Uprkos tome što se Vlada uporno hvali učešćem civilnog društva u crnogorskim pregovorima, ona uporno nastavlja da kreira paralelnu pregovaračku strukturu i paralelne dokumente u odnosu na važeće, iz čije pripreme i praćenja su isključene NVO.
Nakon što je osnovala Savjet za vladavinu prava, kao paralelnu strukturu Radnim grupama za poglavlja 23 i 24, sa potpuno istom svrhom postojanja, u februaru 2018. godine Vlada Crne Gore je usvojila Dinamički plan rada na privremenim i završnim mjerilima pregovaračkih poglavlja Crne Gore s Evropskom unijom[1].
Budući da sadržina Plana nije poznata, nije jasno kakva je veza između ovog dokumenta i Akcionih planova za poglavlja 23 i 24 i drugih važećih doumenata, niti da li su predviđene nove mjere koje bi podstakle realizaciju mjerila.
Iako je Crna Gora prva zemlja koja je uključila predstavnike nevladinih organizacija u zvaničnu pregovaračku strukturu, preciznije Radne grupe za pregovaračka poglavlja, NVO nisu (javno) pozvane da učestvuju u pripremi, čak ni za ona poglavlja čiji su formalno članovi. Ovo se odnosi i na oblasti vladavine prava (poglavlja 23 i 24).
Premda se nijedan razlog za nedostupnost ovog dokumenta ne može pronaći, Ministarstvo evropskih poslova u aprilu ove godine nije dostavilo Institutu alternativa ovaj Plan. Minstarstvo pravde kao nosilac reformi u poglavlju 23 takođe nije dostavilo IA Plan već je proslijedilo zahtjev MEP-u, iako je u faktičkom posjedu ovog dokumenta.
Osim što nema nikakvog osnova da ovaj dokument bude nedostupan za građane, paradoksalno je da je nedostupan i za punopravne članove Radnih grupa, pa čak i one članove koji su potpisali Izjavu o tajnosti kojom su se obavezali na čuvanje podataka u skladu sa zakonom, kao što je slučaj sa predstavnicom IA. Time se članovi radnih grupa iz redova NVO po ko zna koji put dovedeni u neravnopravan položaj.
IA je na sastanku predstavnika NVO sa novim Glavnim pregovaračem, održanom 12. juna, ukazao na sve navedene probleme sa transparentnošću i uporno nastojanje Vlade da se NVO marginalizuju i onemoguće da prate i daju doprinos pregovorima. Međutim, do danas nije preduzeto ništa s tim u vezi.
Zanimljivo je i da je Vlada predvidjela da Ministarstvo evropskih poslova “na mjesečnom nivou obavještava Vladu o sprovođenju Dinamičkog plana”. Od februara 2018. do kraja juna 2018. na dnevnom redu Vladu nije bilo izvještaja i informacija o sprovođenju Dinamičkog plana, a Ministarstvo evropskih poslova je u međuvremenu ukinuto.
Dina Bajramspahić,
istraživačica javnih politika i članica Radne grupe za pregovaračko poglavlje 23 “Pravosuđe i temeljna prava”
[1] Informacija o posebnoj sjednici Vlade na kojoj je usvojen Dinamički plan (održana 16.2.2018): http://www.predsjednik.gov.me/vijesti/181768/Vlada-odrzala-Posebnu-sjednicu-na-temu-Evropske-agende-ispunjavanje-obaveza-evropske-integracije-duznost-je-svih-segmenata-drust.html
