Izvještavanje javnosti i dostupnost budžetskih dokumenata građanima, preduslovi su za unapređenje otvorenosti lokalnih samouprava i odgovornih javnih finansija. Međutim, u Crnoj Gori se ovim pitanjima, naročito na lokalnom nivou, ne posvećuje dovoljna pažnja. Diskusija o dobrom upravljanju na lokalnom nivou uglavnom se svodi na potrebu racionalizacije javne potrošnje i optimizaciju broja zaposlenih, dok se transparentnost javnih finansija često zanemaruje u zvaničnim zahtjevima upućenim crnogorskim opštinama. Zbog toga se u ovom izvještaju fokusiramo na osnovna pitanja transparentnosti lokalnih finansija, kroz ocjenu ispunjenosti minimalnih standarda u objavljivanju osnovnih budžetskih dokumenata.
Cilj istraživanja je da utvrdi u kojoj mjeri građani mogu pretragom veb-sajtova doći do sljedećih dokumenata: nacrta odluke o budžetu opštine za 2018. godinu, odluke o budžetu za 2018. godinu, odluke o završnom računu budžeta za 2017. godinu, polugodišnjeg izvještaja o izvršenju budžeta za 2017. godinu i budžetskog vodiča za građane. Navedeni dokumenti odabrani su kao glavni pokazatelji budžetske transparentnosti.
Između ostalog, istraživanje je pokazalo da su, od traženih dokumenata, najredovnije objavljivane odluke o budžetu (nacrt i usvojena verzija), dok tokom predmetnog perioda (2017. i 2018. godina) nijedna opština nije objavila tzv. budžete za građane. Zabrinjavajuća je činjenica da osam od 23 opštine na svojim sajtovima nije objavilo usvojenu odluku o završnom računu lokalnog budžeta. Izvještaj sadrži detaljan prikaz rezulata istraživanja po opštinama, a u posebnom odjeljku dajemo i osvrt na učešće građana u javnim raspravama o lokalnim budžetima za 2018. godinu. Na kraju ukazujemo na moguće pravce unapređenja postojećih praksi i internet stranica.
