Predstavljena analiza o zapošljavanju na lokalnom nivou

Institut alternativa predstavio je danas na konferenciji za medije analizu “Zapošljavanje u crnogorskim opštinama – po zasluzi ili partiji?”.

Boris Marić, viši pravni savjetnik u CGO-u, se osvrnuo na projekat “Korupcija na lokalnom nivou – nulta tolerancija!”, u okviru kojeg je pripremljena ova analiza, istakavši da isti ima za cilj jačanje uloge organizacija civilnog društva, lokalne samouprave i nadležnih državnih organa u razvoju politike, monitoringa i sprovođenja kampanje za smanjenje korupcije u lokalnim zajednicama Crne Gore. Jedan od rezultata ovog projekta jeste i šest publikacija koje se bave ključnim rizicima za pojavu korupcije na lokalnom nivou: javnim nabavkama, zapošljavanjem, javno-privatnim partnerstvima, urbanizmom, političkom korupcijom i položajem lokalnih parlamenata u sistemu borbe protiv korupcije. “Današnja tema – zapošljavanje, sa posebnim osvrtom na višak zaposlenih u lokalnim samoupravama se neminovno mora povezati sa političkim uticajem na sistem zapošljavanja i pojavom političke korupcije u cilju očuvanja stečenih pozicija vlasti na lokalnom nivou”.

Koordinatorka istraživanja u Institutu alternativa Jovana Marović je ukazala na to da su na lokalnom nivou prepoznati problemi viška zaposlenih, neadekvatno planiranje ljudskih resursa, manjak stručnog i kvalifikovanog kadra, nedovoljna motivisanost zaposlenih, partijsko zapošljavanje, nedovoljna transparentnost u vezi sa procedurama zapošljavanja, kao i nepostojanje formalnih preduslova za primjenu Zakona o državnim službenicima i namještenicima na lokalnom nivou, itd. Marović je navela da je teško utvrditi stvaran broj zaposlenih u lokalnim samoupravama, ali da je izvjesno je da je zapošljavanje na lokalnom nivou najintenzivnije prije održavanja izbora, bez obzira na višak zaposlenih u organima lokalne uprave na koji je već ukazano.

„Radnim mjestima se “kupuju” glasovi, izborna pobjeda i socijalni mir. To se negativno odražava na finansijsku stabilnost lokalnih samouprava. Sistem lokalnih finansija u Crnoj Gori je dugoročno opterećen brojnim problemima od kojih su najznačajniji pad tekućih prihoda, porast neizmirenih obaveza i kreditnih zaduženja, kao i visok nivo budžetskog deficita“, ocijenila je Marović. Ona je ukazala da pored organa lokalne uprave, problem predstavljaju i javna preduzeća i ustanove u kojima je duplo više zapošljenih, kao što je to slučaj u Baru, Budvi, Kotoru, Podgorici, Pljevljima i Tivtu.

Na osnovu podataka Ministarstva finansija, krajem prvog kvartala 2014. godine ukupan dug svih lokalnih samouprava je iznosio 171,05 miliona eura, odnosno 4,86% procijenjenog BDP za 2014. godinu, dok su ukupne neizmirene obaveze opština zaključno sa martom mjesecom iznosile su 108,61 miliona eura. Projektovane potencijalne uštede nakon racionalizacije broja zaposlenih u svim opštinama po Planu unutrašnje reorganizacije do kraja 2016. godine bi trebalo da iznose 9.388.476,33 eura.

U analizi se, dalje, ukazuje na nemogućnost utvrđivanja optimalnog broja zaposlenih u opštinama koja je u neposrednoj vezi sa lošim kadrovskim planiranjem. Unapređenju procesa planiranja ne doprinosi ni Plan unutrašnje reorganizacije javnog sektora koji je predvidio sačinjavanje neophodnih analiza o optimalnom broju zaposlenih tek godinu dana nakon usvajanja samog dokumenta koji upravo nudi projekciju racionalizacije.

