Objavljeno

Većina opština ne objavljuje ključnu budžetsku dokumentaciju

Trećina opština na svojim sajtovima nije objavila usvojenu odluku o završnom računu lokalnog budžeta za 2017. godinu, dok su samo četiri lokalne samouprave objavile polugodišnje izvještaje o izvršenju budžeta.

Sa ciljem da predstavimo aktuelno stanje i ukažemo na važnost proaktivnog objavljivanja informacija o lokalnim budžetima, Institut alternativa je u saradnji sa NVO Novi Horizont sproveo uporedno istraživanje i analizu internet stranica 23 lokalnih samouprava u Crnoj Gori.

Htjeli smo da saznamo u kojoj mjeri se građani pretragom sajtova mogu upoznati sa načinom na koji njihova opština prikuplja, planira i troši budžet/novac. To je podrazumijevalo pregled internet stranica opština u Crnoj Gori kako bi utvrdili da li se objavljuju ključni budžetski dokumenti: nacrt odluke o budžetu opštine za 2018. godinu, odluka o budžetu za 2018. godinu, odluka o završnom računu budžeta za 2017. godinu, polugodišnji izvještaj o izvršenju budžeta za 2017. godinu i budžetski vodič za građane.

Od traženih dokumenata, najredovnije su objavljivane odluke o budžetu (nacrt i usvojena verzija), dok tokom 2017. i 2018. godine nijedna opština nije objavila tzv. budžete za građane, koji podrazumijevaju predstavljanje budžetskih dokumenata u razumljivom obliku i jednostavnom formatu kako bi ih građani mogli shvatiti i o njima raspravljati.

Najlošiju ocjenu je dobila Opština Plav, koja u periodu istraživanja, uopšte nije imala funkcionalnu internet stranicu. Opština Ulcinj, koja na sajtu ima samo usvojenu odluku o budžetu za 2018. godinu, takođe sa svojim građanima dijeli zabrinjavajuće malo informacija o javnim finansijama.

Imajući u vidu važnost završnog računa budžeta, kao dokumenta koji, između ostalog, treba da prikaže sva odstupanja realizovane potrošnje od plana za tu godinu i izvještaj o kapitalnim projektima, činjenica da osam od 23 opštine na svojim sajtovima nije objavilo usvojenu odluku o završnom računu lokalnog budžeta je zabrinjavajuća. To znači da građani, putem sajtova opština Budva, Gusinje, Kolašin, Kotor, Petnjica, Plav, Rožaje i Ulcinj nijesu bili u mogućnosti da dobiju potpune informacije o izvršenju lokalnog budžeta u 2017. godini.

Samo su četiri opštine objavile izvještaje o izvršenju budžeta tokom prvih šest mjeseci 2017. godine (Bijelo Polje, Nikšić, Pljevlja i Podgorica). Izvještavanje o izvršenju budžeta tokom godine je važno kako bi građani i ostali zainteresovani akteri mogli da ostvare pravovremeni uvid u dinamiku javne potrošnje i imaju adekvatan osnov za planiranje budućih budžetskih prioriteta.

I kada je tražena dokumentacija objavljena na internet stranicama opština, ona se često nalazi u neistaknutim sekcijama, koje je teško pronaći, a u određenim slučajevima uz pogrešne nazive i slovne greške koje otežavaju pronalaženje. Najilustrativniji primjer, u tom smislu, je opština Nikšić koja, iako je objavila završni račun budžeta za 2017. godinu, to je uradila pod nazivom ”Zavrtni rafun”. Takođe, većina objavljenih dokumenata nije dostupna u mašinski čitljivom formatu, pa je otežano pretraživanje i preuzimanje ključnih budžetskih stavki koje su od posebnog interesa za određene grupe građana.

Novi zakon o finansiranju lokalnih samouprava, na insistiranje Instituta alternativa, donio je niz novina u pogledu obaveza opština da u toku godine izvještavaju i Skupštinu Opštine i javnost o tome kako troše novac. U narednom periodu obratićemo posebno pažnju na ispunjavanje novih obaveza.

Istraživanje o otvorenosti lokalnih budžeta je sprovedeno u okviru projekta “Money Watch: Civilno društvo, čuvar budžeta”, koji Institut alternativa sprovodi u saradnji sa Institutom za javne finansije i NVO Novi horizont, uz podršku Evropske unije i kofinansiranje Ministarstva javne uprave. Nalazi istraživanja su isključiva odgovornost Instituta alternativa i NVO Novi horizont, i ni na koji način ne odražavaju stavove Evropske unije i Ministarstva javne uprave.

 

Više informacija o otvorenosti lokalnih budžeta čitajte u našem izvještaju ”Moj grad o mom novcu”, koji možete preuzeti ovdje.  

