Naša Milena Milošević učestvovala je na konferenciji u Beogradu o ulozi nezavisnih istraživačkih centara u procesu donošenja politika, u vremenu demokratskog “nazadovanja” vlada regiona i manipulacije informacijama.
Milena je rekla da najodgovorniji akteri – vlade, kojima i dajemo najveći broj preporuka, još uvijek ne shvataju rad, ulogu i značaj think tank organizacija.
U procesu kreiranja preporuka za bolje javne politike koje dajemo vladama, suočavamo se sa njihovom dvostrukom agendom:
- prva je zvanična, pro-evropska agenda, kreirana potrebom usklađivana sa EU standardima, koja podrazumijeva aktivno civilno društvo u kreiranju, praćenju i evaluaciji javnih politika
- druga je nezvanična, manje formalna i više zavisna od jakih ličnosti lidera, koji zapravo mogu i imati koristi od odugovlačenja procesa pridruživanja EU i nikada nisu prihvatili evropske vrijednosti koje navodno promovišu.
Kao dokaz za ove tvrdnje, Milena je predočila nekoliko podataka o stanju u Crnoj Gori:
- Vlada je usvojila novi zakon, koji je trebao ojača veze između ekspertskih NVO-a i sektorskih politika određenih ministarstava. Međutim, na diskrecionoj osnovi, ministarstva ključna za napredovanje pregovora o članstvu u EU, nisu organizovale konsultacije sa organizacijama civilnog društva i nisu uključili ni jedan od ključnih stubova pridruživanja Evropskoj uniji u prioritete finansiranja;
- Zakon o državnoj upravi, u dijelu koji reguliše javne rasprave, paradoksalno je izmijenjen bez javne rasprave. U početku su izmjene imale za cilj da zabrane javne rasprave o zakonima i strategijama koje regulišu pitanja bezbjednosti i javnih finansija, nakon čega dodatne izmjene zadržale određeni prostor za učešće građana civilnog društva u kreiranju politika u tim oblastima
- Članovi ekspertskih nevladinih organizacija u zvaničnim koordinacionim i nadzornim tijelima češće služe za provokaciju diskusija o ključnim problemima, a ne za postizanje konsenzusa o specifičnim problemima zasnovanim na prikupljenim dokazima i procjeni stanja.
„Smatram da je najznačajnije što naša organizacija trenutno radi razvijanje i učešće u regionalnoj saradnji sa ostalim organizacijama u zemljama Zapadnog Balkana, kao i učešće u regionalnim inicijativama za nadzor nad radom državnih institucija,“ rekla je Milena.
Najznačajnije su zato što govore o vezama nevladinih organizacija i Evropske unije, drugih donatora i međunarodnih aktera, kao i vezama sa drugim djelovima civilnog društva, pogotovo medijima. Civilno društvo i međunarodna zajednica često usvajaju naše sugestije i preuzimaju i zastupanju naše preporuke, što je takođe jedan od načina ostvarivanja uticaja na vlade.
“Nažalost, to znači i da i dalje moramo da tražimo podršku za naše preporuke van države da bismo bili što uticajniji. Svi znamo da bi bilo poželjnije da se obezbijedi održivost lokalnih istraživačkih centara, da se smanji zavisnost donatora i poveća lokalno vlasništvo nad našim inicijativama, koje pokušavamo da obezbijedimo zajedničkom saradnjom sa medijima i nevladinim organizacijama.”, rekla je Milena. Uprkos ovoj nezavidnoj situaciji, pozitivno je što možemo da mapiramo “šampione reforme” koji najčešće dolaze iz nezavisnih nadzornih institucija.
Konferencija je organizovana kao završni događaj u okviru projekta „Podizanje kapaciteta i zagovaračkog potencijala organizacija civilnog društva Višegradske grupe i zapadnog Balkana“, finansiranog uz podršku Međunarodnog Višegrad Fonda.
Foto: Centar za evropske politike
Tim Instituta Alternativa
