Objavljeno

Konferencija “Iskustva NVO u procesu evropske integracije Crne Gore: Postignuća i izazovi”

Jovana Marović, koordinatorka istraživanja u Institutu alternativa, učestvovala je danas na konferenciji pod nazivom „Iskustva NVO u procesu evropske integracije Crne Gore: Postignuća i izazovi“, koju je organizovao Centar za razvoj nevladinih organizacija (CRNVO).

Jovana je govorila na prvom panelu „Iskustvo NVO u radu radnih grupa za pripremu pregovora“. Navodeći da predstavnici NVO u Radnim grupama imaju selektivan pristup informacijama, ocijenila je da je njihova pozicija neravnopravna zbog manjka transparentnosti, te da postoji veliki broj prepreka na koje nailaze i predstavnici NVO i javnost tokom informisanja o sprovođenju Akcionih planova. Sjednice Savjeta za vladavinu prava su zatvorene, dok se na sjednicama Radnih grupa diskutuje samo o tehničkim detaljima o procesu izvještavanja, a ne o stvarnim problemima. Još jedan od problema, kako je navela, jeste neobjavljivanje komentara Evropske komisije (EK) na ključne nacrte i predloge, izvještaja ekspertskih misija EK i promjena u pregovaračkoj strukturi.

„Vlada ipak ima šta da krije, odnosno kanali komunikacije trenutno omogućavaju Vladi da neke bitne informacije vezane za proces krije od članova Radne grupe NVO sektora, pa i od druge zainteresovane i stručne javnosti“, rekla je Jovana, navodeći da neki od komentara na zakonodavstvo nisu dostupni, i to ne samo nevladinim organizacijama, već ni poslanicima u Skupštini Crne Gore.

Dio Jovaninog izlaganja možete pogledati na linku ispod.

Pored Jovane, na panelu su govorili i Boris Marić iz NVO Centar za građansko obrazovanje, Nataša Kovačević NVO Green Home, Miodrag Radović, sekretar Pregovaračke strukture, dok je panelom moderirala Ana Novaković, izvršna direktorica CRNVO.

CRNVO je konferenciju organizovao u saradnji sa Udrugom za promicanje ljudskih prava i medijskih sloboda – Cenzura Plus.

Objavljeno

Institucionalno pozicioniranje Evropskog parlamenta – između slabih nadležnosti i apatije birača

Naučni rad koordinatorke istraživanja Jovane Marović “Institucionalno pozicioniranje Evropskog parlamenta – između slabih nadležnosti i apatije birača”, objavljen je u Godišnjaku Fakulteta političkih nauka u Beogradu. U radu se objašnjava u kojoj mjeri slabost ovog neposredno izabranog tijela utiče na nisku izlaznost birača, te sveprisutni demokratski deficit u Zajednici. Polazi se od ključnih obilježja i nadležnosti Evropskog parlamenta i daje prikaz njihovog jačanja tokom procesa integracije. Poseban fokus je na Ugovoru iz Lisabona, odnosno na tome u kojoj mjeri ovaj reformski pokušaj jača autonomiju parlamenta. Osnovna teza je da moć i pozicija Evropskog parlamenta nisu značajno unaprijeđeni, te da su njegova slabost i, još uvijek, ograničena vidljivost rada važni razlozi što građani percipiraju izbore za Evropski parlament kao ”drugorazredno nacionalno takmičenje”, pa im kao takvi nisu zanimljivi.

Rad u cjelini možete preuzeti ovdje.

Objavljeno

Sastanak: Kako do zapošljavanja po zaslugama?

Insitut alternativa (IA) je u petak, 24. jula, održao sastanak sa zainteresovanim donosiocima odluka u okviru projekta “Državna uprava u Crnoj Gori: Jednaka za sve”, koji podržava Ambasada SAD u Podgorici.

Događaj je okupio aktere koji su ključni za zapošljavanje i napredovanje u državnim organima, odnosno za dosljednu primjenu Zakona o državnim službenicima i namještenicima: predstavnike Ministarstva unutrašnjih poslova, Upravne inspekcije, Uprave za kadrove, Komisije za žalbe i Etičkog odbora za praćenje primjene Etičkog kodeska državnih službenika i namještenika.

Na sastanku je bilo riječi o ključnim izazovima u uspostavljanju sistema zasluga u državnim organima, koji su prepoznati u monitoring izvještaju Instituta alernativa “Zapošljavanje i napredovanje u državnim organima“, ali i u zvaničnim izvještajima Vlade i prijavama podnijetim preko IA internet stranice “Moja uprava“.

Rezultat događaja je i nacrt preporuka koje će dalje biti diskutovane u okviru rada na izmjenama Zakona o državnim službenicima i namještenicima, čije usvajanje se očekuje do kraja godine.