Tim Instituta alternativa
Tim NVO Novi horizont

Objavljeno

Vlada ignorisala predloge za unapređenje Programa rada

Proaktivno informisanje građana o korišćenju budžetske rezerve i parlamenta o izvršenju budžeta, i izvještavanje o ispunjenju preporuka Evropske komisije, su neke od obaveza koje je Vlada odbila da uvrsti u ovogodišnji Program rada.

Institut alternativa je uputio svoje predloge u cilju unapređenja Programa rada Vlade za 2019. godinu, koji se mahom odnose na nadležnosti Ministarstva finansija i Ministarstva pravde. Naše sugestije nisu uvažene, izuzev predloga da se u ovaj dokument uvrsti obaveza pripreme Zakona o Zaštitniku imovinsko-pravnih interesa Crne Gore. Međutim, kako je riječ o obavezi koja se u programima rada Vlade ponavlja iz godine u godinu, nije izvjesno da ona odražava sadržinu našeg zahtjeva da se preciziraju procedure izbora kadra i funkcionisanja ova važne, a zanemarene institucije u našem pravnom sistemu.

Predložili smo Vladi da sačini Informaciju o korišćenju tekuće budžetske rezerve u 2018. godini. Godinama upozoravamo da skrivanje informacija o potrošnji budžetskih jedinica i Komisije za raspodjelu dijela sredstava budžetske rezerve, sa pojedinačnim iznosima koji su isplaćeni, njihovom svrhom i korisnikom sredstava, ostavlja prostor za zloupotrebe. Smatramo da ove informacije moraju biti dostupne javnosti. Dok god Komsija polaže račune samo Vladi Crne Gore, a ne i građanima, imamo pravo da sumnjamo da su se ova sredstva zloupotrebljavala u izborne svrhe.

Predložili smo i uspostavljanje obaveze da Vlada dostavlja Skupštini polugodišnje izvještaje o izvršenju budžeta, i informacije o realizaciji obaveza koje su definisane ugovorima o reprogramu poreskog duga opština i ugovorima o regulisanju međusobnih odnosa Države i opština po osnovu kreditnog zaduženja uz državnu garanciju.

Vladi smo uputili i zahtjev za sačinjavanje Informacije o smetnjama za uspostavljanje i rad budžetske inspekcije sa predlogom hitnih mjera kao i za sačinjavanje Informacije o razlozima kašnjenja u uspostavljanju evidencije državne imovine i elektronskog registra. Naime, deset godina nakon što je propisana zakonska obaveza uspostavljanja evidencije državne imovine, i dalje nije poznato koliko pokretne i nepokretne imovine posjeduje Crna Gora.

Kako bi javnost imala bolji uvid u potrošnju u oblasti javnih nabavki, predložili smo propisivanje obaveze sačinjavanja izvještaja o povjerljivim nabavkama. Smatramo da se na ovaj način ne bi ugrozila tajnost povjerljivih nabavki u sektoru bezbjednosti, a građani bi imali uvid u broj podnijetih ponuda i primijenjene procedure.

Predložili smo i donošenje Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o Specijalnom državnom tužilaštvu, kako bi se unaprijedio polugodišnji i godišnji izvještaj o radu ovog tijela sačinjavanjem posebnog dijela sa pregledom rada svih specijalnih tužilaca kao i informacijama o odbačenim krivičnim prijavama u odnosu na podnosioce. Smatramo da je važno usvojiti i šestomjesečni i godišnji izvještaj o sprovođenju Preporuka državnih organa na osnovu ocjena iz Radnog dokumenta Evropske komisije o stanju u poglavlju 23, kako bi se omogućilo vjerodostojno praćenje realizacije ovih preporuka. Pedložili smo i izmjene Zakona o sprječavanju korupcije. Smatramo da četvorogodišnju zabranu obavljanja javne funkcije od strane javnog funkcionera, koji prekrši ovaj zakon, treba proširiti i na one funkcionere koji uslijed utvrđenog kršenja zakona podnesu ostavku. Tražili smo i formiranje radne grupe, koju bi vodilo Ministarstvo pravde sa predstavnicima Uprave policije, Vrhovnog suda, Državnog Tužilaštva, Tužilačkog i Sudskog savjeta, sa ciljem ujednačavanja statistike ovih organa, kako bi se lakše pratili rezultati rada institucija u svijetlu poglavlja 23 i 24.

Nisu prihvaćeni ni predlozi da Vlada usvoji Informaciju o radu Komisije za stambena pitanja Vlade Crne Gore, Izvještaj o primjeni Zakona o javnim okupljanjima i javnim priredbama. Odbijeno je i donošenje Zakona o izmjenama i dopunama zakona o zaštiti ličnih podataka, čijim izmjenama bi se propisalo pravo pristupa presudama javnih funkcionera, bez prethodne saglasnosti javnog funkcionera kojem je izrečena presuda.

