Samo dva od ukupno 14 skupštinskih odbora usvojili su planove rada za ovu godinu tokom prvog kvartala, dok dva odbora nijesu održala nijednu sjednicu od konstituisanja sredinom decembra prošle godine.
Prema dostupnim informacijama na sajtu Skupštine, samo je Odbor za međunarodne odnose i iseljenike usvojio plan rada za 2021. godinu, uz Odbor za bezbjednost i odbranu, koji po posebnom zakonu, usvaja plan parlamentarnog nadzora u sektoru bezbjednosti i odbrane. Dva odbora, za evropske integracije i za antikorupciju, nijesu održali nijednu sjednicu od donošenja odluke o konstituisanju sredinom decembra 2020. godine. Izražavamo očekivanje da će sačinjavanje Programa rada Vlade za 2021. godinu intenzivirati rad i omogućiti planiranje vršenja parlamentarnog nadzora od strane svih odbora.
Novi skupštinski saziv obilježio je pozitivan pomak omogućavanja video prenosa sjednica radnih tijela (live streaming), hronologije rasprava poslanica i poslanika na plenarnom zasijedanju, i pokretanja parlamentarnog TV kanala. Očekujemo da se najavljenim objavljivanjem hronologije rasprava i transkripata sa sjednica odbora dodatno unaprijedi javnost rada parlamenta, s obzirom na to da se zapisnici sa sjednica odbora i dalje ne objavljuju i sačinjavaju pravovremeno. Trenutno nisu dostupni zapisnici sa više od polovine (29) od ukupno održanih sjednica odbora (51).
Smatramo i da parlamentarni nadzor treba da bude propraćen dodatnim pokazateljima uspješnosti, koji su izostali u nedavno usvojenom Akcionom planu za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u 2021. godini. Napominjemo da su poslanici i poslanice nekoliko puta javno ukazali na učestalost nedostavljanja traženih informacija od strane izvršne vlasti, uprkos njihovom jasno propisanom pravu na dostupnost svih službenih materijala, dokumenata i podataka koji se pripremaju ili prikupljaju u odborima ili Službi Skupštine, Vladi, ministarstvima i drugim organima državne uprave, a koja se odnose na pitanja od značaja za ostvarivanje poslaničke funkcije.
Kako je „polaganje računa“ ali i dostavljanje traženih informacija od strane izvršne vlasti od suštinskog značaja za učinkovitost parlamentarnog nadzora, smatramo da Skupština treba posebno da prati dostavljanje informacija traženih od strane poslanica i poslanika. Nedostavljanje ovih informacija takođe treba da bude propraćeno sankcijama, koje treba da budu predmet najavljenog Zakona o Skupštini.
Milena Muk
istraživačica javnih politika u Institutu alternativa
