Objavljeno

Saopštenje: Predlog Vlade za imenovanje Veljovića nezakonit

Iz dokumentacije priložene uz predlog za imenovanje Veselina Veljovića za mjesto direktora Uprave policije proizilazi da zakonske procedure provjere sposobnosti nijesu sprovedene; od Vlade tražimo poništavanje konkursa.

Uprava za kadrove je 25. jula utvrdila listu kandidata koji ispunjavaju uslove javnog konkursa koji je raspisan 2. jula 2018. godine, dan nakon što je sa primjenom počeo novi Zakon o državnim službenicima i namještenicima.

Novi Zakon starješine organa uprave prepoznaje kao posebnu kategoriju državnih službenika, i propisuje postupak pisanog testiranja i sprovođenja intervjua sa kandidatima, kao i ocjenjivanje u skladu sa propisanim kriterijumima.

Međutim, tekst javnog konkursa za mjesto direktora Uprave policije objavljen je u skladu sa Zakonom koji je prestao da važi. 

Naime, u javnom konkursu, Uprava za kadrove se u jednom dijelu poziva na odredbe  Zakona o državnim službenicima i namještenicima (“Službeni list Crne Gore”, br. 39/11, 66/12, 34/14 i 16/16), iako je počeo sa primjenom novi zakon (“Službeni list Crne Gore”, br. 002/18 od 10.01.2018).

I razgovor sa Veselinom Veljovićem, jedinim kandidatom za mjesto direktora Uprave policije, sproveden je u skladu sa procedurama Zakona o državnim službenicima i namještenicima, koji je prestao da važi. Stari zakon je propisivao samo obavezu  da Uprava za kadrove dostavi listu kandidata koji ispunjavaju uslove konkursa resornom ministru, koji na osnovu obavljenog razgovora sa svim kandidatima sa liste Vladi predlaže imenovanje.

Dakle, Zakon za koji je propisano da počinje sa primjenom 1. jula ove godine nije primijenjen tokom sprovođenja ovog konkursa.

Vlada je imala rok da do 1. jula donese sva podzakonska akta za primjenu novog zakona, i smatramo da kašnjenja u normativnoj aktivnosti ne smiju biti razlog za nezakonite procedure. Naprotiv, apelujemo na Vladu da poništi konkurs za direktora Uprave policije, prije nego dovede do nezakonitog ishoda, i da raspiše novi konkurs u skladu sa važećim zakonom.

Stevo Muk
Predsjednik Upravnog odbora Instituta alternativa

Objavljeno

Praznine u izvještavanju o reformama u oblasti vladavine prava

Iako su reforme u oblasti vladavine prava započele prije 20 godina, doba dinamičnih zakonodavnih i institucionalnih promjena započinje pripremama za otvaranje pregovaračkih poglavlja 23 i 24, tokom 2012. godine. Usvajanje Akcionih planova za ova dva poglavlja u narednoj godini, čija je sadržina bila jasno i precizno usmjerena preporukama datim u Analitičkom pregledu usklađenosti zakonodavstva za ova dva poglavlja (screening izvještaji), na najsveobuhvatniji način objedinjuje reforme u velikom broju oblasti, od reforme pravosuđa, represivne i preventivne borbe protiv korupcije, svih ljudskih prava, do migracija, azila, zaštite granica, borbe protiv organizovanog kriminala, itd.

Pet godina kasnije, pitanje „glomaznosti” pristupa reformama postavlja se kao jedna od mogućih prepreka za bolje usmjerene reforme koje zadiru u srž problema u datim oblastima. Složenost oblasti, veliki broj predviđenih mjera, uključenost brojnih institucija, srodni strateški dokumenti koji se sprovode uporedo i dr. doveli su do nekoliko paralelnih procesa izvještavanja. Nijedan od ovih procesa izvještavanja nije u potpunosti zadovoljio kriterijume dobrog monitoringa i evaluacije, koji su preduslov za kvalitetno upravljanje reformama i pravovremeno reagovanje i ispravljanje uočenih nedostataka.

