Do polovine 2006. godine Prva banka Crne Gore, osnovana 1901 je predstavljala malu banku iz radničkog grada centralnog dijela zemlje. U narednih par godina ova banka je uspijela, različitim neprincipijelnim modelima investiranja u kapital banke od strane velikog broja domaćih biznismena i političkih profila, a i uz agresivno, ali ne uvijek poslovno, sakupljanje depozita na tržištu, da se uveća za preko 24 puta, a za manje od dvije godine da začelje tržišnog učešća u sistemu zamijeni drugom pozicijom među konkurentima.
Agregatno, ova malena banka iz provincije odjednom dobija značajne fondove za proširenje i implementaciju neodržive zablude da se samo na osnovu sveprisutne marketinške kampanje i uz tim upravljačkih i menadžerskih profila bez podrobnijeg iskustva u praćenju rasta bankom, može ostvariti, u veoma kratkom roku, strateški nefizibilna ambicija preuzimanja liderskog mjesta u bankarskom sistemu.
Polovinom 2007. godine, a značajnije, transparentnije i jasnije početkom 2008. godine, uočavaju se prvi strukturniji tržišni signali o limitiranoj likvidnosti PB CG 1901, koja je najjače bila izražena kroz nerealizaciju naloga domaćeg i inostranog platnog prometa. Javno suočavanje sa poremećajem ugrožavanja ukupne likvidnosti PB CG 1901 se institucionalno prihvata relativno kasno, krajem oktobra 2008. godine, čime se ukupni bankarski sektor dovodi u stanje sistemskog rizika koje je ličilo na početke 90-tih, i time imalo snažan negativan reputacioni efekat na ukupan finansijski sistem zemlje.
Krajem 2008. godine, donosi se zakonsko rješenje o zaštiti bankarskog sektora od negativnih efekata globalne finansijske krize, koji obezbjeđuje sistemske i regulatorne mehanizme za odobrenje kreditne podrške PB CG 1901 u vrijednosti od €44 miliona, s ciljem umirenja ukupnog tržišta i zaustavljanja panike; smanjenja nepovjerenja komitenata; izvršenja nagomilanih naloga unutrašnjeg i inostranog platnog prometa koji su, niz mjeseci ranije, bili slagani u dokumentaciji banke.
Sistemski rekapitulirano, u posljednjih pet godina ukupnih reformi nacionalne ekonomije institucionalno/politički kontinuirano je jačala opcija neoliberalnog promišljanja da je supervizija finansijskog sitema nepotrebna, što je na kraju rezultiralo pasiviziranjem nacionalnog regulatora banaka već krajem 2006. godine. Stoga je neuspješnost CB CG da anticipira autohtone uzroke krize likvidnosti unutar bankarskog sektora zemlje, izazavane krizom u PB CG 1901, stručno iznenađujuća, ali sistemski očekivana.
Uočeni institucionalni nedostaci u sprovođenju ovlašćenja se mogu i moraju ispravljati pošto ekonomski sistem Crne Gore nema kapacitete da istrpi urušavanje postignutih nivoa bankarskog poslovanja, jer se samo na taj način održava i produbljuje povjerenje koje građani još uvijek imaju prema bankarskom sektoru zemlje.
