Objavljeno

Saopštenje: Vlada bježi od obaveza iz Akcionog plana za poglavlje 23

Vlada kasni sa realizacijom većine mjera koje se odnose na javne nabavke iz Akcionog plana za poglavlje 23 – Pravosuđe i temeljna prava.

Ni tokom trećeg izvještajnog perioda o realizaciji mjera iz Akcionog plana za poglavlje 23 nisu usvojene izmjene Zakona o javnim nabavkama, budući da je predlog Zakona usvojen na sjednici Vlade 17. jula. Rok za ispunjavanje ove obaveze bio je decembar 2013. godine. Nacrtom Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o javnim nabavkama nisu uvažene bitne preporuke iz Akcionog plana za poglavlje 23 koje se odnose na izmjenu načina imenovanja predsjednika i članova Komisije za kontrolu postupaka javnih nabavki, kao ni u pogledu uvođenja negativnih referenci za ponuđače.

Nije bilo pomaka u utvrđivanju metodologije analize rizika u vršenju kontrole, sa ciljem proaktivnog djelovanja u prevenciji i ranom otkrivanju koruptivnih radnji i drugih djela sa obilježjima korupcije. Radna grupa za utvrđivanje ove metodologije, formirana 14. marta 2014. godine, održala je do sada samo jedan sastanak.

Iako je rok za povećanje broja ovlašćenih službenika i povećanje broja inspekcijskih pregleda sa jednog na tri bio januar 2014. godine, u odsjeku za javne nabavke Uprave za inspekcijske poslove još uvijek je zaposlen samo glavni inspektor. Tokom 2013. godine, inspektori za javne nabavke su izvršili tek 84 inspekcijska pregleda.

Jovana MAROVIĆ
Koordinatorka istraživanja

Objavljeno

Saopštenje: Zaboravljen zaključak Skupštine

Vlada nije ispoštovala zaključak Skupštine i još uvijek nije podnijela izvještaj o ostvarenju budžetskih prihoda u toku prve polovine 2014. godine Skupštini. Time je prekršen zaključak koji je jednoglasno usvojen u Skupštini uz Zakon o budžetu za 2014. godinu, a koji je predložen od strane Socijalističke narodne partije (SNP).

Prema usvojenom zaključku, izvještaj je trebalo da pokaže da li je ostvaren rast u prikupljanju prihoda u odnosu na plan iz Zakona o budžetu. Ukoliko se utvrdi da jeste, Skupština je zaključkom zadužila Vladu da predloži mjere kojima bi se ta sredstva iskoristila za povećanje izdataka za razne vrste socijalnih davanja i zaštitu ugroženih slojeva društva.

Vlada se oglušila na ovu obavezu i do današnjeg dana nije dostavila Skupštini traženi izvještaj. Rok koji je Skupština odredila bio je 30. jun 2014. godine.

Na taj način je osujećen pokušaj poslanika da se izbore za bolju informisanost o izvršenju budžeta, a time posredno, i veći stepen parlamentarne kontrole budžeta.

Podsjećamo da je Crna Gora jedina zemlja u regionu u kojoj Ministarstvo finansija ne podnosi Skupštini polugodišnje izvještaje o izvršenju budžeta. Prijedlog Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti ne definiše obavezu Ministarstava finansija da priprema i Skupštini dostavlja izvještaj o izvršenju budžeta u toku trajanja fiskalne godine za koju je budžet usvojen. Od trenutka kada se budžet za narednu godinu usvoji u decembru tekuće godine, Skupština i matični odbor nemaju informacija o njegovom izvršenju u toku fiskalne godine na koju se odnosi, sve do razmatranja završnog računa budžeta, koji se dostavlja tek u septembru naredne godine.

Tokom rada na Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, Institut alternativa je predlagao da se precizno definiše obaveza polugodišnjeg izvještavanja Skupštine o izvršenju budžeta. Takođe smo predlagali da se definiše obaveza Ministarstva finansija da, na zahtjev Skupštine u bilo kom trenutku, dostavi izvještaj o trenutnom stanju sa izvršenjem budžeta. Ništa od toga nije prihvaćeno i danas se nalazimo u situaciji da su i skupštinski zaključci u ovoj oblasti zapostavljeni od strane Vlade i Ministarstva finansija.

Institut alternativa, uz podršku Fondacije za otvoreno društvo (Think Tank Fund) sprovodi projekat “Analitički monitoiring kontrolne funkcije Skupštine”, čiji je cilj jačanje uticaja primjene kontrolnih mehanizama parlamenta.