Cilj ove analize je da ukaže na praznine i propuste u izvještavanju koji otežavaju praćenje i nastojanje da reformski procesi postignu pune učinke i očekivane efekte. Osim toga, analiza teži da pruži podsticaj za pomjeranje izvještavanja sa strogo procesnog (na nivou aktivnosti – „realizovano/nerealizovano”) na izvještavanje usmjereno na uticaj i rezultate i izvještavanje koje koristi proces prikupljanja podataka za identifikovanje problema i prepreka za ostvarenje cilja i njihovo prevazilaženje.

Objavljeno

Reforma javnih finansija i poreska tajna kroz prizmu opštinskog duga

Predmet analize je reprogram poreskog duga 16 crnogorskih opština u kontekstu povećanja efikasnosti ubiranja poreskog duga, ali i transparentnijeg finansijskog izvještavanja, kao jednog od glavnih ciljeva Programa reforme upravljanja javnim finansijama za period 2016–2020. godine. Opštine duguju 40 odsto ukupnog poreskog duga, čiji su reprogram sva pravna i fizička lica ugovorila s Ministarstvom finansija, pa se kroz prizmu opštinskog duga ogledaju važni aspekti ukupne reforme javnih finansija u Crnoj Gori.

Visok nivo zaduženosti lokalnih samouprava uslovio je sklapanje ugovora između lokalnih samouprava i Ministarstva finansija 2015. godine, kojim je definisan način izmirivanja 90 miliona eura duga za poreze i doprinose na zarade zaposlenih u lokalnim samoupravama. Iako su ugovorima lokalne samouprave obavezane da smanje broj zaposlenih u organima, ustanovama, službama i privrednim društvima čiji su osnivači, sedam lokalnih samouprava nisu poštovale ove obaveze.

Poreska uprava tvrdi da je uspjela da naplati 95,15% dospjelih reprogramiranih obaveza lokalnih samouprava od 2015. godine. Međutim, ne dostavlja detalje o izmirivanju obaveza pojedinačno po opštinama, uz obrazloženje da predstavljaju poresku tajnu. Ovaj osnov ograničavanja pristupa informacijama omogućen je izmjenama Zakona o slobodnom pristupu informacijama iz maja 2017. godine. Direktno je ugrozio transparentnost javnih finansija i, samim tim, ispunjavanje ciljeva Programa reforme upravljanja javnim finansijama.

Objavljeno

Infografik: Za 25 firmi 150 miliona iz budžeta za javne nabavke

Pripremili smo infografik o potrošnji za javne nabavke u 2017. godini.

Podaci iz Izvještaja Uprave za javne nabavke pokazuju da je u toj godini potrošnja za javne nabavke premašila pola milijarde eura, a da je 1/4 tog novca dobilo manje od 1% ponuđača.

Ostale zanimljive podatke pogledajte u nastavku.

Objavljeno

Saopštenje Koalicije Saradnjom do cilja: Vlada da omogući kofinansiranje projekata EU

Koalicija Saradnjom do cilja poziva Ministarstvo finansija i Vladu Crne Gore da hitno izvrše svoje zakonske obaveze i donesu Uredbu o kofinansiranju projekata EU za domaće nevladine organizacije. Država se obavezala da podrži projekte NVO koji su uspješno prošli na zahtjevnim i kompleksnim EU konkursima, a s obzirom na to da EU grantovi zahtijevaju kofinansiranje od svakog korisnika.

Ovu obavezu su Ministarstvo i Vlada morali realizovati odmah po stupanju na snagu Zakona o Izmjenama i dopunama Zakona o nevladinim organizacijama, još u januaru 2018. godine. Nacrt Uredbe je bio na javnoj raspravi još u julu 2017. godine, što znači da je tekst ove Uredbe završen i da nema nijednog, osim eventualno političkog razloga, da se njeno donošenje ovoliko odlaže.

Ipak, ni nakon šest mjeseci od stupanja na snagu Zakona, Ministarstvo i Vlada nisu donijeli ovaj podzakonski akt koji se odnosi na kofinansiranje a koji je neophodan da bi se Zakon u cjelosti primjenjivao. Time Vlada direktno ugrožava uspješnost realizacije ovih projekata i ostavlja neizvjesnost potrebnog kofinansiranja za nevladine organizacije.

