23 – Pravosuđe i temeljna prava, a nosilac ove mjere Agencija za zaštitu ličnih podataka i slobodan pristup informacijama.

Imajući u vidu da je ovaj Zakon jedan od najvažnijih instrumenata za rad nevladinih organizacija, a takođe važno pravo građana, cilj nam je da doprinesemo rješavanju problema koji se javljaju u praksi i pomognemo lakšem i bržem pristupu podacima u posjedu organa vlasti.

Agencija je na sjednici Savjeta 02.09.2015. godine donijela Odluku o formiranju Radne grupe koja poziva zainteresovanu javnost da prijedloge, sugestije, i probleme sa kojima su se suočili u vezi sa ovim Zakonom dostavi na email adresu: azlp@t-com.me do 8. novembra ove godine.

Svi prijedlozi će biti razmatrani na sastancima Radne grupe i podnsioci prijedloga će biti u roku od 5 dana od razmatranja prijedloga na sastanku Radne grupe biti pisanim putem obaviješteni da li je prijedlog prihvaćen ili nije prihvaćeni uz navodjenje razloga za odbijanje.

Poziv Radne grupe javnosti za dostavljanje predloga možete pronaći ovdje.

Povezane vijesti:

VIDEO: Izlaganja sa panel diskusije “Dobro upravljanje i Strategija razvoja za JIE 2020″

U nastavku možete pogledati dijelove izlaganja sa panel diskusije ”Dobro upravljanje i Strategija razvoja za JIE 2020″.

Panel diskusija je organizovana u sklopu projekta “Upravljanje za rast Crne Gore: Od nas zavisi!” koji Institut alternativa sprovodi uz podršku Savjeta za regionalnu saradnju u okviru primjene Razvojne strategije ”Jugoistočna Evropa 2020″. Mišljenja i stavovi iskazani u toku događaja ne odražavaju stavove Savjeta za regionalnu saradnju.

Primjena JIE 2020 Strategije: Korisnik javnih usluga u fokusu

Prema podacima israživanja javnog mnjenja regiona, 82% građana na Balkanu smatra da se zakoni ne primjenju jednako na sve građane, istaknuto je na panel diskusiji “Dobro upravljanje i Strategija razvoja za Jugoistočnu Evropu 2020”.

Diskusija je organizovana danas u Podgorici, u okviru projekta “Upravljanje za rast Crne Gore: Od nas zavisi”, koji Institut alternativa sprovodi uz finansijsku podršku Savjeta za regionalnu saradnju u okviru primjene Razvojne strategije za Jugoistočnu Evropu do 2020. godine.

Stevo Muk, predsjednik Upravnog odbora Instituta alternativa podsjetio je da je ova regionalna strategija izrađena po uzoru na pravce razvoja Evropske unije do 2020. godine. Njeni ključni ciljevi odnose se na poboljšanje životnog standarda, uspostavljanje ravnoteže između uvoza i izvoza, stvaranje novih radnih mjesta i unaprijeđenje trgovine.

“Da bi se postigli osnovni ciljevi Strategije, reforma javne uprave i efikasno pružanje usluga su među ključnim preduslovima. Upravo zbog toga je “Upravljanje usmjereno na rast” horizontalni stub ovog strateškog dokumenta, uz ključnu poruku da od toga koliko se dobro upravlja našim institucijama, i u kojoj mjeri se ostvaruje vladavina prava, zavisi i naš ekonomski razvoj”, naglasio je Muk.

Na događaju je ukazano na važnost međusobnog usklađivanja ciljeva Strategije za refromu javne uprave za period 2016 – 2020. godine, koja je trenutno u pripremi, sa ciljevima JIE 2020 Strategije.

Dragana Ranitović, generalna direktorka u Ministarstvu unutrašnjih poslova, kazala je da će MUP će podržati sve regionalne programe koji su usmjereni ka profesionalnoj i efikasnoj javnoj upravi.

Saša Šćekić, zamjenik generalnog sekretara Zajednice opština, ukazao je na izazove pružanja javnih usluga na lokalnom nivou i na reformu lokalne samouprave.

“Problemi se ogledaju u nepovjerenju građana u lokalnu samoupravu, pa su u tom smislu pouzdanost i predvidljivost ključne funkcije koje moraju da se obezbijede kroz razvoj državne i lokalne uprave”, kazao je Šćekić.

Nand Shani iz Regionalne škole za javnu upravu (ReSPA), ukazao ja na odgovornost nacionalnih administracija za primjenu JIE 2020 Strategije, budući da su se one obavezale da ostvare definisane ciljeve.

Dakle, samo ako su doboko ukorijenjeni u nacionalnim aktivnostima, ciljevi Strategije mogu biti ispunjeni – naglasio je Shani.