Marko SOŠIĆ
Istraživač javnih politika

Objavljeno

Za državnu upravu, jednaku za sve

Nakon ukazivanja na ključne probleme u uspostavljanju sistema zasluga u crnogorskoj državnoj upravi, među kojima su posredovanje u zapošljavanju i neriješeni status zaposlenih na određeno vrijeme, Institut alternativa i u ovoj godini nastavlja sa monitoringom primjene Zakona o državnim službenicima i namještenicima.

Uz finansijsku podršku Ambasade Sjedinjenih Američkih Država, IA će tokom narednih godinu dana sprovoditi projekat pod nazivom “Državna uprava u Crnoj Gori: Jednaka za sve“.

U okviru projekta, nastavićemo sa nadgledanjem popune radnih mjesta u državnim organima, ali i pokrenuti interaktivni internet portal, pomoću kojeg će građani moći da prijave probleme i eventualna kršenja njihovih prava od strane crnogorske administracije.

Vodič za kandidate za posao u državnim organima će takođe biti osmišljen.

Sa početkom primjene novog Zakona o državnim službenicima i namještenicima u januaru 2013. godine, IA je prepoznao značaj dosljedne primjene ovog akta od kojeg se očekivalo da kao ključne kriterijume napredovanja i zapošljavanja uvede stručne kvalifikacije i učinak kandidata.

U godišnjem monitoring izvještaju ukazali smo na ključne probleme, koji i dalje osujećuju uspostavljanje sistema zasluga u crnogorskoj državnoj upravi.

Naime, većina organa državne uprave krenula je nespremno u primjenu novog Zakona. Do 1. januara 2014. godine, u Centralnu kadrovsku evidenciju bili su unijeti podaci tek za oko trećinu službenika i namještenika na koje se Zakon primjenjuje.

Radno-pravni status službenika zaposlenih na određeno vrijeme u državnoj upravi takođe nije na adekvatan način riješen prije početka primjene Zakona, čime je sigurnost njihovih radnih mjesta znatno ugrožena. Samo u Ministarstvu unutrašnjih poslova tokom 2013. godine bilo je zaposleno preko 500 osoba na određeno vrijeme, iako Zakon propisuje zapošljavanje na određeno samo u izuzetnim slučajevima. Više od trećine ovih službenika ostaće bez posla jer, u skladu sa novim Zakonom, ne ispunjavaju uslove radnog mjesta čije poslove trenutno obavljaju.

Najmanje dva organa državne uprave, Zavod za školstvo i Agencija za zaštitu životne sredine, sklopila su ugovore o preuzimanju radnika sa agencijom za posredovanje u zapošljavanju. Time su zaobišli obavezu provjere sposobnosti i direktno prekršili Zakon.

Tokom 2013. godine, bilo je ukupno 5 žalbi na popunu radnih mjesta u organima državne uprave, od kojih su usvojene 3. Usvojene žalbe ukazale su na propuste u poštovanju uslova oglasa i na nedosljednost u obezbjeđivanju finansijskih sredstava za popunu radnih mjesta.

Ovi nalazi ukazuju na neophodnost stalnog praćenja primjene novih pravila, ali i angažovanja državnih organa, naročito Uprave za kadrove, Upravne inspekcije i Državne revizorske institucije, kako bi se spriječilo da zaobilaženjem Zakona Crna Gora ne ostvari neophodni napredak u jednom od ključnih aspekata reforme javne uprave.

Milena Milošević
Istraživačica javnih politika

Objavljeno

Izbori za Evropski parlament – put do mandatara za veći uticaj?

Koordinatorka istraživanja Jovana Marović, učestvovala je na naučnoj konferenciji “Izbori za Evropski parlament – put do mandata za veći uticaj?”, koja je održana 15. jula 2014. godine, na Fakultetu političkih nauka u Beogradu.

Cilj konferencije je bio da iz ugla različitih naučnih disciplina ponudi analizu institucionalnih i političkih posledica izbora za Evropski parlament koji su održani u maju 2014. godine. Stoga je konferencija bila podijeljena u tri panela u okviru kojih se raspravljalo o rezultatima izbora i novoj stranačko-političkoj strukturi Evropskog parlamenta; promjenama u međuinstitucionalnoj strukturi EU nakon izbora, kao i o mogućem doprinosu izbornog procesa izlasku iz strukturne i ekonomske krize u kojoj se EU nalazi već duže vrijeme.

Naučna konferencija je organizovana u okviru projekta “Žan Mone modul – Ustavna politika Evropske unije”, a biće objavljen i zbornik radova učesnika.

