Direktori polažu račune, ali ih niko ne kontroliše
Iako su direktori Uprave policije (UP) od 2018. godine, uz mala zakašnjenja, redovno slali polugodišnje izvještaje u oblasti korupcije i organizovanog kriminala – skupštinski Odbor za bezbjednost i odbranu razmatrao je samo jedan.
To piše u dokumentaciji dostavljenoj Institutu alternativa koji je od Skupštine i Ministarstva unutrašnjih poslova – UP, tražio da im dostave da li su direktori javne službe poštovali obavezu da jednom u šest mjeseci dostavljaju izvještaje matičnom Odboru.
Tu obavezu direktor UP ima od 2018. godine stupanjem na snagu izmijenjenog Zakona o unutrašnjim poslovima, a takva odredba predviđena je i članom 16 unaprijeđenog zakonskog teksta iz jula 2021. godine.
Prema tom članu direktori imaju obavezu da dva puta godišnje – najkasnije 1. juna i 1. decembra, šalju poslanicima izvještaje.
IA je od Skupštine i MUP-a tražio da im dostave kopije izvještaja od uvođenja ove obaveze, sa datumima kad su ti izvještaji dostavljeni Odboru kako bi provjerili da li direktor policije poštuje Zakon.
Tokom analize tražili su i broj i datume sjednica kako bi utvrdili da li Odbor razmatra dostavljene izvještaje, te koliko vremena prođe od dostavljanja do razmatranja.
Saradnica na projektima u Institutu alternativa i članica Radne grupe za poglavlje 24, Dragana Jaćimović, kazala je da poslanici uopšte ne koriste ili nedovoljno koriste zakonski uspostavljene mehanizme parlamentarnog nadzora.”Izostanak razmatranja izvještaja direktora policije o rezultatima u borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, najbolji je primjer takve prakse. Odbor za bezbjednost i odbranu je u višegodišnjem periodu pokazao pasivnost u kontrolnoj funkciji, budući da je ovaj izvještaj razmatrao samo jednom, odmah nakon što je uvedena obaveza polugodišnjeg izvještavanja od strane direktora policije 2018. godine”, navela je ona.
Jaćimović je pojasnila da je ova obaveza i uvedena sa ciljem da se ojača kontrolna uloga Parlamenta u oblasti borbe protiv organizovanog kriminala i korupcije, a što u ovom slučaju poslanici, članovi Odbora, nisu iskoristili.
”Vidimo da direktor policije, odnosno direktori UP, redovno ‘polažu račune’ za svoj rad u ovoj oblasti nadležnom Odboru, ali kontrolna uloga Parlamenta izostaje jer te račune niko ne provjerava. Budući da je sadržaj izvještaja zbog same oblasti koju pokriva označen – stepenom tajnosti, javnosti nije poznato kako taj izvještaj izgleda, koju vrstu informacija sadrži, ali su članovi Odbora ti koji imaju mandat da to provjere, utiču na kvalitet informacija koje su dostavljene i utvrde da li su rezultati ostvareni u prethodnom šestomjesečnom periodu zadovoljavajući. Ovo je posebno važno imajući u vidu novije navode o povezanosti pripadnika organizovanih kriminalnih grupa s bezbjednosnim sektorom i pravosuđem. Zbog toga je važno da Odbor za bezbjednost i odbranu zakaže sjednicu i razmotri posljednji izvještaj, koji je dostavljen krajem maja ove godine”, navela je Jaćimović.
Kvalitet izvještaja, odnosno rezultati u borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, može biti osnov za smjenu direktora policije.
”Ukoliko Odbor za bezbjednost i odbranu ne prihvati dostavljeni izvještaj, o tome može obavijestiti ministra unutrašnjih poslova, koji može pokrenuti postupak razrješenja direktora policije prije isteka vremena na koje je postavljen. Odbor takođe može zatražiti razrješenje direktora, pri čemu je Vlada dužna da ga u roku od 30 dana razriješi dužnosti”, navela je saradnica IA.
Prema podacima koje je Skupština dostavila IA vidi se da su čelni ljudi UP poštovali zakonsku proceduru tokom dostavljanja sedam izvještaja, a samo u dva slučaja izvještaj je dostavljen sa zakašnjenjem od nekoliko dana u odnosu na zakonski rok.
Odbor za bezbjednost i odbranu, kako se vidi iz zapisnika sjednice, do sada je razmatrao samo jedan – za prvu polovinu 2019. godine, kada su razmatrani i rezultati ostvareni u drugoj polovini 2018. godine.
IA nije dobio kopije izvještaja jer je dokument označen – stepenom tajnosti.
Autor: Biljana Nikolić, novinarka Vijesti
Tekst je originalno objavljen u Dnevnim novinama Vijesti, kao i na portalu Vijesti.
