Obuke za naše istraživače – TRAIN i DCAF seminari

Institut alternativa sa zadovoljstvom objavljuje da je naša organizacija ponovo izabrana za učešće u TRAIN programu (Think Tanks providing Research and Advice through Interaction and Networking) koji je finansiran od strane Federalnog Foren Ofisa (Pakt stabilnosti za Jugoistočnu Evropu) a sprovodi ga DGAP (Njemački Savjet za spoljne odnose). Cilj TRAIN programa je da osnaži dijalog između istraživačkih centara na Zapadnom Balkanu i političkih aktera i donosilaca odluka.

Do sada su u okviru ovog programa učestvovala tri istraživača IA, a tokom 2015. godine u programu će učestvovati i naša istraživačica, Dina Bajramspahić.

Tema Dininog istraživanja u okviru programa je kako unaprijediti integritet u policiji. Cilj ove analize je da doprinese povećanju povjerenja u policiju i odgovori na pitanje u kojoj mjeri se policijski službenicu sistemski motivišu i podstiču na profesionalan rad. Ona će analizirati nedostatke postojećeg okvira za unapređenje integriteta, kao i inicirati otvaranje dijaloga o pokretanju novih podsticajnih mjera.

S tim u vezi, Dina je učestvovala na prvom treningu u okviru TRAIN programa koji je održan u Beorgadu, od 19-22. aprila, koji je posvećen dizajnu istraživanja,metodologiji i tehnikama pisanja policy papera, analizi “okruženja” za istraživanja kao i planiranju zastupanja preporuka iz analiza.

Sa ciljem upoznavanja sa međunarodnim standardima u oblasti policijskog integrtieta, ona je takođe učestvovala na seminaru “Uloga nezavisnih tijela za žalbe na rad policijskih službenika u jačanju policijskog integriteta”. Seminar su organizovali Ženevski centar za demokratsku kontrolu oružanih snaga (DCAF) i Centar za sigurnosne studije iz Sarajeva, a tokom seminara su predstavljena iskustva Belgije, Sjeverne Irske i Mađarske.

Saopštenje: Opštine i dalje neracionalno zapošljavaju

Crnogorske lokalne samouprave su tokom 2014. nastavile sa praksom neracionalnog zapošljavanja, iako nisu usvojile analizu o optimalnom broju izvršilaca, niti plan smanjenja zaposlenih, što su morale uraditi do kraja prošle godine.

Opštine su, uz izuzetak Andrijevice, Danilovgrada, Mojkovca i Šavnika, sprovodile procedure zapošljavanja tokom 2014. godine, bez obzira što nisu ispunile formalne preduslove za to. Nijedna opština nije realizovala obaveze iz Plana unutrašnje reorganizacije javnog sektora. Naime, kako bi smanjile broj zaposlenih, opštine su bile u obavezi da pripreme analizu o optimalnom broju izvršilaca što bi, dalje, vodilo usvajanju novih pravilnika, te pripremi plana racionalizacije. Iako je rok istekao za sve tri obaveze, opštine su na naš zahtjev odgovorile da nisu u posjedu pomenutih dokumenata, ili da je rad na njima u toku. Po zvaničnim podacima, trenutno je najmanje 2300 prekobrojnih u opštinama, iako bi taj broj mogao biti i veći, budući da su projekcije date bez prethodnih analiza i da iste nisu još uvijek sprovedene.

Na upit o ukupnom broju zaposlenih, lokalne samouprave ne dostavljaju podatke o zaposlenima u javnim preduzećima i ustanovama, već samo za centralnu administraciju. Opština Žabljak je odbila zahtjev i po ovom osnovu. Po informacijama koje su Institutu alternativa dostavile opštine, u lokalnim administracijama zaključno sa 31. decembrom 2014. godine radilo je 3772 službenika i namještenika (nisu uključeni podaci za Bijelo Polje, Žabljak i Gusinje). Ranije objavljeni podaci Ministarstva finansija pokazuju da je u septembru 2014. ukupan broj zaposlenih, uključujući i javne ustanove i preduzeća čiji su osnivači opštine, na lokalnom nivou iznosio 11778, što je za 1270 više nego 2012. godine.