Analiza «Zapošljavanje na lokalnom nivou – po zasluzi ili partiji?» je pripremljena u okviru projekta “Korupcija na lokalnom nivou – Nulta tolerancija!”, koji sprovodi Centar za građansko obrazovanje (CGO) u saradnji sa NVO Institut alternativa (IA) iz Podgorice, NVO Bonum iz Pljevalja i NVO Nada iz Herceg Novog, uz podršku Evropske unije posredstvom Delegacije EU u Crnoj Gori kroz IPA 2011 i kofinansiranje Norveške kraljevske ambasade.

Predstavljanje analize “Zapošljavanje u crnogorskim opštinama – po zasluzi ili partiji?”

Institut alternativa će predstaviti analizu “Zapošljavanje u crnogorskim opštinama – po zasluzi ili partiji?” na konferenciji za medije koja će biti održana u srijedu, 30. jula 2014. godine u prostorijama Centra za građansko obrazovanje (Njegoševa 36/I, Podgorica) sa početkom u 11h.

Analiza je pripremljena u okviru projekta “Korupcija na lokalnom nivou – Nulta tolerancija!”, koji sprovodi Centar za građansko obrazovanje (CGO) u saradnji sa NVO Institut alternativa (IA) iz Podgorice, NVO Bonum iz Pljevalja i NVO Nada iz Herceg Novog, uz podršku Evropske unije posredstvom Delegacije EU u Crnoj Gori kroz IPA 2011 i kofinansiranje Norveške kraljevske ambasade.

Analizom “Zapošljavanje u crnogorskim opštinama – po zasluzi ili partiji?”, Institut alternativa nastavlja praćenje sprovođenja reforme javne uprave u Crnoj Gori, fokusirajući se na lokalni nivo nakon više objavljenih publikacija i monitoring izvještaja koji su se bavili reformskim procesima u organima državne uprave.

Na konferenciji za medije će govoriti:

  • Boris MARIĆ, viši pravni savjetnik u Centru za građansko obrazovanje;
  • Jovana MAROVIĆ, koordinatorka istraživanja u Institutu alternativa.

Za dodatne informacije možete se obratiti na 020 268 686 ili na e-mail: info@institut-alternativa.org.

Očekujemo Vas,
Institut alternativa

Saopštenje: Predvidjeti budžet za mjere iz Akcionih planova za poglavlja 23 i 24

Apelujemo na institucije da prilikom planiranja budžeta za narednu godinu, koje je u toku, posebno obrate pažnju na sredstva potrebna za ispunjavanje mjera koje su Akcionim planovima za poglavlja 23 i 24 planirana za 2015. godinu. Ovo je posebno važno ako se ima u vidu da je za narednu godinu planirano trošenje najznačajnijeg dijela sredstava iz oba Akciona plana.

Prema zaključku Vlade, sve potrošačke jedinice treba da do 31. jula dostave svoj plan budžeta za 2015. godinu Ministarstvu finansija, usklađen sa usvojenim smjernicama makroekonomske i fiskalne politike. Ovi zahtjevi će činiti osnovu državnog budžeta za 2015. godinu.

Neophodno je da se u toku formulisanja budžeta obrati posebna pažnja na Akcione planove za poglavlja 23 i 24 i predvide sredstva koja su neophodna da se planirane mjere sprovedu.

Ovdje posebno mislimo na Ministarstvo unutrašnjih poslova, Ministarstvo pravde, Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava kao i Ministarstvo rada i socijalnog staranja, koji su označeni kao nosioci aktivnosti za najveći broj mjera u Akcionim planovima.

Akcioni planovi za poglavlja 23 i 24 sadrže procjene koliko će koštati sprovođenje mjera. Prema računici Instituta alternativa, ukupni troškovi za sprovođenje Akcionih planova za poglavlja 23 i 24 su najznačajniji upravo u narednoj godini i iznose skoro 12 miliona eura.

Na ukupnom nivou, tokom cijelog perioda koji obuhvataju (2013-2018), troškovi za sprovođenje Akcionih planova iznose oko 47 miliona eura. Pored ove sume, tu su i troškovi za izgradnju infrastrukturnih objekata, koji za period 2013-2018 iznose preko 36 miliona eura, od čega je više od 70% planirano iz donacija.

