Održana obuka “Programsko budžetiranje kroz rodne naočare”

Institut alternativa (IA) organizovao je dvodnevnu obuku pod nazivom “Programsko budžetiranje kroz rodne naočare”, kao nastavak napora da se državnim službenicima i službenicama približi pojam rodno odgovornog budžetiranja.

Obuka, održana 24. i 25. jula u hotelu Bianca u Kolašinu, imala je cilj da pored opštih pojmova, oko 30 službenika/ca poduči prepoznavanju rodne komponente u budžetskom programu, kao i njegovim elementima.

Koordinatorka projekta Nikoleta Pavićević (IA) je kazala da je cilj obuke da učesnici/ce utvrde postojeće rodne neravnopravnosti, potom definišu ciljeve koji su rodno odgovorni i koji odgovaraju prioritetima, i na kraju uključe odgovarajuće elemente u budžet.

Predavačica Višnja Baćanović je tokom dvodnevne obuke službenicima približila kako se određuje rodna komponenta, ali i na koji način se izrađuje rodna analiza. Istakla je ključna pitanja koje je potrebno uvrstiti u analizu:

  1. Kakav je položaj žena i muškaraca, odnosno djevojčica i dječaka?
  2. Šta su njihovi interesi i prioriteti, problemi i prepreke (na primjer za zapošljavanje, prevoz, obrazovanje, zdravstvenu zaštitu)?
  3. Da li tu postoje razlike između muškaraca i žena koje treba da budu uzete u obzir?

Baćanović je na primjerima socijalne zaštite i saobraćaja i infrastrukture objasnila rodne elemente koje je potrebno prepoznati i primijeniti, a koji su vezani za nesrazmjernost udjela žena na pozicijama odlučivanja, prepoznavanja žena ili muškaraca kao posebne grupe na koju zakoni treba da djeluju.

Dvodnevnoj obuci je prisustvovalo oko 30 službenika i službenica više državnih institucija: Ministarstva ekonomskog razvoja i turizma, Centra za stručno obrazovanje, Ministarstva kulture i medija, Ministarstva evropskih poslova, Zaštitnika ljudskih prava i sloboda, Ministarstva rada i socijalnog staranja, Uprave za željeznice Crne Gore, kao i Ministarstva ljudskih i manjinskih prava, Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava, Sudskog savjeta, Tužilačkog savjeta, Ministarstva javne uprave, Ministarstva odbrane, Ministarstva vanjskih poslova i Zavoda za zapošljavanje Crne Gore.

Obuku je organizovao Institut alternativa u okviru projekta “Programsko bužetiranje kroz rodne naočare”, uz podršku Ministarstva ljudskih i manjinskih prava.

 

Crna rupa javnog sektora – Rezultati indeksa transparentnosti javnih preduzeća (2023)

Rezultate našeg mjerenja transparentnosti javnih preduzeća možete pogeldati na našem portalu: Čija su naša javna preduzeća ili u publikaciji koju smo pripremili sa pregledom rezultata po kriterijumima: “Crna rupa javnog sektora: Rezultati indeksa transparentnosti javnih preduzeća”.

Sumarni rezultati preduzeća na indeksu transparentnosti

Po uzoru na PETRA 2019 indeks mjerenja transparentnosti javnih preduzeća i OECD smjernice, formirali smo indeks transparentnosti za preduzeća u državnom i opštinskom vlasništvu. Indeks se sastoji od deset kriterijuma, kojima se vrednuje koliko je javan rad ovih preduzeća. Sabiranjem bodova za svaki odgovor, ocjena transparentnosti se mjeri na skali od 0-10, prema kojoj najmanja ocjena nula predstavlja izuzetno netransparentno preduzeće, koje ne objavljuje nijedan podatak o svom radu. Indeks stavlja težište na sama privredna društva i informacije koje objavljuju, dok su zanemarene informacije koje o preduzećima obavljuju državne institucije, poput Uprave prihoda i carina.