U zapošljavanju tokom prošle godine prednjačile su opštine Podgorica, Pljevlja, Herceg Novi i Nikšić. Opština Cetinje nam nije dostavila informacije o broju izvršilaca koji su primljeni u radni odnos tokom prošle godine, uz obrazloženje da uvid možemo ostvariti u njihovim prostorijama. Opština Bijelo Polje nije odgovorila na naš zahtjev, nastavljajući, na taj način, da se kontinuirano oglušava o zakonsku obavezu dostavljanja informacija na osnovu zahtjeva o slobodnom pristupu.

Jovana MAROVIĆ
Koordinatorka istraživanja

​Konkurs Instituta alternativa za najbolje akademske radove

Institut alternativa nagrađuje tri magistarska i doktorska rada odbranjena u toku 2012, 2013. i 2014. godine u oblastima dobrog upravljanja, ljudskih prava, vladavine prava i demokratizacije.

Nagrada za najbolji magistarski rad iznosi 400 eura. Nagrada za najbolji doktorski rad iznosi 750 eura.

Pravo učešća na konkursu imaju:

  • Državljani Crne Gore ili lica sa prebivalištem u Crnoj Gori, a koji su u toku 2012, 2013. 2014. godine u zemlji ili inostranstvu odbranili magistarski ili doktorski rad posvećen, u najširem smislu, dobrom upravljanju, ljudskim pravima, vladavini prava ili demokratizaciji.
  • Lica koja nisu državljani Crne Gore, a koji su u toku 2012, 2013. i 2014. godine u Crnoj Gori ili inostranstvu odbranili magistarski ili doktorski rad posvećen, u najširem smislu, dobrom upravljanju, vladavini prava, ljudskim pravima ili demokratizaciji, a u čijem je fokusu Crna Gora, odnosno njen pravni, politički, institucionalni kontekst.

Tema rada može da se odnosi posredno ili neposredno na neku od tematskih cjelina iz oblasti djelovanja Instituta alternativa: javna uprava, upravljanje javnim finansijama, rad parlamenta i parlamentarni nadzor izvršne vlasti, bezbjednost i odbrana (uključujući reformu krivičnog zakonodavstva i pravosuđa), socijalna politika, jednom riječju: pitanjima dobre uprave, vladavine prava, ljudskih prava i demokratizacije u kontekstu pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji. Za više detalja o mogućim temama pogledajte programske oblasti i publikacije Instituta alternativa. Ukoliko imate dilemu da li se tema vašeg rada uklapa u teme ovog konkursa, ohrabrujemo Vas da nam pošaljete rad i prijavu.

Radovi se podnose do 15. maja 2015. godine, u elektronskoj verziji na e-mail adresu: info@institut-alternativa.org. Uz rad kandidati su obavezni da podnesu: a) kopiju diplome stečene nakon odbrane akademskog rada koji se podnosi konkurs i b) kopiju lične karte.

Izbor najboljih radova vrši komisija imenovana od strane predsjednika Upravnog odbora Instituta alternativa.

Svi učesnici će biti obaviješteni pisanim putem o rezultatu konkursa najkasnije u roku od 60 dana od dana zaključenja konkursa.

Institut alternativa stiče pravo da objavi nagrađene radove u elektronskoj ili štampanoj publikaciji, isključivo u nekomercijalne svrhe.

Institut alternativa zadržava pravo da ne dodijeli nagradu ukoliko prijavljeni radovi svojim kvalitetom ne budu na potrebnom nivou prema ocjeni evaluacione komisije – žirija za dodjelu nagrade.

Zapošljavanje i napredovanje u državnim organima: Teško do zasluga

Efekti Zakona o državnim službenicima i namještenicima na uspostavljanje sistema zasluga u državnoj upravi su ograničeni nedosljednom primjenom novih pravila i slabom konkurencijom prilikom popune radnih mjesta, ocijenjeno je na današnjoj konferenciji za medije u organizaciji Instituta alternativa (IA).