On je podsjetio i na rezultate “Balkan Barometra”, istraživanja javnog mnjenja, prema kojima 74% građana u zemljama Zapadnog Balkana smatra da se zakoni ne primjenjuju efikasno, 82% građana smatra da ne postoji jednakost pred zakonom.

Takođe, preko 50% građana smatra da su upravni postupci neefikasni.

Na panel diskusiji učestvovala je i Milena Garthley, predstavnica NALAS-a, Mreže asocijacija lokalnih vlasti Jugoistočne Evrope, koja je naglasila da se, u najvećem dijelu, propisi neophodni za pristupanje Evropskoj uniji, primjenjuju na lokalnom nivou, a da su jedinice lokalne vlasti najbliže građanima.

“Pitanje je da li postoji dovoljno kapaciteta u jedinicama lokalne samouprave za korišćenje EU fondova u najbolje moguće svrhe”, upozorila je ona.

Na događaju su učestvovali i partneri Instituta alternativa u okviru TEN (Think for Europe Network) mreže – Aleksandar Petar Jovanoski iz Instituta za evropske politike iz Skoplja i Dušan Protić iz Centra za evropske politike iz Beograda.

Jovanoski je, uz osvrt na izazove dobrog upravljanja i primjene JIE 2020 ciljeva u njegovoj zemlji, ukazao da su politička volja i finansijska sredstva dva ključna elementa za implemetaciju Strategije i obaveza na nacionalnom nivou.

“Trenutno nijedan od ovih uslova nije ispunjen”, dodao je on.

Dušan Protić ukazao je na promjenu “paradigme” koju donosi JIE 2020 Strategija.

“Mislim da je uspjeh Strategije razvoja upravo u tome – što se ona fokusira na ekonomski aspekt rasta i napretka, što je često u procesu EU integracija od sekundarnog značaja, u sjenci institucionalnih, pravnih reformi”, naglasio je Protić.

Na događaju je naročito istaknuto da u duhu “Upravljanja usmjerenog na rast”, sveprožimajućeg stuba JIE 2020 Strategije, prioritet trebalo da budu politike usmjerene ka građanima kao što su uspostavljanje sistema za efikasnije rješavanje pritužbi građana i uvođenje instrumenata za upravljanje kvalitetom u javnoj upravi.

Panel diskusija je organizovana u sklopu projekta “Upravljanje za rast Crne Gore: Od nas zavisi!” koji Institut alternativa sprovodi uz podršku Savjeta za regionalnu saradnju u okviru primjene Razvojne strategije “Jugoistočna Evropa 2020″. Mišljenja i stavovi iskazani u toku događaja ne odražavaju stavove Savjeta za regionalnu saradnju.

Najava panel diskusije “Dobro upravljanje i Strategija razvoja za Jugoistočnu Evropu 2020″

Institut alternativa, uz podršku Savjeta za regionalnu saradnju, organizuje panel diskusiju “Dobro upravljanje i Strategija razvoja za Jugoistočnu Evropu 2020″.
Panel diskusija održaće se u utorak, 29. septembra, sa početkom u 11h, u sali Lesendro hotela “Ramada”. Cilj projekta, u okviru kojeg se panel diskusija održava, je da doprinese promociji Strategije 2020 za Jugoistočnu Evropu, naročito “Upravljanja usmjerenog na rast”, koji je preduslov za postizanje ciljeva ostala četiri stuba Strategije.

Panel će, uvodnim izlaganjima otvoriti:

  • Stevo Muk, predsjednik Upravnog odbora Instituta alternativa
  • Dragana Ranitović, generalna direktorica, Ministarstvo unutrašnjih poslova
  • Saša Šćekić, zamjenik generalnog sekretara Zajednice opština Crne Gore

Govornici na panelu biće:

  • Nand Shani, programski menadžer, Regionalna škola za javnu upravu (ReSPA)
  • Milena Garthley, programska službenica, Mreža asocijacija lokalnih vlasti Jugoistočne Evrope (NALAS)
  • Aleksandar Jovanoski, koordinator programa, Institut za evropske politike, Skoplje
  • Dušan Protić, programski menadžer, Centar za evropske politike, Beograd

Moderatorka diskusije biće Milena Milošević, istraživačica javnih politika u Institutu alternativa.

Panel diskusija je organizovana u sklopu projekta “Upravljanje za rast Crne Gore: Od nas zavisi!” koji Institut alternativa sprovodi uz podršku Savjeta za regionalnu saradnju u okviru primjene Razvojne strategije “Jugoistočna Evropa 2020″. Mišljenja i stavovi iskazani u toku događaja ne odražavaju stavove Savjeta za regionalnu saradnju.