Akcioni planovi moraju poslužiti kao nezaobilazan indikator za planiranje budžeta za narednu godinu. Posebno je potrebno imati u vidu najavljena revidiranja rokova za određene mjere sa čijom se realizacijom kasni – blagovremeno objavljivanje takvih odluka je ključno za pravilno planiranje budžeta.

Marko Sošić
Istraživač javnih politika

Naša računica troškova za sprovođenje AP za 23 i 24

Pismo članova radne grupe za poglavlje 23

Pismo predstavnika Instituta alternativa (IA), Centra za građansko obrazovanje (CGO) i Centra za razvoj nevladinih organizacija (CRNVO) predstavnicima Ministarstva pravde i Ministarstva inostranih poslova i evropskih integracija

Podgorica, 28.07.2014.

Obraćamo se u svojstvu članova Radne grupe za pripremu pregovora u poglavlju 23, a sa namjerom da javnost detaljnije informišemo o poteškoćama sa kojima se, kao predstavnici nevladinog sektora u ovom tijelu suočavamo. Konkretan povod je činjenica da je Vlada Crne Gore, na sjednici održanoj 10. 07. 2014. godine usvojila Treći izvještaj o implementaciji Akcionog plana za poglavlje 23, a da mi – članovi radne grupe – nijesmo imali uvid u ovaj dokument prije formalnog upućivanja na usvajanje. Ovakav postupak smatramo nedopustivim, i on neminovno dovodi u pitanje naš status u ovom radnom tijelu.

Od samog početka djelovanja radne grupe, mi – predstavnici nevladinog sektora – nijesmo imali ravnopravan status sa ostalim članovima imenovanim ispred državnih organa. Ipak, ta nejednakost je u poslednjih godinu dana počela ozbiljno ugrožavati svrhu našeg članstva u ovom tijelu i mogućnost doprinosa ostvarivanju funkcije radne grupe. Riječ je o veoma konkretnim problemima i preprekama od kojih je zavisio i dalje zavisi naš rad u ovom tijelu.

Naime, u prethodnom periodu, nakon usvajanja Akcionog plana za poglavlje 23, čijoj smo izradi dali svesrdan doprinos, u skladu sa našim mogućnostima i kapacitetima, Radna grupa dobija zadatak da redovno prati realizaciju ovog dokumenta i izvještava, kvartalno, o njegovoj primjeni. Mi nijesmo u mogućnosti da učestvujemo u ostvarivanju ovog zadatka iz sljedećih razloga:

  1. Predstavnici nevladinog sektora nemaju pristup portalu gdje se, od strane svih zaduženih članova/članica radne grupe, unose informacije o realizaciji mjera iz Akcionog plana. Portal je dostupan svim predstavnicima državnih organa u radnoj grupi
  2. Predstavnici nevladinog sektora su, do sada, samo jednom imali uvid u segmente Drugog izvještaja, ne integralnu verziju, na koji su dostavili određene komentare. Nijedan od komentara nije uvršten u konačnu verziju izvještaja
  3. Predstavnici nevladinog sektora apsolutno nijesu imali uvid u Treći Izvjestaj o realizaciji Akcionog plana, prije njegovog usvajanja na Vladi.

Svi navedeni problem su jednostavno rješivi, ali i pored dosadašnjih inicijativa, sličnih ovoj, a saopštenih na sastancima radne grupe, nijesmo dobili nijednu povratnu informaciju od nadležnih. Stoga opravdano zaključujemo da se oni sa jasnim razlogom ne rješavaju, te da postoji namjera da se nevladinom sektoru uskraćuju informacije o radu državnih organa na realizaciji mjera iz Akcionog plana, tj. sprovođenju reformi iz nesumnjivo najosjetljivijih pitanja kao što su reforma pravosuđa, antikorupcijske politike i ljudska prava.