Konferencija je organizovana u okviru projekta “Državna uprava u Crnoj Gori: Jednaka za sve”, koji podržava Ambasada SAD u Podgorici.

Njen cilj je bio predstavljanje nalaza monitoringa zapošljavanja i napredovanja u državnim organima za 2014. godinu

“Pod nedosljednom primjenom pravila, prvenstveno podrazumijevamo široko tumačenje diskrecionog prava starješina državnog organa da ne izabere najbolje ocijenjenog kandidata, površno ocjenjivanje rada zaposlenih, i ostale formalne, ali ujedno i dosta, grube propuste u upravljanju ljudskim resursima”, kazala je Milena Milošević, istraživačica javnih politika u IA.

Ona je naročito ukazala na činjenicu da mali broj kandidata koji se prijavljuju na oglase, u prosjeku 2 kandidata za prošlu godinu, nameće skraćivanje liste za izbor, koju trentuno čini pet najbolje ocijenjenih kandidata između kojih starješina donosi konačnu odluku.

“Napredovanje državnih službenika i namještenika praktično ne postoji”, istakla je Miloševićeva, ukazavši na činjenicu da prema podacima dostupnim i Centralnoj kadrovskoj evidenciji i prema podacima do kojih je IA došao tokom monitoringa, u prošloj godini nije doneseno nijedno rješenje o napredovanju.

“Zakonska odredba, prema kojoj je napredovanje na osnovu odličnih rezultata u radu moguće samo u viši platni razred, očigledno nije pravi odgovor na potrebe motivisanja i zadržavanja najstručnijeg kadra”, dodala je ona.

Transparentnost postupaka provjere sposobnosti je na zavidnom nivou. Uprava za kadrove redovno objavljuje detaljne izvještaje na svom sajtu, ocijenjeno je na konferenciji.

Tokom monitoringa, osim podataka dostupnih preko Uprave za kadrove i Komisije za žalbe, IA se fokusirao i na ukupno 18 državnih organa kako bi mapirao ključne izazove u primjeni Zakona o državnim službenicima i namještenicima, kada su u pitanju postupci zapošljavanja i napredovanja.

Međutim, na nivou državnih organa teže je dobiti podatke, zbog visokih troškova postupka pristupa informacijama koji su Institut alternativu na nivou ovog monitorina koštali preko 500 eura, pri čemu je Ministarstvo odbrane odbilo da dostavi imena i prezimena službenika i namještenika, koji su na radna mjesta u ovom državnom organu izabrani tokom 2014. godine.

Ministarstvo zdravlja uopšte nije odgovorilo na zahtjev koji se ticao zapošljavanja i napredovanja u državnim organima u drugom polugodištu 2014. godine, napomenuto je na događaju.

Čak i kada postoji konkurencija u popuni radnih mjesta, starješine nerijetko odlučuju da primijene svoje diskreciono pravo i ne izaberu prvorangirane kandidate.

Međutim, Miloševićeva je ukazala da starješine ovu izuzetnu mogućnost, koja im je ostavljena samo u slučaju da je posebno obrazlože, često koriste bez ikakvog obrazloženja.

U pojedinim slučajevima, oni nerijetko navode i razloge koji nemaju utemeljenje u Zakonu, time što, primjera radi, za izbor kandidata koriste kriterijume koji se direktno kose sa principom zapošljavanja na osnovu zasluga ili kriterijume koji su već sastavni dio provjere sposobnosti koja se sprovodi pred posebno formiranom komisijom.

Ana Đurnić, saradnica na projektima u IA, najavila je pokretanje Internet stranice mojauprava.me.

Ova stranica, koju će i IA takođe pokrenuti u okviru projekta “Državna uprava u Crnoj Gori: Jednaka za sve”, će osim interaktivne komponente, koja će omogućiti građanima da prijave probleme kada je u pitanju zapošljavanje u državnim organima, sadržati i grafički prikaz ključnih koraka i mehanizama zaštite prava kandidata za posao u državnim organima.