Objavljeno

Šta mi želimo od Evrope?

Šta mi želimo od Evrope?U predgovoru knjige filozofa Slavoja Žižeka i Srećka Horvata Šta Evropa želi? slikovito se kaže kako je Hrvatska postala članica Unije poslije ponoći, te stigla na zabavu kada su svi gosti već bili pijani. Ostalim zemljama, prvenstveno Zapadnog Balkana, stoga ne preostaje ništa drugo već da dođu na after party, a vrlo dobro znaju i loše strane ovog druženja. Djeluje li Vam ovo već kao nepoželjan scenario? Zbirka tekstova Žižeka i Horvata predstavlja skeniranje negativnih posledica članstva u EU i uticaja politika koje se definišu na njenom nivou na ekonomiju i demokratiju u državama članicama. Kriza Evrozone i pogoršanje uslova života evropskih građana prouzrokovali su sve dublje nezadovoljstvo, te ponovo, snažnije nego ikad, doveli u pitanje svrsishodnost integracije. Upravo ovi unutrašnji problemi u državama članicama nam pokazuju najmanje dvije stvari.

Članstvo u Evropskoj uniji ne anulira pogrešne poteze elita na vlasti. To nužno ne znači da će te iste elite biti i odgovorne za propuste, neosnovano bogaćenje, beskonačno zaduživanje, već da će se, po interpretaciji Grka, bijes mentora sručiti na građane. Ili, da upotrijebimo ”ciprasizme”: kakav je to sistem gdje nekontrolisane bankarske špekulacije dovode do bankrotstva jedne zemlje, dok se mjerama štednje ne utiče na stabilizaciju, već na potpuni krah ekonomije? Istina je negdje između budući da je slom sistema prouzrokovan višegodišnjom lošom politikom upravo grčke vlasti, a pozivanje na njenu odgovornost je, ipak, pitanje internih procedura. Potreba da se očuvaju radnička prava, sistem osiguranja i socijalna država, na jednoj strani, ne bi trebalo da isključuje interes banaka i kreditora na drugoj. Međutim, to nije slučaj u Grčkoj. Novonastala postreferendumska situacija mogla je da preraste u win-win formulu. Za Grke, jer su iznenadnom odlukom da organizuju referendum skrenuli pažnju sa činjenice da zbog neprijatne dužničke krize ne drže sudbinu sopstvene države u svojim rukama i podsjetili na svijetle trenutke svoje istorije. Za EU, jer su se u novim pregovaračkim okolnostima mogli stvoriti uslovi da pokaže demokratski potencijal za iznalaženje rješenja koje bi je približilo njenim građanima. Što se nije dogodilo, pa nas vodi ka drugom problemu unutar Unije.

Supranacionalna Unija koja diktira uslove tranzicionim i zemljama članicama i sama pati od istih boljki. Manjak legitimnosti koji opterećuje Evropsku uniju još od pred-mastriškog perioda ogleda se u stalnom jačanju izvršne vlasti i to kroz način djelovanja Evropskog savjeta i Savjeta, ali i legitimitet izbora i način rada Evopske komisije, te ograničenu moć i uticaj Evropskog parlamenta. U ovakvim uslovima zemlje pokretači procesa evropske integracije imaju odlučujuću riječ, pa zbog toga Jirgen Habermas govori da je na snazi ”njemačka diktatura”. Posledice toga su sve dublji jaz između građana i Unije, te manjak demokratije i u samim državama članicama. Adekvatno artikulisanje onoga što države članice i njihovi građani žele, naravno, podrazumijeva transformaciju uređenja Unije, te obezbjeđivanje novih, jačih, mehanizama za predstavljanje građana. Svi dosadašnji pokušaji demokratizacije Unije predstavljali su marginalno jačanje nadležnosti Evropskog parlamenta, te simboličnu legitimizaciju rada Komisije, i dalju zaštitu interesa najmoćnijih država članica EU.

Baš kao što su Unija i njene države članice u političkoj klopci, i države kandidati za članstvo u ovoj Zajednici se bore sa sopstvenim koje se isto mogu svesti pod manjak demokratije i odgovornosti. Upotrebljavajući crnogorski konktekst – spora dinamika reformi, neuspješne privatizacije, sveprisutni korupcija i nepotizam nam pokazuju da je interes manjine i dalje ispred interesa većine. Istovremeno, svako unapređenje, zakonsko, institucionalno, u praksi je isključivo rezultat EU uslovljavanja i pritiska. Stoga je ono što mi želimo da EU/Evropa nastavi da vrši pritisak na nosioce vlasti, te uporedo sa ispunjavanjem kriterijuma za članstvo utiče na unapređenje kvaliteta života crnogorskih građana. EU pritisak je, dakle, u različitim uslovima različito (kontra)produktivan. Međutim, isto koliko je nama potrebno da Unija ispunjava svoju misiju, koja se makar na papiru zove garant uspostavljanja ”visokih standarda”, toliko je i EU, odnosno njenim pokretačima, potrebno da povrate poljuljano povjerenje država članica. To je jedini održivi način produbljenja integracije.

