Racionalizacija i modernizacija državne uprave mora biti jedan od prioriteta u daljem procesu pristupanja zemlje Evropskoj uniji. Sam proces reforme državne uprave tokom prošle godine karakteriše usvajanje novih zakona koji su preduslov za njeno funkcionisanje, a jedan od njih je i Zakon o državnim službenicima i namještenicima. Ipak, usvajanje ovih zakona i dalje je nedovoljan preduslov za stvarnu reorganizaciju sistema državne uprave u Crnoj Gori.
Na problem prekobrojne administracije koja je uz to slaba i snažno ispolitizovana “opominje” Evropska komisija u izvještajima o napretku Crne Gore iz godine u godinu. Stoga se stiče utisak da, i pored stalnog potenciranja ovog problema iz Brisela, u Crnoj Gori i dalje postoji manjak političke volje za adekvatan odgovor na ovaj izazov.
U pokušaju da odgovori na problem “glomazne i nefunkcionalne administracije”, Vlada Crne Gore je u Strategiji reforme javne uprave 2011-2016. godine kao strateški cilj postavila usvajanje evropskih standarda za zapošljavanje koji uključuju i mjere za smanjenje broja zaposlenih, uz plan usvajanja socijalnih programa za prekobrojne. Međutim, sama Strategija ne objašnjava na koji način će se smanjenje broja zaposlenih postići a da to ne šteti efikasnosti rada same uprave. Takođe, malo toga je u protekloj godini (od usvajanja Strategije 31. 03. 2011. godine) urađeno u ispunjavanju ovog cilja.
Problem se dodatno komplikuje time što je rad državne uprave “opterećen” manjkom kvalifikovanog kadra koji može da “iznese” teret sve većih obaveza u procesu evropske integracije.
Zbog toga je u pravcu prilagođavanja rada i organizacije državne uprave u Crnoj Gori principima na kojima funkcionišu uprave u okviru evropskog administrativnog prostora, neophodno unaprijediti sistema napredovanja na osnovu rezultata rada, te osnažiti primjenu jasnih i transparentnih procedura za zapošljavanje. Budući da samo uprava koja počiva na ovim principima može biti kredibilna, za očekivati je da će sve složenije obaveze iz “evropske agende” uticati na jačanje političke volje koja će voditi stvarnom napretku u pravcu depolitizacije i racionalizacije državne uprave u Crnoj Gori.
Jovana Marović
Koordinatorka istraživanja
