U odnosu na 2012. godinu, kada je IPSOS Strategic Marketing sproveo isto istraživanje za potrebe Instituta alternativa, sada se registruje značajno više građana koji ističu da javne nabavke služe za bogaćenje pojedinaca i legalizaciju korupcije. Istovremeno, u odnosu na raniji period, veći procenat građana smatra da je Vlada Crne Gore u obavezi da postupa u skladu sa zakonom o javnim nabavkama, dok opada procenat građana koji navodi državne organe i institucije kao odgovorne u ovom procesu.
Kao i u prethodnom periodu, građani Crne Gore u velikoj mjeri ističu da se proces javnih nabavki odvija pod političkim uticajem. Tako, svaki drugi građanin Crne Gore (49%) ističe da se proces javnih nabavki odvija u skladu sa stranačkim interesima – što je značajno više u odnosu na 2012. godinu (34%). Takođe, u odnosu na raniji period raste procenat građana koji smatra da se proces javnih nabavki ne odvija nepristrasno i prema objektivnim kriterijumima, dok se istovremeno smanjuje procenat građana koji navodi da se proces javnih nabavki odvija prema zakonu i transparentno.
Više od polovine građana je nezadovoljno kontrolom javnih nabavki u Crnoj Gori (59%), a procenat građana koji navodi da uopšte nije zadovoljan je značajno veći u odnosu na 2012. godinu. Veći stepen nezadovoljstva javnim nabavkama iskazuju građani uzrasta između 45 i 50 godina i srpske nacionalnosti, dok veći stepen zadovoljstva iskazuju građani uzrasta između 18 i 29 godina i crnogorske i alabanske nacionalnosti.
Posebno, kada je reč o građanima Crne Gore zaposlenim u javnom sektoru, više od polovine njih takođe iskazuje nezadovoljstvo kontrolom javnih nabavki (57% zaposlenih u javnom sektoru). Procenat građana koji navodi da uopšte nije zadovoljan kontrolom javnih nabavki je takođe veći u odnosu na 2012. godinu.
Preko dvije trećine građana Crne Gore ističe da je potrebno da se NVO organizacije uključe u rad nadležnih organa za kontrolu javnih nabavki, a procenat onih koji smatraju da bi NVO organizacije trebalo da postanu punopravni članovi ovih institucija je porastao u odnosu na 2012. godinu, kako među članovima opšte populacije, tako i među građanima koji su zaposleni u javnom sektoru.
Većina građana Crne Gore navodi da se u medijima ne posvećuje dovoljno pažnje značaju borbi protiv malverzacija i zloupotreba javnih nabavki, a procenat onih koji dele ovo mišljenje je značajno porastao u odnosu na prethodni period.
Prezentaciju o stavovima građana u cijelini možete preuzeti ovdje.
Istraživanje o stavovima građana o javnim nabavkama je sprovedeno u periodu od 08. – 17. 07. 2015. godine u okviru projekta Civilno društvo i građani protiv korupcije u javnim nabavkama, koji Institut alternativa (IA) sprovodi uz podršku Ambasade Kraljevine Holandije. Aktivnosti projekta usmjerene su ka jačanju saradnje između državnih i nedržavnih aktera u utvrđivanju nepravilnosti u oblasti javnih nabavki i formulisanju preporuka za unaprijeđenje.
