Vlada nije ispoštovala zaključak Skupštine i još uvijek nije podnijela izvještaj o ostvarenju budžetskih prihoda u toku prve polovine 2014. godine Skupštini. Time je prekršen zaključak koji je jednoglasno usvojen u Skupštini uz Zakon o budžetu za 2014. godinu, a koji je predložen od strane Socijalističke narodne partije (SNP).
Prema usvojenom zaključku, izvještaj je trebalo da pokaže da li je ostvaren rast u prikupljanju prihoda u odnosu na plan iz Zakona o budžetu. Ukoliko se utvrdi da jeste, Skupština je zaključkom zadužila Vladu da predloži mjere kojima bi se ta sredstva iskoristila za povećanje izdataka za razne vrste socijalnih davanja i zaštitu ugroženih slojeva društva.
Vlada se oglušila na ovu obavezu i do današnjeg dana nije dostavila Skupštini traženi izvještaj. Rok koji je Skupština odredila bio je 30. jun 2014. godine.
Na taj način je osujećen pokušaj poslanika da se izbore za bolju informisanost o izvršenju budžeta, a time posredno, i veći stepen parlamentarne kontrole budžeta.
Podsjećamo da je Crna Gora jedina zemlja u regionu u kojoj Ministarstvo finansija ne podnosi Skupštini polugodišnje izvještaje o izvršenju budžeta. Prijedlog Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti ne definiše obavezu Ministarstava finansija da priprema i Skupštini dostavlja izvještaj o izvršenju budžeta u toku trajanja fiskalne godine za koju je budžet usvojen. Od trenutka kada se budžet za narednu godinu usvoji u decembru tekuće godine, Skupština i matični odbor nemaju informacija o njegovom izvršenju u toku fiskalne godine na koju se odnosi, sve do razmatranja završnog računa budžeta, koji se dostavlja tek u septembru naredne godine.
Tokom rada na Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, Institut alternativa je predlagao da se precizno definiše obaveza polugodišnjeg izvještavanja Skupštine o izvršenju budžeta. Takođe smo predlagali da se definiše obaveza Ministarstva finansija da, na zahtjev Skupštine u bilo kom trenutku, dostavi izvještaj o trenutnom stanju sa izvršenjem budžeta. Ništa od toga nije prihvaćeno i danas se nalazimo u situaciji da su i skupštinski zaključci u ovoj oblasti zapostavljeni od strane Vlade i Ministarstva finansija.
Institut alternativa, uz podršku Fondacije za otvoreno društvo (Think Tank Fund) sprovodi projekat “Analitički monitoiring kontrolne funkcije Skupštine”, čiji je cilj jačanje uticaja primjene kontrolnih mehanizama parlamenta.
Marko SOŠIĆ
Istraživač javnih politika