Rezultati indeksa na državnom nivou
Rezultati indeksa na državnom nivou

Naše istraživanje pokazuje da su na centralnom nivou najtransparentnija preduzeća ona koja još uvijek funkcionišu kao “javna preduzeća” (Morsko dobro, Nacionalni parkovi, RTCG). U pogledu slobodnog pristupa informacijama, većina državnih preduzeća nije ažurna u odgovaranju: neka uopšte ne priznaju da su obveznici zakona, dok ostala pribjegavaju ili ćutanju administracije ili proglašavanju i najosnovnijih informacija o svom radu poslovnom tajnom. Značajan broj državnih preduzeća nema ni svoju internet stranicu, dok ostala iste ne koriste da bi objavila informacije koje su po zakonu dužna. Više od polovine preduzeća ne objavljuju svoj izvještaj o radu. Po pravilu, zapisnici sa sjednica odbora direktora i usvojene odluke se ne objavljuju proaktivno, a u većini slučajeva uvid nije dozvoljen ni kroz zahtjev za slobodan pristup informacijama. Samo 15 preduzeća sama objavljuju podatke o broju zaposlenih, a tek 10 podatke o javnim funkcionerima i njihovim primanjima.

Rezultati indeksa na lokalnom nivou
Rezultati indeksa na lokalnom nivou

Na lokalnom nivou je situacija još više zabrinjavajuća jer je opšti rezultat koji su preduzeća ostvarila još niži nego na državnom nivou.

Deset preduzeća na lokalnom nivou sa najboljim rezultatom
Deset preduzeća na lokalnom nivou sa najboljim rezultatom
Deset preduzeća na lokalnom nivou sa najboljim rezultatom
Deset preduzeća na državnom nivou sa najboljim rezultatom

Istraživanje je sprovedeno u okviru projekta “Civilno društvo za zdrava, djelotvorna, održiva i transparentna javna preduzeća (BEST SOEs)”, koji je finansijski podržan od strane Evropske unije, uz kofinansiranje Ministarstva javne uprave. Sadržaj teksta je isključiva odgovornost Instituta alternativa, i nužno ne odražava stavove Evropske unije i/ili Ministarstva javne uprave.

Tender za magnetnu rezonancu – Kako su javne nabavke iznevjerile građane?

U trećoj priči u serijalu “Kako su javne nabavke iznevjerile građane?” pogledajte zbog čega se odužila nabavka dva aparata za magnetnu rezonancu. O prijekoj potrebi za ovim snimanjima i dugoj listi čekanja govore i građani.

Video je nastao u okviru projekta „Javne nabavke pod lupom – Čuvari da čuvaju!“. Projekat sprovodimo uz finansijsku podršku Ambasade Kraljevine Holandije u Srbiji i Crnoj Gori, kroz MATRA program podrške.

Dom za stare Nikšić – Kako su javne nabavke iznevjerile građane?

U drugoj priči u serijalu “Kako su javne nabavke iznevjerile građane?” saznajte ko je kriv što su korisnici Doma za stare u Nikšiću godinama čekali na useljenje i šta su razlozi za odugovlačenje.

Video je nastao u okviru projekta „Javne nabavke pod lupom – Čuvari da čuvaju!“. Projekat sprovodimo uz finansijsku podršku Ambasade Kraljevine Holandije u Srbiji i Crnoj Gori, kroz MATRA program podrške.

Vozila za policiju – Kako su javne nabavke iznevjerile građane?

Prva priča u okviru serijala “Kako su javne nabavke iznevjerile građane?” donosi nam odgovor na to zašto svake godine strijepimo da li će policija ostati bez svojih vozila, bez osnovnih sredstava za rad.

Video je nastao u okviru projekta „Javne nabavke pod lupom – Čuvari da čuvaju!“. Projekat sprovodimo uz finansijsku podršku Ambasade Kraljevine Holandije u Srbiji i Crnoj Gori, kroz MATRA program podrške.

Najava serijala – Kako su javne nabavke iznevjerile građane?

Institut alternativa u okviru serijala “Kako su javne nabavke iznevjerile građane?” donosi pet video priča o tome kako su javne nabavke iznevjerile građane – od vozila za policiju do grijanja za djecu u školama. O neefikasnosti, prebacivanju odgovornosti, sporosti, neadekvatnom upravljanju u postupcima javnih nabavki kroz konkretne primjere saznajte više u pričama koje slijede.

Serijal video priča je nastao u okviru projekta „Javne nabavke pod lupom – Čuvari da čuvaju!“. Projekat sprovodimo uz finansijsku podršku Ambasade Kraljevine Holandije u Srbiji i Crnoj Gori, kroz MATRA program podrške.