Naše dalje učešće u radu ove Radne grupe zavisiće od prevazilaženja gore pomenutih problema. U suprotnom, ne vidimo način da doprinesemo radu Radne grupe i opravdamo svoje učešće u ovom tijelu, kako prema organizacijama koje u istom zastupamo, tako i prema kompletnoj javnosti.

Nažalost, ovakvim potezima, obesmišljava se, svojevremeno veoma hrabra i, po našem uvjerenju, zrela i ispravna odluka crnogorske Vlade da u ovaj proces uključi i nevladin sektor. U želji da ovakav, kvalitativni iskorak u odnosu na dosadašnje prakse pristupanja EU zadržimo, još jednom zahtijevamo da:

  1. Predstavnici nevladinog sektora dobiju nesmetan pristup portalu gdje se, od strane svih zaduženih članova/članica Radne grupe, unose informacije o realizaciji mjera iz akcionog plana, kako bi mogli kvalitativno doprinijeti izradi izvještaja
  2. Kvartalni i polugodišnji izvještaji o realizaciji Akcionog plana se dostavljaju minimum 7 dana prije održavanja sastanka Radne grupe
  3. Radna grupa održava sastanke dva puta mjesečno, radi bolje koordinacije procesa izvještavanja i informisanosti predstavnika nevladinog sektora
  4. Predstavnici nevladinog sektora imaju uvid u konačne verzije Izvještaja, nakon posljednjih izmjena, a neposredno prije slanja na usvajanje od strane Vlade.

Dodatno, o našem daljem angažmanu u radu ove radne grupe, blagovremeno ćemo obavijestiti crnogorsku javnost, nakon dobijanja konačne informacije o našim zahtjevima.

S poštovanjem,

Ana Novaković, Centar za razvoj nevladinih organizacija
Boris Marić, Centar za građansko obrazovanje (CGO)
Jovana Marović, Institut alternativa

Uticaj političke korupcije na proces donošenja odluka na lokalnom nivou

Centar za građansko obrazovanje (CGO), u okviru projekta «Korupcija na lokalnom nivou – nulta tolerancija!», organizovao je danas panel diskusiju „Uticaj političke korupcije na proces donošenja odluka na lokalnom nivou“. Panel su otvorili Daliborka Uljarević, izvršna direktorka Centra za građansko obrazovanje (CGO) i Stevo Muk, predsjednik Upravnog odbora Instituta alternativa (IA).

Stevo Muk je skrenuo pažnju da «politička korupcija nije ograničena samo na zloupotrebe u vezi sa izborima predstavnika (glasanjem za poslanike i odbornike) i glasanjem izabranih predstavnika za druge vršioce vlasti ( u parlamentima).” Iako je, prema njegovim riječima, tu najprepoznatljivija, on je podsjetio da je “zbog širokih ovlašćenja najizloženije korupciji mjesto gradonačelnik/predsjednika opštine, kao i mjesta odgovornih lica u javnim preduzećima i ustanovama, a naročito opštinskim agencijama za izgradnju i razvoj”. Takođe, ukazao je na izostanak proaktivnih tužilačkih istraga. Muk je govorio i o uticaju političke korupciju u oblasti zapošljavanja, javnih nabavki i javno privatnih partnerstava, a što se ogleda u “višku zapošljenih u svim opštinama kao posljedice zloupotreba mogućnosti bezgraničnog i neracionalnog zapošljavanja”, zatim “kršenja zakonskih procedura u oblasti javnih nabavki i izbjegavanju primjene transparentnih procedura”, kao i o “izostanku jasnih propisa, stručnih kapaciteta, transparetnosti, konkurencija i metodologije podjele rizika što sve predstavlja plodno tlo za korupciju u oblasti javno-privatnih parnerstava”.

Opširniji izvještaj sa panel diskusije možete pročitati na sajtu Centra za građansko obrazovanje.

Panel je okupio oko 30 učesnika/ca iz lokalnih samouprava koje je projekat pokrivao, nadležnih državnih organa, političkih partija, NVO, medija, diplomatskih predstavnika, itd.