Objavljeno

Evaluacija javnih politika i revizija učinka

Institut alternativa, zajedno sa partnerskim organizacijama iz TEN mreže, Centrom za evropske politike (CEP) iz Beograda i Institutom za evropske politike (EPI) iz Skopja, istraživaće u narednih godinu dana mogućnosti povezivanja evaluacije javnih politika sa revizijom učinka.

Projekat »Evaluacija javnih politika i revizija učinka – na istom ili paralelnom kolosijeku?« podržan je od strane Švajcarske agencije za saradnju i razvoj (SDC), a u okviru Regionalnog programa za promociju istraživanja na Zapadnom Balkanu (RRPP). Vodeći partner RRPP je Univerzitet u Friburgu.

RRPP ima za cilj promovisanje istraživanja u oblasti društvenih nauka u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Kosovu, Makedoniji, Crnoj Gori i Srbiji, podstičući specifične reforme u ovim zemljama na osnovu identifikovanja dugoročnih implikacija potencijalnih opcija javnih politika.

Projekat «Evaluacija javnih politika i revizija učinka – na istom ili paralelnom kolosijeku?» ima u fokusu analizu postojećeg stanja kada su u pitanju ova dva mehanizma u Crnoj Gori, Srbiji i Makedoniji, kao i istraživanje komparativnih praksi u šest zemalja Evropske unije. Nalazi istraživanja će biti predstavljeni na kraju projekta u okviru regionalne konferencije u Beogradu, kao i na drugoj međunarodnoj konferenciji o javnim politikama u Milanu (jul 2015.).

Sve partnerske organizacije učestovale su na uvodnom seminaru za podržane projekte koji je održan u lokalnoj koordinacionoj jedinici za RRPP – Institutu za ekonomske nauke u Beogradu, 10. jula 2014. godine. Seminaru je u ime Instituta alternativa prisustvovala Jovana Marović, koordinatorka istraživanja.

Objavljeno

Saopštenje: Šta je sa Nacrtom zakona o specijalnom tužilaštvu?

U polugodišnjem Izvještaju o realizaciji Akcionog plana za poglavlje 23 “Pravosuđe i temeljna prava” koji je juče objavila Vlada, nema valjanih informacija o statusu pripreme Nacrta zakona o specijalnom tužilaštvu.

Predstavnici Instituta alternativa su učestvovali na deset sastanaka radne grupe održanim tokom januara i februara (dana: 27, 28, 29, 30, 31. januara, 6, 10, 13, 21, 27. februara), i dostavili komentare, predloge i sugestije na više radnih verzija zakona.

Posljednji sastanak radne grupe kojem je prisustvovao predstavnik Instituta alternativa održan je 27. februara, nakon čega je već sjutradan, 28. februara, tadašnja verzija zakona trebalo da bude usaglašena na ministarskom nivou, tj. između ministra pravde, ministra unutrašnjih poslova, i v.d. vrhovnog državnog tužioca.

Od tada su protekla četiri mjeseca i jedanaest dana, a pored naših brojnih pokušaja da stupimo u kontakt sa odgovornim službenicima u Ministarstvu pravde i informišemo se o nastavku rada radne grupe, nismo dobili odgovarajući odgovor.

Prema Planu realizacije zaključaka iz Analize organizacione strukture, kapaciteta i ovlašćenja državnih organa uprave u borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, javna rasprava o nacrtu ovog Zakona je bila predviđena za “maj/jun” ove godine.

Javnost ima pravo da zna koja su to sporna pitanja odložila objavljivanje Nacrta zakona i onemogućila zainteresovane strane da konstruktivno učestvuju u unapređenju ovako važnog zakona. Pitanje reforme specijalnog tužilaštva koje bi vodilo predmete visoke korupcije i organizovanog kriminala je jedno od najvažnijih pitanja od kojeg zavisi dalje napredovanje u pregovorima u poglavlju 23.

Budući da je njegovo usvajanje u Skupštini predviđeno za oktobar, izražavamo zabrinutost da se izbjegava pružiti mogućnost javnosti da doprinese izgradnji kvalitetnog institucionalnog okvira za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala u Crnoj Gori.

U prilog tome govori i praksa organizovanja javnih rasprava o nekoliko važnih zakona u jednom danu, po uzoru na jučerašnju odluku Ministarstva pravde, koja ima za cilj samo da ispuni formu.

Stevo MUK
Predsjednik Upravnog odbora

Vezani postovi: