Prva ovogodišnja sjednica Nacionalnog savjeta za evropske integracije (NSEI) u velikoj mjeri je pokazala, još uvijek, nespremnost ovog tijela da preuzme aktivnu ulogu u procesu evropskih integracija. Uzimajući u obzir tok rasprave, kao i saopštenja sa sjednice NSEI, stiče se utisak da se najmanje raspravljalo o ključnim pitanjima za rad ovog tijela – mehanizmima za unapređenje njegovih kapaciteta koji bi omogućili da preuzme jednu od nosećih uloga u procesu pridruživanja zemlje Evropskoj uniji. Dakle, NSEI konstantno propušta da pokrene inicijativu za rješavanje pitanja koja su od presudnog značaja za njegovo funkcionisanje. Isti zaključak se nameće kada se ima u vidu i davanje smjernica za unapređenje cjelokupnog procesa evropskih integracija. Primjedba se odnosi na načelno prihvatanje Akcionog plana za sprovođenje preporuka iz mišljenja Evropske komisije od strane NSEI, a uzimajući u obzir odsustvo konkretnih predloga za njegovo poboljšanje u periodu pripreme i usvajanja ovog dokumenta.
Kada je riječ o Akcionom planu za sprovođenje preporuka iz mišljenja Evropske komisije, nakon javne rasprave, primjetna su poboljšanja u svim djelovima ovog plana, osim u dijelu koji se odnosi na Skupštinu Crne Gore, a najviše zahvaljujući inkorporiranju predloga koji su potekli iz nevladinog sektora, kao i od strane Evropske unije. Stoga se još jednom postavlja pitanje zašto se o Akcionom planu za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore za period novembar 2010 – novembar 2011. godine nije raspravljalo na javnoj raspravi, budući da je ovaj dokument bilo neophodno unaprijediti u mnogim segmentima. Podsjetimo, Akcioni plan Skupštine je propustio da definiše neka važna pitanja koja se tiču jačanja kontrolne uloge ovog tijela u odnosu na Vladu, rada NSEI i Odbora za međunarodne odnose i evropske integracije, a sam tekst dokumenta ne nudi precizno definisane indikatore kojima će se mjeriti ostvareni napredak u jačanju kapaciteta centralne zakonodavne institucije.
Takođe, sa aspekta rada NSEI, a imajući u vidu njegove ograničene kapacitete na koje Evropska Komisija jasno ukazuje, smatramo da je neophodno što prije utvrditi načine za jačanje kapaciteta ovog tijela. Po našem mišljenju, mehanizmi za njegovo jačanje se mogu svrstati u okviru Strategije razvoja ljudskih resursa u Skupštini Crne Gore za period od januara 2011. do decembra 2013. godine, ili bi, razvoj kapaciteta ovog tijela trebalo da bude obrazložen u posebnom planu tj. dokumentu.
Za ovako nešto sam NSEI treba da pokaže političku zrelost i inicijativu. Samo na ovaj način NSEI će se zaista i transformisati u strateško savjetodavno tijelo i aktivnog aktera u procesu pridruživanja zemlje Evropskoj uniji.
Jovana Marović
Viša saradnica u istraživanju Instituta Alternativa