dr Jovana MAROVIĆ
Koordinatorka istraživanja u Institutu alternativa i članica radne grupe za poglavlje 23

Tekst originalno objavljen u sekciji ,,Forum” dnevnog lista Vijesti

Objavljeno

Rezultati istraživanja stavova građana o odgovornosti policije u Crnoj Gori i regionu

Juče, u srijedu 22. jula, u četiri glavna grada u regionu, Podgorici, Beogradu, Sarajevu i Prištini, predstavljeni su rezultati istraživanja javnog mnjenja o integritetu policije sačinjeni po istovjetnoj metodologiji kako bi bile uporedive.

Anketiranja je, za potrebe naše mreže POINTPULSE, sproveo Ipsos Strategic Marketing, po istovjetnoj metodologiji za sve zemlje.

Ova aktivnost dio je našeg, trogodišnjeg, regionalnog projekta čiji je cilj dati doprinos transformaciji policija na Balkanu u profesionalne policijske službe koje uživaju povjerenje i poštovanje svojih građana. Istraživanje stavova javnog mnjenja treba da posluži samo kao jedan od pokazatelja stanja u policiji – mapa problema vidljivih iz ugla građana – i nadamo se da će biti dobar osnov za dalju diskusiju.

Ostale aspekte integriteta policije, Institut alternativa će, u narednom periodu, nastaviti da osvjetljava u saradnji sa partnerima iz regiona, ali i zainteresovanim akterima u državi, posebno kada su u pitanju kvalitet nadzora nad policijom, upravljanje finansijama u policiji, upravljanje ljudskim resursima, menadžment policije i transparentost.

Takođe nas zanima da analiziramo šta su uzroci narušenog integriteta kod jednog broja policijskih službenika i na koji način se manifestuju, te kako pospješiti sprovođenje najviših profesionalnih standarda i podstaći policiju na značajnije rezultate.

Imajući u vidu važnost daljih reformi policije, sa četiri partnerske organizacije iz regiona, formirali smo mrežu i započeli, početkom ove godine, novi projekat Balkanski puls za policijski integritet i povjerenje (POINTPULSE) uz podršku Evropske unije.

Vodeća organizacija u regionalnoj mreži je Beogradski centar za bezbednosnu politiku (BCSP), a ostali partneri su: BIRN Srbija, Centar za sigurnosne studije BiH, kao i kosovski Centar za bezbjednosne studije.

Na sljedećim linkovima možete preuzeti rezultate istraživanja:

Prezentacija rezultata istraživanja za Crnu Goru

Prezentacija rezultata istraživanja za region

Ovdje možete pogledati predstavljanje rezultata istraživanja sa jučerašnje press konferencije:

Povezane vijesti:

Objavljeno

Postoji značajan prostor da policija suzbije korupciju u svojim redovima

Korupcija je, nakon nezaposlenosti, najveći problem sa kojem se suočavaju crnogorski građani, a postoji značajan prostor da policija suzbije tu pojavu u svojim redovima, pokazalo je istraživanje regionalne mreže POINTPULSE, koju, pored Instituta alternativa, čine Beogradski centar za bezbednosnu politiku (BCSP), BIRN Srbija, Centar za sigurnosne studije BiH i kosovski Centar za bezbjednosne studije.

Istraživačica javnih politika u IA, Dina Bajramspahić, kazala je da je istraživanje „Integritet policije na Zapadnom Balkanu“ sprovedeno od 11. do 22. juna, a u njemu je učestvovalo 1.292 punoljetna crnogorska građanina.

„Postavili smo pitanje koji su najznačajniji problemi sa kojima se Crna Gora u ovom momentu suočava. Građani smatraju da je korupcija na drugom mjestu, nakon nezaposlenosti, najveći problem u Crnoj Gori“, kazala je Bajramspahić u PR Centru.

Ona je kazala da se drugo pitanje odnosilo na povjerenje u institucije u Crnoj Gori, pojašnjavajući da je policija na drugom mjestu, nakon obrazovanja.

„Ovo predstavlja relativno visoko povjerenje u odnosu na ukupan kontekst, budući da je ukupan procenat 58 odsto. Manje povjerenja su građani iskazali prema sudstvu, tržišnoj inspekciji i Upravi za antikorupcijsku inicijativu“, navela je Bajramspahić.

