Izbor komercijalnog revizora završnog računa budžeta crnogorskih opština nije transparentan i adekvatno kontrolisan. Ovo je jedan od nalaza iz istraživanja u okviru projekta „Osnaživanje budžetske kontrole na lokalnom nivou“, koji Institut Alternativa sprovodi uz podršku Canada Fund‐a.
Transparentnost je ograničena postupkom izbora revizora. S obzirom na to da je obično riječ o uslugama male vrijednosti, postupak koji se najčešće primjenjuje za nabavku ove vrste usluge je šoping metoda koja podrazumijeva podnošenje zahtjeva za dostavljanje ponuda na adrese najmanje tri ponuđača. Odluka o izboru najpovoljnije ponude šoping metodom dodjeljuje se primjenom kriterijuma najniže ponuđene cijene. Sa druge strane, odbornici u skupštinama opština nemaju uticaja prilikom izbora revizorskih kuća čime se ograničava njihova nadzorna i kontrolna funkcija kada je u pitanju izvršenje budžeta.
Kada je riječ o izboru revizorskih kuća, Međunarodni računovodstveni stanadardi nalažu da se nakon tri godine pristupi izboru novog revizora, što je i preporuka Državne revizorske institucije. Međutim, u pojedinim od crnogorskih opština komercijalnu reviziju već godinama vrši ista revizorska kuća, a dešava se da se da se izbor vrši bez sprovođenja postupka javne nabavke. To dovodi u sumnju objektivnost nalaza revizora.
U Institutu Alternativa smatramo da kriterijum kvaliteta tj. iskustvo u obavljanju revizije treba da bude osnovni kriterijum za izbor komercijalnog revizora a ne najniža ponuđena cijena kako je izbor trenutno regulisan.
Pravilan izbor komercijalnog revizora neophodan za povećanje nadzora i kontrole u oblasti trošenja javnih sredstava na lokalnom nivou. Objektivan i transparentan izbor komercijalnog revizora je posebno važan iz razloga što Državna revizorska institucija nema dovoljno kapaciteta da revizijom obuhvati značajniji broj opština godišnje, niti da u doglednom roku uspostavi redovno kontrolisanje svih lokalnih budžeta. Smatramo da Državna revizorska institucija kao vrhovni organ kontrole trošenja javnih sredstava treba da bude uključena u proces izbora komercijalnog revizora završnih računa opštinskih budžeta, kao i odbornici u opštinskim skupštinama.
Milica Popović
Asistent na projektima