Projekat “Korupcija na lokalnom nivou – nulta tolerancija” ima za cilj jačanje uloge organizacija civilnog društva, lokalne samouprave i nadležnih državnih organa u razvoju politika, monitoringa i sprovođenja kampanja za smanjenje korupcije u lokalnim zajednicama Crne Gore. Konkretnije, projekat teži jačanju sprovođenja antikorupcijskih politika na lokalnom nivou, kao i povećanju svijesti građana/ki o značaju efektivnih antikorupcijskih mehanizama i postupaka u 14 crnogorskih opština: Podgorica, Cetinje, Nikšić, Danilovgrad, Herceg Novi, Kotor, Tivat, Budva, Bar, Rožaje, Pljevlja, Mojkovac, Kolašin, Plužine. U okviru projekta su u navedenim crnogorskim opštinama organizovani konsultativni treninzi, panel diskusije, praćena realizacija lokalnih akcionih planova i urađene studije politika na teme koje su prepoznate kao najriskantnije za pojavu i razvoj korupcije na lokalnom nivou.

Projekat „Korupcija na lokalnom nivou – Nulta tolerancija“ realizuje Centar za građansko obrazovanje (CGO) u saradnji sa NVO Institut Alternativa (IA) iz Podgorice, NVO Bonum iz Pljevalja i NVO Nada iz Herceg Novog, a podržava ga EU posredstvom Delegacije EU u Crnoj Gori kroz IPA 2011, uz sufinansiranje Kraljevske ambasade Norveške.

Reagovanje na saopštenje Ministarstva finansija

Ministarstvo finansija je reagovalo na naše saopštenje “Zaboravljen zaključak Skupštine” od 21. jula, između ostalog nazivajući naše tvrdnje “malicioznim i netačnim”. U saopštenju smo ukazali na činjenicu da važan zaključak Skupštine, o podnošenju izvještaja o ostvarenju budžetskih prihoda, nije ispunjen iako je rok prošao.

Upotreba pomenutih kvalifikacija od strane Ministarstva je neprimjerena i neosnovana. U reagovanju Ministarstva nije bilo pobijanja činjenica koje smo iznijeli — sve što smo napisali u saopštenju je istina i to je potvrdilo i samo Ministarstvo: 1) Zaključak Skupštine nije ispoštovan; 2) Vlada kasni sa dostavljanjem izvještaja o realizaciji prihoda; 3) Zakon o budžetu i fiskalnoj odgovornosti ne sadrži obavezu polugodišnjeg izvještavanja Skupštine o izvršenju budžeta.

Podsjećamo da smo u saopštenju ukazali i na činjenicu da izvještavanje Skupštine o izvršenju budžeta nije definisano zakonskim okvirom. Uvođenje te obaveze bila je jedna od stvari za koju smo se zalagali tokom javne rasprave o nacrtu i parlamentarne debate o prijedlogu Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti. Ministarstvo finansija, Vlada i parlamentarna većina nisu prihvatili naš prijedlog.

Osim što se bori za veću otvorenost budžeta, Institut alternativa želi da javnosti predoči na koji način se izvršna vlast odnosi prema zaključcima Skupštine. U ovom slučaju, pružili smo dokaze da značajan zaključak Skupštine, usvojen uz Zakon o budžetu za 2014, još uvijek nije ispunjen iako je rok prošao.

Nastavićemo da pratimo što se dešava sa ispunjavanjem zaključaka Skupštine – pogotovo onih koji se tiču budžeta, jer ih smatramo posebno važnim. Takođe, nadamo se da će Ministarstvo finansija u budućem periodu učiniti napor da parlamentarne inicijative koje idu u pravcu jačanja transparentnosti budžeta ne budu zanemarene ili zaboravljene.

Na kraju, nadamo se i da će komunikacija Ministarstva finansija sa građanima i nevladinim organizacijama biti zasnovana na argumentima potkrijepljenim činjenicama, a da će reagovanje na naše saopštenje biti posljednji primjer upotrebe uvredljivih kvalifikacija u odnosima sa javnošću.

Saopštenje: “Zaboravljen zaključak Skupštine”

Saopštenje za javnost Ministarstva finansija