Na radionici namijenjenoj predstavnicima NVO i medija, predstavili smo unaprijeđeni i ažurirani portal Moj novac, vizuelizaciju budžetskih podataka na državnom nivou, koji građanima omogućava jednostavan uvid u način na koji uprava prikuplja i troši njihov novac.
Portal je pokrenut 2017. godine, kao prva vizuelizacija državnog budžeta od strane civilnog društva u Crnoj Gori. Uprkos apelima civilnog društva, budžetski podaci u Crnoj Gori su još uvijek zvanično dostupni samo u često nepretraživom .pdf formatu, ne postoji budžet za građane na državnom nivou, pa je svako bavljenje budžetom otežano. Stoga je “Moj novac” nastao u namjeri da stvorimo alat za građane i civilno društvo kojim će jednostavno i lako ostvariti uvid u detalje državnog budžeta, važnim dijelom debata o svim javnim politikama i aktivnostima uprave.
Verzija portala koja je predstavljena na radionici je unaprijeđena, kako u pogledu funkcionalnosti, tako i u pogledu sadržaja:
- Portal sada sadrži gotovo cijelu deceniju budžetskih podataka – prikazani su svi godišnji budžeti od 2011. godine do danas. Budžetske podatke je moguće pretraživati po ekonomskoj i organizacionoj klasifikaciji, odnosno po vrsti primitaka i izdataka, kao i po institucijama uz detaljan pregled svih programa.
- Jedan od novih sadržaja je i pregled sprovođenja Programa reforme upravljanja javnim finansijama, strateškog dokumenta kojim se uprava, između ostalog, obavezala na korjenitu promjenu načina na koji se planira i predstavlja budžetska potrošnja. Građanima je omogućeno da na pregledan način saznaju što je Vlada obećala i prate dinamiku sprovođenja Programa.
- Unaprijeđeni prikaz kapitalnog budžeta omogućava pretragu kapitalnih projekata po opštinama u kojima se sprovode, programima kojima pripadaju ili visini budžetskih sredstava koja su opredijeljena za projekat. Osnovni podaci o projektima su upotpunjeni izvodima iz izvještaja Uprave za saobraćaj i Uprave javnih radova, tako da omogućavaju građanima da saznaju šta je urađeno da se obećani projekat sprovede u djelo.
Portal sadrži i budžetski rječnik, sa definicijama svih budžetskih pojmova, kao i budžetsku biblioteku koja sadrži sve godišnje budžetske dokumente od 2011. godine do danas uz zakonske i podzakonske akte koji uređuju ovu oblast.
Na radionici namijenjenoj predstavnicima civilnog društva, koordinatorka projekta, Dina Bajramspahić i Nikoleta Pavićević, asistentkinja na projektu predstavile su uputstva za korišćenje portala na praktičnim primjerima.
Radionica je organizovana u okviru projekta ‘’Money Watch: Civilno društvo, čuvar budžeta’’ koji sprovodi Institut alternativa u saradnji sa NVO Novi horizont i Institutom za javne financije, uz podršku Evropske unije i kofinansiranje od strane Ministarstva javne uprave.
nstitut alternativa je jedan od 36 izlagača koji su predstavili rad svojih organizacija na Sajmu nevladinih organizacija koji je održan 22. juna u Beranama. Sajam pod nazivom NVO EXPO 2019 organizovan je po 4. put, a tokom prethodnih godina okupljao je građane i aktiviste civilnog društva u Podgorici, Budvi i Bijelom Polju.
Međutim, vladavina prava, dobra uprave i korupcije se prelamaju kroz brojna druga pitanja pregovora, poput životne sredine gdje je to vidljivo gotovo svakog dana. Utisak je kako je entuzijazam bio značajnije prisutan u prvim godinama pregovora, moguće i zato što se uglavnom radilo na pitanjima institucionalnog i pravnog okvira. Kada su na red došli konkretni rezultati ušli smo u fazu stagnacije, objasnio je Muk.