Ona je kazala da su, na pitanje koje su prve asocijacije na policiju, građani u najvećem broju odgovorili da je to sigurnost i bezbjednost, dok se na drugom mjestu našla korupcija.

„Odgovarajući na pitanje kako vide prosječnog policajca u Crnoj Gori, građani su u najvećem broju odgovorili da ga vide kao arogantnog, bezobraznog i drskog, dok drugi dio građana smatra da uliva sigurnost, bezbjednost“, rekla je Bajramspahić.

Sledeće pitanje se, kako je dodala, odnosilo na to u kom svojstvu policija u Crnoj Gori djeluje, gdje je 30 odsto ispitanika odgovorilo da djeluje kao servis građana.

„Svi ostali smatraju da djeluje ili u interesu Vlade, njih 38 odsto, ili kao sredstvo za zaštitu političkih partija – 19 odsto, ili kao sredstvo za zaštitu ljudi u vrhu policije sa čak 11 odsto“, navela je Bajramspahić.

Ona je rekla da najveći broj građana, 70 odsto smatra da politika ima uticaj na operativni rad policije, u potpunosti i u priličnoj mjeri, dok preostalih 27 smatra da je to u manjoj mjeri ili da nema uticaj.

„Kada je u pitanju zapošljavanje u policiji, vidimo da svega 32 odsto smatra da se to primjenjuje u skladu sa zakonom-putem javnog konkursa“, ukazala je Bajramspahić.

Ona je kazala da su stavovi građana o efikasnosti policije pokazali su da su izrazito visoki procenti kada je u pitanju javna bezbjednost, bezbjednost škola, u saobraćaju.

„Ovo treba da objasni zašto postoji tako visoko povjerenje u policiju, a da građani istovremeno imaju nisko povjerenje o tome da će policija efikasno suzbiti korupciju unutar policije, organizovanog i privrednog kriminala“, navela je Bajramspahić.

Kada je u pitanju rasprostranjenost korupcije u crnogorskim institucijama, kako je dodala, policija se nalazi na petom mjestu.

„Najnegativnije mišljenje građana je prema tržišnoj inspekciji, sudstvu, carinama i zdravstvu, dok najpozitivniji stav imaju o NVO, obrazovanju, medijima“, kazala je Bajramspahić.

Ona je objasnila da percepcija rasprostranjenosti korupcije pokazuje da ovo nije odlučujući faktor za stavove građana o povjerenju.

„Skoro identičan broj građana ima povjerenje u policiju i smatra da je korupcija rasprostranjena, na osnovu čega se može zaključiti da građani odlučuju o povjerenju na osnovu drugih faktora, a ne rasprostranjenosti korupcije“, navela je Bajramspahić.

Odgovarajući na pitanje ko je najkorumpiraniji unutar policije, istraživanja je pokazalo kako je kazala, da trećina građana smatra da su to ljudi na visokim pozicijama unutar policije, prije nego običnim policajcima, inspektorima i policajcima koji se bave privrednim kriminalom.

„Na pitanje koji su najučestaliji oblici korupcije, 35 odsto građana je odgovorilo da je to primanje mita od kriminalaca, dok njih 28 odsto smatra da je to primanje mita od građana“, rekla je Bajramspahić.

Govoreći o davanju mita, ona je kazala da je od pet odsto ispitanika koji su priznali da su imali to iskustvo, njih 73 odsto saopštilo da je samo ponudilo mito, dok 19 odsto da je to bilo na zahtjev policajaca.

„Njihov odgovor je bio da je najčešća vrijednost mita iznos od deset eura“, navela je ona.

Istraživač javnih politika u IA Marko Sošić objasnio je da su istovjetna pitanja na koja su odgovorali crnogorski građani, bila su postavljena i građanima Srbije, Kosova i Bosne i Hercegovine.

„Mogu vam reći da sam bio začuđen stepenom preklapanja rezultata u tim državama. Kod većine pitanja, rezultati su gotovo identični. Jedina zemlja koja odudara jeste Kosovo, koje karakteriše dosta pozitivniji stav građana prema policiji“, naveo je on.

Predsjednik Upravnog odbora IA Stevo Muk smatra da postoji značajan prostor da se dalje radi na integritetu i odgovornosti policijskih službenika i policijske organizacije.

„Ostaje puno prostora da policija radi na borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala uopšte, a i u svojim redovima. Smatramo da postoji veliki prostor i za dalji rad na smanjenju političkog uticaja na zapošljavanje i funkcionisanje policije, kao i na drugim aspektima integriteta“, kazao je on.

Istraživanje je sprovedeno u okviru regionalnog projekta Balkanski puls za policijski integritet i povjerenje – POINTPULSE.