Podsjećamo, svi projekti koji su podržani u Crnoj Gori na konkursima za NVO od strane EU odnose se na rješavanje ključnih pitanja iz oblasti vladavine prava i ljudskih prava u Crnoj Gori, što su, barem deklarativno, prioriteti Vlade. O značaju reformi u ovim oblastima detaljno se odredila i Evropska komisija u posljednjem izvještaju za Crnu Goru, u kojem su jasno izražena očekivanja za konkretnim rezultatima u vladavini prava i zaštiti ljudskih prava. Zato je potrebno da Vlada prepozna značaj ovih projekata, i kofinansiranjem omogući njihovu kompletnu realizaciju i ostvarivanje uticaja na reforme u ovim ključnim oblastima.

Stoga, očekujemo da Vlada u najkraćem roku donese Uredbu koju je bila u obavezi uraditi prije gotovo šest mjeseci. Ukoliko Vlada i dalje bude oklijevala u donošenju ove Uredbe to će otvoriti sumnju da Vlada neće da uopšte obezbijedi ovu podršku za NVO projekte. Bio bi to jasan znak da je na djelu politička odluka, te da zakoni u ovoj državi nijesu obavezni za one koji ih kreiraju.

Koalicija NVO Saradnjom do cilja trenutno okuplja 99 nevladinih organizacija iz čitave Crne Gore i predstavlja najveću organizovanu koaliciju NVO u Crnoj Gori.

Ana Novaković, predsjednica Upravnog odbora

Objavljeno

Pet zvjezdica za Institut alternativa: Četvrti put među najtransparentnijim u svijetu

U izvještaju koji je objavljen danas, Institut alternativa je dobio pet zvjezdica za transparentnost, zajedno sa Centrom za demokratsku tranziciju (CDT) i Centrom za istraživanje i monitoring (CeMI). Time smo se još jednom našli u društvu renomiranih istraživačkih centara širom svijeta, kao što su Amnesty International, Bruegel, Freedom House i drugi.

”Transparentnost je uvijek bitna i saveznik je istraživačkim centrima i drugim organizacijama civilnog društva koje su nepravedno izložene pritiscima od strane vlada širom svijeta”, naglašeno je u izvještaju.

Istraživački centri rangirani su u odnosu na to koliko transparentno prikazuju izvore finansiranja. Organizacije nagrađene sa pet zvjezdica omogućavaju javnosti jasne informacije o tome ko ih finansira, sa koliko novca i za koje projekte i, samim tim, mogu poslužiti kao primjer na koji se druge organizacije i uprava mogu ugledati.

Novih pet zvjezdica je još jedan pokazatelj kvaliteta našeg rada i vrijednosti kojima se vodimo u našem radu, i koje zahtijevamo od drugih, a to su prvenstveno transparentnost i integritet.

Prepoznavanje naše transparentnosti u periodu kada se manipuliše izvorima finansiranja i prirodom funkcionisanja nevladinog sektora u Crnoj Gori predstavlja posebnu potvrdu i priznanje.

Podsjećamo da su nevladine organizacije iz Crne Gore od prve godine kada se ovo mjerenje sprovodi ostvarile izuzetne rezultate i da svi izvještaji spominju Crnu Goru kao zemlju koja, srazmjerno svojoj veličini, ima značajan broj transparentnih istraživačkih centara.

“Odražavajući njihovu snažnu zastupljenost među istraživačkim centrima kojima smo se bavili, 14 visoko transparentnih istraživačkih su u Sjedinjenim Državama, a 13 u Velikoj Vritaniji. U Ukrajini smo pronašli šest istraživačkih centara kojima je dodijeljeno pet zvjezdica, u Gruziji pet, u Kanadi četiri, u Belgiji i Crnoj Gori tri, u Švedskoj i Norveškoj po dva”, piše u izvještaju.

Transparify je međunarodna incijativa koja promoviše transparentnost u istraživanju javnih politika.

Tim Instituta alternativa