Danas smo održali konferenciju na kojoj smo po prvi put smo imali okupljene predstavnike gotovo svih jednica za unutrašnju reviziju na jednoj strani i predstavnike Državne revizorske institucije (DRI) na drugoj. Razgovarali smo o tome kako da DRI i jedinice za unutrašnju reviziju ostvare saradnju bolju od sadašnje, koja se svodi na izvještavanje i kontrolu unutrašnje revizije od strane DRI.
Naši panelisti su bili dr Branislav Radulović, član Senata DRI i mr Ana Krsmanović, generalna direktorica Direktorata za centralnu harmonizaciju u MInistarstvu finansija, a u raspravi su učešće uzeli i ostali predstavnici DRI, Ministarstva finansija i rukovodioci jedinica za unutrašnju reviziju iz raznih ministarstava, opština, fondova.
Danas u javnom sektoru imamo 34 jedinice za unutrašnju reviziju i ukupno 61 unutrašnjeg revizora. U periodu od 2011. do 2014. godine, unutrašnji revizori su obavili 342 revizije i izdali 1214 preporuka, koje se, prema riječima predstavnika Ministarstva finansija, sprovode u značajnom broju.
Sav kapacitet unutrašnje revizije mora biti iskorišćen kao još jedan od alata koji je obezbijediti zakonito, racionalno, ekonomično i efikasno trošenje sredstava poreskih obveznika od strane javne uprave.
Jedan od koraka u tom pogledu je i bliže i djelotvornije povezivanje DRI i unutrašnje revizije.
Institut alternativa je, kao osnovu za raspravu, pripremio uporedni pregled praksi saradnje između vrhovnih revizorskih institucija i unutrašnje revizije. Primjeri saradnje idu od postojanja posebnih protokola i sporazuma o saradnji, preko razmjene informacija i dostavljanja izvještaja unutrašnje revizije, do zajedničkog obavljanja revizija i odobravanja godišnjeg plana unutrašnje revizije od strane vrhovne revizije.
Unutrašnji revizori su ukazali na probleme koji opterećuju njihov rad. Učestalo nerazumijevanje uloge unutrašnje revizije od strane rukovodilaca, „zatrpavanje“ revizora nalozima za kontrolu, nemogućnost popune nedostajućih, sistematizovanih mjesta. Navedeni su primjeri Ministarstva unutrašnjih poslova ili Univerziteta Crne Gore, velikih sistema, koji imaju samo jednog unutrašnjeg revizora. Posebno su istaknuti problemi nezavisnosti unutrašnjih revizora, odnosa sa rukovodiocima i problem njihove nezaštićenosti u slučaju sukoba u pogledu nalaza i rada, kao i niska primanja koja, po riječima učesnika, ne motivišu postojeće revizore niti privlače novi kadar.
Razgovarali smo i o tome koliko unutrašnji revizori prate rad DRI i koriste izvještaje o reviziji, kao i o kvalitetu izvještaja koje proizvode sami unutrašnji revizori i koliko su oni korisni Državnoj revizorskoj instituciji.
Smatramo da smo ovim sastankom postavili temelje za buduću saradnju između DRI i sistema unutrašnjih kontrola u javnom sektoru, a od samih učesnika iz Ministarstva finansija i DRI je najavljeno da će ovakav vid konsultacija pokušati da ustanove kao praksu. Kao doprinos daljem razvoju ove teme, pripremićemo i sažetak današnje diskusije sa ključnim temama koje su pomenuti, kao i prijedlozima za jačanje saradnje iz uporedne prakse.
Konferencija “Jačanje nadzora javnih finansija – Kako do bolje saradnje državnih i unutrašnjih revizora?” je dio projekta koji Institut alternativa sprovodi uz podršku ambasade Kraljevine Norveške, pod nazivom “Zajedno ka odgovornosti – jačanje uticaja državne revizije u Crnoj Gori”. Cilj projekta je povećati stepen ispunjenja preporuka DRI, a komponente projekta su i jačanje veze DRI sa Skupštinom Crne Gore, organizacijama civilnog društva i internim revizorima u javnom sektoru.
