Koja se pitanja uređuju Zakonom o Skupštini? Iz primjera zemalja koje imaju ovaj zakon može se vidjeti da su to, između ostalog, pitanja javnosti rada, nadležnosti, konstituisanja i organizacije parlamenta, prava i dužnosti poslanika, način rada, odnos parlamenta prema drugim granama vlasti. Kada je definisanje odnosa između grana vlasti u Crnoj Gori pitanju, prisutno je uporno odlaganje zaokruživanja zakonskog okvira koji bi omogućio precizan odnos između grana vlasti, kao i uređenje njihovih nadležnosti. Ovdje se prvenstveno misli na Zakon o Vladi. Uređivanjem poslova izvršne vlasti zakonom a ne uredbama i poslovnicima, kao što je to sada slučaj, uz donošenje Zakona o Skupštini, konačno bi se stvorili preduslovi za adekvatniju primjenu principa ”kontrole i ravnoteže” grana vlasti.
Bitna pitanja u vezi sa uređenjem rada parlamenta jesu i finansijska autonomija, kao i prava i obaveze poslanika i zaposlenih u stručnim službama. Prava i obaveze poslanika u crno- gorskom parlamentu se uređuju Poslovnikom, dok se na zaposlene u stručnim službama shodno primjenjuje Zakon o državnim službenicima i namještenicima. Slično uređenje postoji u većini evropskih zemalja. Parlamenti koji posjeduju finansijsku autonomiju su npr. oni u Belgiji, Bugarskoj, Rumuniji i Finskoj.
Skupština Crne Gore mora dalje raditi i na jačanju svoje kontrolne funkcije u odnosu na rad izvršne vlasti. Kada je ovaj segment njenog rada u pitanju, postoji prostor za dalje unapređenje regulisanja kontrolnih mehanizama. Postoje, dakle, suštinski problemi i kada je riječ o preciznom definisanju odnosa između grana vlasti, ali i u pogledu daljeg unapređenja nadzorne uloge parlamenta u odnosu na rad izvršne vlasti.
Upravo iz razloga pokretanja ovih važnih pitanja organizovali smo 23. oktobra 2014. godine okrugli sto pod nazivom Da li nam je potreban Zakon o Skupštini?. Namjera nam je bila da pokrenemo diskusiju o uređenju nadležnosti, organizaciji i načinu rada parlamenta, odnosno da zajedno sa predstavnicima poslaničkih krugova i parlamenata Srbije i Makedonije koje imaju ovaj zakon, razmotrimo šta bi suštinski novo u tom pravcu donio Zakon o Skupštini, te u kojoj bi mjeri unaprijedio poziciju parlamenta u crnogorskom političkom sistemu. Ova publikacija upravo obuhvata izlaganja gostiju iz regiona kao argument u pravcu usvajanja posebnog zakonskog okvira za uređenje nadležnosti parlamenta.
Organizovanje okruglog stola i priprema ove publikacije dio su projekta Analitički monitoring kontrolne funkcije Skupštine Crne Gore koji Institut alternativa sprovodi uz podršku Fondacije Institut za otvoreno društvo iz Budimpešte.