Tim Instituta alternativa

Objavljeno

Realizovane aktivnosti u okviru projekta You4EU – Učešće građana 2.0

Dragana Jaćimović, saradnica na projektima u Institutu alternativa, je za emisiju NVO sektor govorila o aktivnostima koje su do sada realizovane u okviru projekta “You4EU – Učešće građana 2.0”.

Tokom prethodnog perioda, a u okviru realizacije prve faze projekta “You4EU – Učešće građana 2.0”, građani su imali priliku da putem društvenih mreža postavljaju pitanja o aktuelnim temama koje se tiču Evropske unije.

Ona je istakla da su građani imali priliku da na društvenim mrežama – Twitteru, Instagramu i Facebook-u, postavljaju pitanja na koja su hjeli da dobiju odgovore od nadležnih institucija.

Koje su to teme koje su građanima bile najzanimljivije, na šta se najviše odnose postavljena pitanja, kao i koje su to aktivnosti koje su planirane za naredni period, možete pogledati u prilogu:

 

 

Projekat “You4EU – Učešće građana 2.0” Institut alternativa realizuje u saradnji sa partnerima – Beogradska otvorena škola (Srbija), GONG (Hrvatska) i PINA (Slovenija), a uz podršku Evropske unije kroz program Evropa za građane i građanke.

Objavljeno

SELDI Mreža: Poziv za dodjelu malih grantova

NVO Centri Civilnih Inicijativa (CCI), SELDI partner iz Bosne i Hercegovine, objavio je Poziv za dodjelu malih grantova u oblasti borbe protiv korupcije, za organizacije civilnog društva (OCD) iz Albanije, Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Kosova, Makedonije, Srbije i Turske.

Poziv je objavljen u okviru projekta “Civilno društvo za dobro upravljanje i antikorupciju u Jugoistočnoj Evropi – izgradnja kapaciteta za monitoring, zastupanje i podizanje svijesti”, koji sprovodi SELDI Mreža čiji je Institut alternativa član, a uz finanijsku podršku Evropske unije.

Cilj ovog Poziva je pružanje podrške lokalnim OCD u sprovođenju EU i regionalnih antikorupcijskih politika i programa u navedenim zemljama, a u skladu sa problemima identifikovanim u regionalnom izvještaju “Procjena korupcije i skrivene ekonomije u Jugoistočnoj Evropi“,  Sistemom za praćenje korupcije (CMS Metodologijom) i SELDI Strategijom Civilnog društva za dobro upravljanje i borbu protiv korupcije u Jugoistočnoj Evropi 2020.

Specifični ciljevi ovog Poziva su: podsticanje učešća korisnika Programa u regionalnim mrežama, jačanje njihovih analitičkih i zagovaračkih kapaciteta usmjerenih na uspostavljanje efikasnijih mjera za borbu protiv korupcije i zarobljenosti država, te da nastupaju kao prepoznatljivi i kredibilni agenti promjene.

U okviru Poziva za dodjelu malih grantova, biće dodijeljeno ukupno 60.000 eura, za projekte vrijednosti od  5.000 do  12.000 eura. 

Kratak pregled projektne ideje (Concept note) na engleskom jeziku, treba poslati najkasnije do 4. marta 2019. godine do 16h, na e-mail adresu: seldigrants@ccibh.org.

Sva pitanja u vezi sa Pozivom za dodjelu malih grantova treba poslati na e-mail adresu seldigrants@ccibh.org, najkasnije do 11. februara 2019. godine.

Dokumentaciju potrebnu za apliciranje, detaljne uslove prijavljivanja na Poziv i dodatne informacije možete preuzeti na linku ispod.

Aplikacioni paket i informacije

 

 

Objavljeno

Poziv studentima za plaćeno stažiranje u IA

Institut alternativa, nevladina organizacija koja se bavi istraživanjem javnih politika i zagovaranjem boljeg upravljanja, odgovorne javne potrošnje i vladavine prava, raspisuje poziv za plaćeno stažiranje u periodu od tri mjeseca.

Uspješni polaznici programa stažiranja, imaju priliku da dobiju trajnije zaposlenje u organizaciji!

Kome je namijenjen poziv?
Poziv je namijenjen studentima završnih godina i postdiplomskih programa prava, političkih nauka, ekonomije, sociologije, studija bezbjednosti i humanističkih studija.

Kolika je visina stipendije?
Odabrani kandidati dobiće stipendiju u visini do 200 eura mjesečno, tokom trajanja programa stažiranja.

Ko ima prednost?
Za program stažiranja vas može peporučiti akademski uspjeh, napredno znanje engleskog jezika, poznavanje programskih oblasti rada Instituta alternativa.

Prijave primamo na info@institut-alternativa.org  do 10. februara 2019. godine.

Uz prijavu je neophodno dostaviti CV i motivaciono pismo za stažiranje u Institutu alternativa. Tokom trajanja poziva, nećemo pružati dodatne informacije.