Dvije opštine u Crnoj Gori, Budva i Plav, još uvijek nisu usvojile završni račun budžeta za 2012. godinu. Vrijeme je da Vlada i Ministarstvo finansija preduzmu mjere kako bi ih natjerale da ispoštuju zakon i osnovne standarde transparentnosti i odgovornosti.
Institut alternativa održava portal o lokalnim finansijama, www.mojgrad.me, kroz koji želimo da poboljšamo transparentnost budžeta lokalnih samouprava. Prema našoj evidenciji, Budva i Plav još uvijek nisu usvojili završne račune za 2012. godinu. To znači da, iako smo uveliko zašli u 2014. godinu, još uvijek nemamo potpune informacije o tome kako su opštine prikupljale i trošile sredstva u 2012. godini.
Podsjećamo da trenutna situacija nije izuzetak, ove opštine su i do sada sa ogromnim zakašnjenjem objavljivale svoje završne račune. Na primjer, tako su i završne račune budžeta za 2011. godinu, Budva i Plav usvojili tek početkom ove godine.
Posebno je problematična situacija sa neobjavljivanjem završnog računa opštine Plav, jer je njihov prethodni završni račun (za 2011. godinu) zbog ozbiljnih nepravilnosti i nezakonitosti dobio negativno mišljenje Državne revizorske institucije.
Smatramo da ozbiljnost situacije zahtijeva da Vlada iskoristi mogućnost iz Zakona o lokalnoj samoupravi i upozori predsjednike opština da moraju vršiti svoje nadležnosti.
Dodatno, potrebno je i da Ministarstvo finansija razmotri preduzmanje mjera koje mu, prema Zakonu o finansiranju lokalne samouprave, stoje na raspolaganju prema opštinama koje krše zakonske odredbe u pogledu ključnih budžetskih dokumenata. Mjere se svode na privremeno obustavljanje uplaćivanja ustupljenih prihoda ovim opštinama. Smatramo da, dok Budva i Plav ne objave svoje završne račune i pokažu kako su trošle sredstva u 2012. godini, ne treba da dobijaju dodatna sredstva poreskih obveznika.
Za budžetsku transparentnost, ključno je blagovremeno objavljivanje završnog računa, kao konačne slike izvršenja budžeta i najvažnijeg instrumenta za kontrolu lokalnih budžeta. Za Budvu i Plav, svi pristojni rokovi za objavljivanje završnog računa su prošli. Sada je ostalo da Vlada i Ministarstvo finansija preduzmu mjere koje im po zakonu stoje na raspolaganju, kako bi ih primorali na ispunjavanje osnovnih zakonskih obaveza.
Marko SOŠIĆ
Istraživač javnih politika