Iz ovogodišnjeg izvještaja o reviziji završnog računa budžeta jasno je da rad DRI ne shvataju ozbiljno ni Vlada, ni Ministarstvo finansija niti pojedinačni subjekti revizije, dok se ni za Skupštinu ne može reći da do njega drži previše.
Institut alternativa se već dugo bavi problemom uticaja rada DRI. Godinama upozoravamo da u stanju u kom: DRI radi polovinom sistematizovanih kapaciteta, Ministarstvo finansija uporno odbija da odobri značajniji budžet za DRI, ugrožavajući njenu finansijsku nezavisnost, Skupština ne imenuje petog člana Senata DRI i ne mari za ispunjenje preporuka DRI, nije definisana prekšajna odgovornost u Zakonu o budžetu, niti izvještavanje subjekata revizije o učinjenom da se preporuke ispoštuju – uloga državne revizije je skoro obesmišljena.
Kao hitnu mjeru, tražimo da predsjednik Vlade na prvoj narednoj sjednici zatraži informaciju od ministara o navodima iz izvještaja DRI i zauzme stav o odgovornosti za nezakonitosti u radu svojih funkcionera. Zahtijevamo da Vlada informiše javnost o tome zašto se uporno ne poštuju preporuke DRI i da li Vlada stoji iza nezakonitosti u radu svojih funkcionera i činovnika.
Smatramo da Ministar finansija treba da učestvuje u radu nadležnog skupštinskog odbora onda kada na dnevnom redu bude izvještaj o reviziji završnog računa budžeta, što prošle godine nije bio slučaj. Ministar tom prilikom mora objasniti razloge za nepoštovanje preporuka DRI i skupštinskih zaključaka.
Ukoliko se želi spriječiti situacija da i sljedeće godine jadikujemo nad neispunjenjem preporuka DRI, pored navedenih aktivnosti, smatramo da je potrebno raditi na ostvarenju sljedećih pet principa:
Vlada koja sluša DRI – Ministarstvo finansija mora uspostaviti sistem praćenja ispunjenja preporuka DRI, provjeravati što se radi da bi se preporuke ispunile.
Skupština koja drži do sebe – Skupština mora provjeravati što Vlada čini da ispoštuje njene zaključke povodom revizije završnog računa budžeta i pozivati na odgovornost one subjekte koji prema tim zaključima pokazuju nepoštovanje. Ne treba zaboraviti da, nepoštovanjem preporuka DRI, Vlada zapravo izražava nepoštovanje prema Skupštini Crne Gore, koja ih je prošle godine usvojila kao svoje zaključke.
Kazne za prestupnike – Uvesti prekršajnu odgovornost u sistemski zakon o budžetu, kako bi se prestupnici i odgovorna lica u budžetskim jednicima gdje se dešavaju neregularnosti mogla kazniti. Vrhovno državno tužilaštvo mora koristiti izvještaje DRI, provjeravati i same naznake postojanja bića krivičnog djela.
Snažna DRI – Usvojiti izmjene i dopune Zakona o DRI – kojima će se ustanoviti njena finansijska nezavisnost i urediti transparentno izvještavanje subjekata revizije o tome što su uradili da ispoštuju preporuke i ukolone uočene nepravilnosti.
Budna javnost – Javnost je najjače oružje državne revizije – NVO i mediji treba da intenzivnije prate rad DRI, čitaju izvještaje o reviziji i pozivaju na odgovornost subjekte revizije.
Marko SOŠIĆ
Istraživač javnih politika
